inhoud
i
en verder
35e jaargang
no. 2
februari 1993
NEDERLANDS GEODETISCH TIJDSCHRIFT
i
c
i1
v y
i
46 In het laatste decennium
hebben zwaartekrachtmetingen
in Nederland aan betekenis ge
wonnen. Zeespiegelrijzing en
bodembeweging zijn daarvan
een oorzaak.
51 In dit artikel worden me
thode, instrument en resultaten
behandeld van de in 1991 in
Nederland uitgevoerde absolu
te zwaartekrachtmetingen. Me
tingen in Westerbork en Koot
wijk waren succesvol, de me
ting in Delft mislukte, De
Noordzee bleek wat te dichtbij
te liggen en er was veel ver
keer in combinatie met de
slappe ondergrond. „De plan
ning op korte en lange termijn
omvat voor 1992 metingen op
een nieuw derde punt in het
zuidoosten van Nederland", al
dus de auteurs. Dat wordt in
middels 1993.
56 Tijdens de beschreven
campagne voor absolute
zwaartekrachtmetingen in 1991
zijn er ook relatieve metingen
uitgevoerd met veergravime-
ters. Er zijn metingen gedaan
op vier absolute punten, op
zes punten van het TUD-net
en op zeven punten van het
Rijkswaterstaatsnet. De be
schrijving daarvan wordt in het
artikel voorafgegaan door een
overzicht van relatieve zwaar
tekrachtmetingen in het alge
meen en van de omvangrijke
relatieve meetcampagnes van
de laatste jaren.
NGT Geodesia komt 11 x per
jaar uit (juli/augustus gecombi
neerd) in een oplage van 3500
exemplaren.
ISSN 0016-707X
1i
v J
THEMANUMMER
ZWAARTEKRACHT
ir. E. J. de Min
NGT Geodesia publiceerde
eerder over zwaartekracht in
1980 en 1989. Het NGT en
Geodesia deden dat ook al in
respectievelijk 1971 en 1976.
In juni 1992 was er de NGL-
studiemiddag „Hoe zwaar
weegt zwaartekracht?", waar
op ook documentatie werd uit
gereikt. Het verslag erover in
dit tijdschrift constateerde dat
de deelnemers aan deze mid
dag „over het algemeen enigs
zins ingewijd waren".
Dit themanummer is actueel en
bedoeld voor alle geodeten. Na
deze inleiding volgen artikelen
over de principes van zwaarte
kracht en absolute en relatieve
zwaartekrachtmetingen. Opdat
meer mensen zich ertoe aan
getrokken voelen!
Geoïde en zwaarte
kracht; coördinaatstel
sels en hoogtesystemen
ir. G. L. Strang van Hees
48 De ervaren auteur op het
gebied van de gravimetrie me
moreert algemene principes
van zwaartekracht en het me
ten daarvan. Vooral doet hij de
noodzaak van zwaartekrachtin
formatie uit de doeken voor
het gebruik van GPS voor
hoogtebepaling. Na lezing
weet men van milligal, ortho-
metrische correcties, dynami
sche hoogten en de formules
van Stokes en Newton. Wie de
begrippen al voor lezing ver
trouwd zijn, dankt dat als Ne
derlander meestal aan de
auteur.
Absolute zwaartekracht
metingen
Dr.-lng. G. K. Lorenz
ir. R. E. van Ree
Bij de voorplaat
Of we nu in een zo (on-)
gelukkige, onwetende situa
tie verkeren, dat we niet we
ten wat ons boven het hoofd
hangt, zoals op de voorplaat,
of dat moderne aspecten
van de zwaartekracht zoals
zeespiegelrijzing of bodem
beweging onze aandacht
vergt, zwaartekracht is een
begrip waar we elk moment
mee te maken hebben en
vestigt de aandacht op onze
verbondenheid met de aar
de. Daarom nu een thema
nummer over zwaartekracht,
bedoelt voor alle lezers van
NGT Geodesia waarin alle
technische en wetenschap
pelijke aspecten van zwaar
tekracht helder en eenvoudig
op een rij worden gezet.
Relatieve zwaartekracht
metingen
ir. E. J. de Min
ing. P. Plugers
Stichting NGL62,63
Agenda 63
VNBG 64
Berichten65
Personalia70
Verslagen 70
Publikaties76
Scripties 78
Literatuur79
Redactie-adres
Thijsseweg 11
2629 JA Delft
tel. (015) 781567
fax (015) 782348
privé (010) 4263040
Redactie:
ir, H. J. G. L. Aalders,
hoofdredacteur, Schiedam
A. M. den Boer, Nieuwerkerk
a.d. IJssel
ir. M. J. P. M. Lemmans, Delft
G. M. van Osch, Apeldoorn
ing. W. van Pijkeren, Nieuwegeln
M. J. Scheeie, Middelburg
ing. M. P. J. van de Ven, Wijchen
J. H. J. M. Vos, Huissen
1993. Het overnemen evenals het
vermenigvuldigen uit dit tijdschrift is
slechts geoorloofd na schriftelijke toe
stemming van redactie en auteur.
Inzenden kopij
Indienen en publiceren van arti
kelen in overleg met de redactie.
Berichten en mededelingen die
nen, bij voorkeur in WP 5.1,
uiterlijk de 1a van de maand in
het bezit van de hoofdredacteur
te zijn, om nog in het nummer
van de volgende maand te
kunnen worden opgenomen.
Advertenties:
ing. C. M. van Maris
Graaf Florlsstraat 34
4121 EL Everdingen
tel. (030) 919573
privé (03472) 1619
Advertentietarieven op aanvraag.
De plaatsing van een advertentie
in een bepaald nummer kan al
leen worden gegarandeerd, in
dien deze advertentie uiterlijk de
15e van de voorafgaande maand
in het bezit is van de advertentie-
Abonnementen en adres
wijzigingen
mevr. C. Scherpenzeel-v.d. Lei
Venkelstraat 119
7322 KW Apeldoorn
tel. (055) 670771
Ma., wo., vr. 9 -12 uur
Abonnementsprijzen per jaar:
Voor leden van de aangesloten
verenigingen gratis; niet-ieden
f 62,— (binnenland); f 77,-
(Belgiè); f 106,— (buitenland) en
f 137,— (luchtpost). Studenten
aan TU, HTS of MTS en 65-
plussers f 40,—. Voor abonne
menten die na januari ingaan,
f 8,75 per nog te verschijnen
nummer. Losse nummers:
f 18,50, exclusief verzendkosten,
te bestellen bij mevr. C. Scher
penzeel-v.d. Lei. Opzegging vóór
1 december van het voorgaande
NGT Geodesia is een uitgave
van de Stichting Nederlands
Genootschap voor Geodesie.
Secretaris van de stichting:
ing. D. van Dijk
Hertespoor 27
3772 SE Barneveld
tel. (03420) 95356
fax (03420) 95376
privé (03420) 91776
Deelnemende verenigingen:
- Vereniging van Technische en
Administratieve ambtenaren
van het Kadaster (VTAK)
- Vereniging van Landmeet
kundigen (WL)
- Nederlandse Vereniging voor
Geodesie (NVG)
- Vereniging Meetkundige
Dienst Rijkswaterstaat (VMDR)
NGT GEODESIA 93 - 2
45
