HANDBOEK GEMEENTELIJK GRONDBELEID
bibliotheek ook de nieuw verworven atlassen en kaarten voor de
kaartenverzameling op te nemen. De laatste lijst werd verzonden in
juli 1987 en bevatte de aanwinsten over het jaar 1984. Daarna ver
zandde het.
Een belangrijk keerpunt was de omstandigheid dat de kaarten
verzameling medio 1988 de beschikking kreeg over een personal
computer, zodat vanaf die tijd de geproduceerde beschrijvingen in
een tekstverwerkingsprogramma konden worden bewaard. De
auteurThans, in september 1992, staan we voor een nieuw keer
punt. De kaartenverzameling zai gaan participeren in het Centrale
Catalogus Kartografie (CCK) systeem van de Koninklijke Bibliotheek
in Den Haag. Dit systeem, dat door de Vakgroep Kartografie van de
Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen is ontwikkeld, maakt het
mogelijk om beschrijvingen van kartografische documenten in te
voeren in een geautomatiseerd systeem. Daardoor kunnen karto
grafische collecties op een meer professionele wijze worden ont
sloten. Met het oog op dit nieuwe keerpunt werd het plan gemaakt
om de beschrijvingen die beschikbaar waren via de personal compu
ter, te herordenen, te indexeren en in de vorm van een gedrukte
cumulatieve catalogus, die de aanwinsten uit de periode 1983 - 1991
beslaat, te publiceren".
De catalogus geeft een goede indruk van de kaartenverzameling van
de faculteit. Hij bevat ruim 4500 beschrijvingen die betrekking
hebben op ongeveer 20 000 documenten, waardoor naar schatting
20% van de totale collectie toegankelijk is gemaakt. De catalogus
bevat
een indeling in rubrieken; deze bevatten de hoofdregio's die
vermeld worden in de inhoudsopgave; tevens staan ze als kop
teksten op de pagina's aangegeven;
de hoofdregio's zijn vervolgens gerangschikt en onderverdeeld
op:
a. atlassenchronologisch (van oud naar nieuw);
b. kaartseries: op schaal (van kleine naar grote schaal);
c. losse kaartenchronologisch (van oud naar nieuw);
d. documenten van deelgebiedeneerst op regio en daarna op
chronologie:
e. stadsplattegrondenop alfabet.
Buiten het kader van de regionale indeling vallende rubrieken zijn
die van de affiches en de kleine rubriek „diversen".
De catalogus wordt toegankelijk gemaakt door vier registers en
wordt voorafgegaan door inleidende hoofdstukken. Onderwerp zijn
gedrukte kartografische documenten. De grootschalige technische
kartografie valt er dus grotendeels buiten. Toch zijn er bijvoorbeeld
wel wat kust- en oeverkaarten 1 2000 van de Rijkswaterstaat in de
collectie terechtgekomen en dus ook vermeld Serie in zeer onvol
ledige bedekking aanwezig; aanwinsten in periode 1983- 19919
bladen (lichtdrukken), uitgegeven in 1978 - 1983"). Dat een manus
cript-kaart door drukken jaren na dato nog in collectie en catalogus
kan komen, mag blijken uit een minuutplan uit 1831 van Den Haag,
dat in 1982 bij het 150-jarig bestaan van het Kadaster werd uit
gegeven.
Bij de affiches treft men curiosa aan als de Grontmij-poster „Make
Sure. measure" uit 1987 met geodetische en kartografische post
zegels en de tentoonstellingsaffiches van 175 jaar Topografische
Dienst.
De auteur is beheerder van de kaartenverzameling en heeft met
deze cumulatieve catalogus een monnikenwerk gepresteerd. Hope
lijk zullen de gebruikers het bestaan ervan niet al te vanzelfsprekend
vinden. Om een indicatie van het gebruik te gevenin 1991 werden
zo'n 8000 documenten geraadpleegd of tentoongesteld. De kaarten
zaal is ook voor iedereen vrij toegankelijk. Auteur en publiek wil ik
graag feliciteren met dit werk.
Adri den Boer
voorzitter kernredactie prof. mr. J. de Jong, VUGA Uitgeverij BV Den
Haag 1992 (aft. 52), losbladig in twee banden, prijs f 98,— en
paginaprijs abonnement aanvullingen f 0,50 exclusief BTW.
In 1992 is door de inwerkingtreding van boeken van het Nieuw
Burgerlijk Wetboek het vermogensrecht gewijzigd. Voor de praktijk
van het gemeentelijk grondbedrijf zijn met name van belang de be
palingen over koop en verkoop van onroerende zaken. Zo worden
risico's meer bij de verkoper gelegd.
In ditzelfde jaar verschenen dus een folder en een fors herziene
versie van het Handboek met onder meer aandacht voor deze wet
geving. (Men passeerde sinds de start in 1980 reeds aanvulling 521).
De hernieuwde aandacht is ook een gevolg van de ingrijpende her
ziening van het redactieteam in 1990.
