Informatisering
bij waterschappen
Informatiebehoefte waterschappen
door ir. W. M. Bots, hoofd Markt- en Produktontwikkeling van Heidemij Advies BV, groep
Geodesie.
SUMMARY
Geographical information at water boards
Technical management at water boards involves water quality, water quantity, and maintenance of dikes.
Automation of the management aspects is becoming increasingly important. However, two impediments
may be observed. The first one concerns lack of large scale maps of sufficiently high quality. The second
one is related the complexity of geographically oriented systems. This article discusses problems
associated with technical geographical automation.
Waterschappen zijn de laatste jaren breder in taak en
groter in omvang geworden. Ook is er meer regelgeving
op de waterschappen van toepassing. Deze bredere taak
stelling vraagt om meer en betere informatie. De auto
matisering bij derden, van wie het waterschap gegevens
betrekt, zoals gemeenten, Kadaster, nutsbedrijven e.d.,
spoort waterschappen eveneens aan zich verder te be
zinnen over haar eigen informatievoorziening.
Al geruime tijd bestaat het besef, dat het informatievraag
stuk niet primair wordt bepaald door de beschikbaarheid
en kosten van apparatuur en programmatuur. De organi
satie, de financiën, de kennis, maar vooral ook de ge
gevens, zijn belangrijk bij de informatisering. Uiteindelijk
is met name het verzamelen en bijhouden van gegevens
een arbeidsintensieve en daardoor kostbare zaak.
In dit artikel wordt aangegeven aan welke gegevens de
waterschappen vooral behoefte hebben en het effect
daarvan op de automatisering voor waterschappen.
Binnen waterschappen wordt voor de volgende hoofd
taken informatie verzameld:
waterkeringbeheer;
waterkwantiteitsbeheer;
waterkwaliteitsbeheer;
waterschapsomslag.
Er zijn waterschappen die alle taken hebben, de zoge
naamde all-in waterschappen. Er is ook een groot aantal
waterschappen, dat een beperkte taak heeft.
Kijken we naar de gegevens die ten behoeve van de ver
schillende taken nodig zijn, dan ontstaat het beeld, zoals
weergegeven in fig. 1.
Uit dit schema blijkt dat veel gegevens worden gebruikt
voor meerdere taken. De gegevens die meervoudig
worden gebruikt en voor de verschillende toepassingen
dezelfde kwalificatie hebben, behoeven in principe maar
één keer te worden ingewonnen en bijgehouden. Deze
gegevens kunnen als zogenaamde basisgegevens wor
den aangemerkt. Daarnaast zijn er gegevens die maar
voor één toepassing worden gebruikt en dus als toe-
passingsgegevens worden aangemerkt.
De gegevenssoorten die bij alle taken min of meer terug
komen zijn (basisgegevens):
grootschalige topografische kaart van dijken en
(hoofd)waterlopen;
kadastrale kaart;
kleinschalige topografische overzichtskaarten;
eigenaren;
pachters;
ingezetenen.
Voorbeelden van toepassingsgegevens ten behoeve van
waterkeringbeheer zijn dwars- en lengteprofielen (zowel
norm als actueel) van een dijk, technische gegevens,
kabels en leidingen, enz.
Indien de basisgegevens op één plaats worden vastge
legd, terwijl ze voor elke toepassing van belang zijn,
betekent dat dat er gegevensverkeer plaatsvindt tussen
basis- en toepassingsgegevens.
Voor het inwinnen van gegevens wordt veel gebruik ge
maakt van externe bronnen. In fig. 2 is aangegeven waar
de gegevens worden betrokken.
waterkeringbeheer
- grootschalige topografische
kaart dijklichamen
- topografische overzichts
kaart (1 10 000 en kleiner)
- kadastrale kaart
- kabels/leidingen
- technische gegevens dijk
- dwars- en lengteprofielen
- eigenaren
- pachters
- vergunningen
waterkwantiteitsbeheer
- grootschalige topografische
kaart waterlopen en kunst
werken
- topografische overzichts
kaart (1 10 000 en groter)
- kadastrale kaart
- dwarsprofielen
(waterlopen)
- kabels/leidingen
- eigenaren
- pachters
- vergunningen
Fig
waterkwaliteitsbeheer
- grootschalige topografische
kaart waterlopen en kunst
werken
- topografische overzichts
kaarten
- rioleringsgemalen
- overstorten
- persleidingen
- oppervlakte waterkwaliteit
- waterbodemkwaliteit
- kwaliteit oevers
- lozingspunten en lozings-
gegevens
- vergunningen
waterschapsomslag
- belastingobjecten
- waarde in het economisch
verkeer
- perceelgegevens
- eigenaren
- pachters
- ingezetenen
- kadastrale kaart
2
NGT GEODESIA 93 - 1