t
t
Nationaal radionavigatieplan
Verkeer, plaatsbepaling en geodesie
I
I
I
I
I
door ir. E. van Bremen, project-adviseur/onderzoeksmedewerker bij de Meetkundige
Dienst van de Rijkswaterstaat, en project-secretaris van het radionavigatieplan van het
Ministerie van Verkeer en Waterstaat.
SUMMARY
The national radio navigation plan
Traffic, positioning and surveying
Satellite navigation systems are suited for many aims, including surveying and car navigation. In order to
determine a proper attitude the dutch government has started the establishment of a national navigation
plan that fits into the future european radio navigation plan. The author approaches this plan from a
geodetic point of view and comments on it.
Inleiding
Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat ontwikkelt
een nationaal radioplaatsbepalingsplan. Hierbij zijn het
Nederlandse Instituut voor Navigatie (NIN) en de Facul
teit voor Elektrotechniek van de Technische Universiteit
Delft betrokken. Voornaamste doel is om het toekomstige
voorzieningenniveau in beeld te brengen voor toepas
singen in verkeer en vervoer. Op basis daarvan worden
de ontwikkelingen in het gebruik vertaald naar ,,de"
(inter)nationale infrastructuur1). Het plan dient mede als
basis voor het toekomstige Europese radionavigatieplan,
dat wordt opgezet naar het Amerikaanse voorbeeld [1].
Een belangrijke vraag betreft de eisen waaraan zo'n geo
metrische infrastructuur2) dient te voldoen. Uitgangs
punten zijn het algemene beleid [2], de kennis van het
gebruik en aanvullend marktonderzoek [3]. Ook specia
listische inbreng is van belang, vooral bij organisatori
sche zaken [4],
Achtereenvolgens wordt stilgestaan bij
gebruik van geometrische informatie;
ontwikkelen van geometrische infrastructuur;
nationaal radioplaatsbepalingsbeleid.
Datum
Standaardisatie
Beschikbaarheid
I
Kwaliteitsborging
Verschijningsvorm
Radiobakens
Gebruikswijze
Randapparatuur
Toepassing
Tabel 1. Radioplaatsbepaling in trefwoorden.
Infrastructuur wordt beschouwd als de (publiek en privaat ge
financierde of geëxploiteerde) „combinatie van systemen".
2) Geometrische infrastructuur wordt beperkt tot de radiografische
voorzieningenradioplaatsbepaling.
Een en ander wordt beschreven binnen het raamwerk
van „elektronische plaatsbepaling", of „elektronische
geo-informatie".
Gebruik van geometrische informatie
Om te beginnen wordt met tabel 1 een aantal elementaire
begrippen en relaties in beeld gebracht.
Toepassingen
Geometrische informatie kent veel toepassingsgebieden,
zoals:
voertuignavigatie, of verkeersgeleiding;
off-shore en civieltechnische werken, het volgen van
voertuigen en goederen, of wetenschappelijk „aard-
meetkundig" onderzoek;
bewaking, enz., zoals verhelpen of voorkomen van
verkeersstremmingen, en het volgen van gevaarlijke
transporten.
Elk toepassingsgebied kent z'n specifieke hulpmiddelen,
z'n eigen vakjargon en verschillende voorzieningen
niveaus.
Geodesie
Het blijkt dat geodetische deskundigheid slechts wordt
toegepast in civieltechnische en wetenschappelijke krin
gen. Hier gelden hoge nauwkeurigheidseisen. De toepas
singen betreffen zaken met een laag dynamisch karakter.
De geodetische systemen zijn uiterst specialistisch en het
onderhoud is duur. Er is een verscheidenheid aan refe
rentiesystemen. De behoefte aan een integraal stelsel
wordt groter.
Ook het gebruik van geodetische normen is beperkt. Een
belangrijkere rol lijkt echter wenselijk. Daarvoor wordt
gerefereerd aan het toenemende gebruik van geïnte
greerde (geo-)informatiesystemen in verkeer en vervoer.
Aanknopingspunten zijn de ontwikkeling van standaards
en protocollen en mogelijk het realiseren, of in stand
houden, van basisvoorzieningen voor radioplaatsbepa
ling en digitale (wegen)kaarten.
Verkeer en Waterstaat
Vanuit haar zorg voor verkeer en vervoer (verder: trans
portsector) draagt Verkeer en Waterstaat bij aan de
nationale (hoofd)infrastructuur. Dit geldt zowel voor het
in-land transport (weg, rail en binnenvaart) als voor de
zeescheepvaart en de luchtvaart. Geometrische infra
structuur moet deze activiteiten ondersteunen. Vooral de
Referentiesysteem
Geometrische infra
Geo-informatie
102
NGT GEODESIA 93 - 3