De inhoud bestaat uit zeven delen en zeven bijlagen. De delen be
treffen
politiek en bestuurlijk kader;
aandachtsvelden grondbeleid;
marktontwikkelingen;
juridische instrumenten;
grondexploitatie;
organisatie en administratie van het gemeentelijk grondbedrijf;
subsidie- en financiële regelingen.
Deze aankondiging kan maar een enkel puntje aanstippen. Een
citaat over de ondersteunende bedrijfsfuncties grondbeleid mag in
dit blad niet ontbreken
,,De bedrijfsfunctie 'verstrekken vastgoedinformatie' bestaat uit de
activiteiten inmeten topografische situaties en het vervaardigen/
actualiseren van topografische en kadastrale ondergronden. Bij het
vervaardigen/actualiseren van topografische ondergronden zullen
zowel de boven- als de ondergrondse infrastructuur in beeld worden
gebracht. Verder worden in deze bedrijfsfunctie de (gemeentelijke)
eigendommen geregistreerd en de kadastrale gegevens bijgehou
den. In het bedrijfsproces 'grondexploitatie' wordt uitgebreid van de
produkten uit deze bedrijfsfunctie gebruik gemaakt, in andere be
drijfsprocessen is dit in veel mindere mate het gevat".
In het deel over grondexploitatie treft men ook, en uitgerekend in het
hoofdstuk met de titel „Factor tijd", nog een gedateerde grafiek aan
(beweging fictieve kavelprijs 1982 - 1987).
In het deel over de organisatie en administratie van een gemeentelijk
grondbedrijf onderscheidt men bij een vakgerichte organisatiestruc
tuur terecht een „compleet" en een „minimaal" grondbedrijf. De
meeste gemeenten zijn klein of middelgroot en hebben zo'n mini
maal bedrijf. Ook als de „produktie" van bouwrijpe grond grote
pieken vertoont en de begroting van het grondbedrijf het soms wint
van die van de algemene dienst.
In het actuele Handboek miste ik hoogstens trendy termen als „Ont
wikkelingsbedrijf" en „convenant". Zou de conclusie te ver gaan dat
die en andere ontbrekende termen geen juridische meer
waarde of betekenis hebben?
Aan de samenstelling van het handboek werkt sinds 1990 een keur
van deskundigen mee. Er zijn een redactieraad, een redactie en een
kernredactie. Uit geodesiekring treft men naast prof. mr. J. de Jong,
ir. H. W. de Wolff en ir. R. M. Kathmann (allen TU Delft) aan, mr. P.
G. A. Noordanus (wethouder Den Haag), ir. J. Dubbeld (voorheen
gemeente Oisterwijk), ir. A. G. P. M. Maas (gemeente Den Haag) en
ir. A. H. Kalt (gemeente Utrecht/Vereniging van Grondbedrijven).
De technische uitvoering van zo'n losbladig boek blijft kennelijk
lastig. Het recensie-exemplaar bevatte nogal wat scheef bedrukte
pagina's. Soms miste men daardoor zelfs tekst. Dank zij dezelfde
losbladigheid zal vervanging geen probleem zijn.
Handboek en abonnement zijn een „must", voor complete en mini
male grondbedrijven.
Adri den Boer
Deel 106, Reihe 1 van de „Nachrichten aus dem Karten- und
Vermessungswesen" (ISSN 0469-4236)
Het deel bevat bijdragen over de geautomatiseerde kaartvervaardi
ging, digitaliseren en ATKIS.
Bij de Deutsche Geodatische Kommission bei der Bayerischen
Akademie der Wissenschaften zijn verschenen:
Reihe B (toegepaste geodesie)
Heft no. 295, Ehlert, D., Differentie/Ie Verschiebungen und
Drehstreckungen in dreidimensionalen Koordinatensystemen;
Heft no. 296, Leismann, M., R. Klees, H. Beckers, Untersuchun-
gen verschiedener Höhensysteme, dargestellt an einer Test-
schleife in Rheinland-Pfalz. ISBN 3 7696 8580 6.
Reihe C (dissertaties)
Heft no. 378, Dassing, R., Konzeption eines modularen Echtzeit-
Systems für die Laserentfernungsmessung unter besonderer
Berücksichtigung der Aufwartskompat/bilitat;
Heft no. 386, Nothnagel, A„ Radiointerferometrische Beobach-
tungen zur Bestimmung der Polbewegung unter Benutzung
langer Nord-Süd-Bas/sl/nien;
Heft no. 387, Neureither, M„ Modellierung geometrisch-topo/o-
gischer Daten zur Beschreibung und Berechnung netzartiger
und flachenhafter Structuren. ISBN 3 7696 9433 3;
Heft no. 391, D. Schroder, Genauigkeitsanalyse inertialer Ver-
messungssysteme mit fahrzeugfesten Sensoren. ISBN 3 7696
9437 6;
Heft no. 395, Middel, B„ Neue Verfahren zur Kombination hete-
rogener Daten bei der Bestimmung des Erdschwerefeldes. ISBN
3 7696 9441 4.
130
NGT GEODESIA 93 - 3