Mocht het schip onverhoopt vastlopen op een zandplaat,
dan kan het door het grote motorvermogen van 250 PK
meestal op eigen kracht weer loskomen. Het voor
naamste werkgebied voor de Scaldis wordt de Schelde
tussen Terneuzen en de Belgische grens. De ingebruik
neming van de Scaldis maakt deel uit van het streven van
de Zeeuwse meetdienst de vloot beter af te stemmen op
nieuwe ontwikkelingen in het takenpakket van de dienst.
De Scaldis is het eerste schip van RWS Zeeland dat is uit
gevoerd in de felgele, nieuwe huisstijlkleur.
UNIEKE CATALOGUS VAN ZEEUWSE KADASTER-
KAARTEN
Vijfjaar lang heeft Rijksarchief-medewerker Bert Wenne-
kers gewerkt aan een catalogus van alle kadastrale kaar
ten die tussen 1812 en 1975 in Zeeland zijn vervaardigd.
Het is een dik boekwerk geworden van 195 pagina's,
maar daarin is dan ook heel veel informatie over al die
kaarten opgeslagen.
Zonder de hulp van de computer zou het een vrijwel on
mogelijke taak zijn geweest, vertelde Bert tijdens de
feestelijke aanbieding van de catalogus. Bij het Rijks
archief heeft men daartoe een programma „Kadaster"
ontwikkeld, dat is gebaseerd op „Oracle".
Rijksarchivaris Koops vertelde waarom het Rijksarchief
tegenwoordig met zoveel trompetgeschal nieuwe uit
gaven naar buiten pleegt te brengen. Enerzijds wil men
daarmee de auteur hulde brengen, anderzijds is het
streven meer bekendheid te geven aan wat het Rijks
archief het publiek allemaal te bieden heeft.
„Wij bieden uitzicht op de toekomst door inzicht in het
verleden", hield Koops de toehoorders voor. In dit geval
is dat dus met een rangschikking van 7700 kaarten, die
het Kadaster aan het Rijksarchief heeft overgedragen en
daar door het publiek (gratis) kunnen worden geraad
pleegd; daarmee is het Kadaster wel een inkomstenbron
kwijtgeraakt.
Wie weten wil waar de onroerende bezittingen van zijn
voorouders precies waren gelegen, kan met behulp van
deze catalogus de oude kaarten vinden waarop dat is
weergegeven.
In de inleiding vertelt Wennekers hoe de oorspronkelijke
minuutplans tot stand kwamen en hoe ze werden inge
kleurd. Ook vertelt hij veel over de nette-, gemeente- en
veldplans en wat er in Zeeland allemaal is verbrand en
zoekgeraakt. De minuutplans zijn eerst gerubriceerd,
daarna de vervallen plans. Achter elk plan is een aantal
gegevens opgenomen, zoals letter en nummer van de
sectie, jaartal van ontstaan, schaal, plaatselijke bena
ming, soort en vervaardigers (landmeter en tekenaar).
Al die vervaardigers zijn in een afzonderlijke lijst gerubri
ceerd. Naar die lijst ging bij de officiële aanbieding de
meeste interesse uit. Ook de beperktheid van die ge
gevens blijkt eruit. Omdat in het verleden de voorschriften
over wie de kaart mocht ondertekenen nogal eens zijn
gewijzigd, is een aantal kaarten ondertekend door de
ingenieur-verificateur, een bureauchef, het hoofd van het
CTO of gewoon het bureau ruilverkaveling. Wie de werke
lijke opmeters of vervaardigers waren, blijft dan verbor
gen, evenals de werkelijke functie van een vervaardiger.
Toch heeft Bert Wennekers niet alleen het Rijksarchief,
maar ook het Kadaster een goede dienst bewezen met dit
kolossale werk. Kadaster-directeur Faas stak dat ook niet
onder stoelen of banken. Op deze manier profiteert het
Kadaster niet alleen van het rubriceerwerk, maar ook van
de drang meer bekendheid bij het publiek te krijgen.
180
De uitgave gaat gepaard met een zeer originele puzzel
wedstrijd, die zeven fragmenten van Zeeuwse minuut
plans bevat. Voor die wedstrijd was in ieder geval erg veel
belangstelling.
De catalogus is voor f 25,— verkrijgbaar bij het Rijks
archiefvan Zeeland, St. Pieterstraat 38, 4331 EW Middel
burg, telefoon 01180 - 38920.
Theo Scheele
CURSUSSEN GEON
Van 12 t.m. 14 mei 1993 wordt in Groningen bij GEON de
cursus Beheersen van GIS-projecten" gegeven. De
cursus is speciaal gericht op het opzetten van een GIS
waarin veranderingen in de organisatie, fasering van een
GIS-project, plan van aanpak, implementatie, project
organisatie en projectbeheersing in tijd, geld en kwaliteit
aan de orde komen.
Op 3, 4, 9, 10 en 11 juni 1993 wordt de GIS-cursusAna
lyse van milieu-effecten" gehouden. In deze vijfdaagse
cursus worden met behulp van een raster-GIS verschil
lende milieu-invloeden ten gevolge van een ruimtelijke
ingreep geanalyseerd. Tevens wordt aandacht besteed
aan de vector/rasterconversie, de beschikbaarheid van
programmatuur en gegevens op het milieugebied en de
uitwisselingsmogelijkheden van gegevens tussen ver
schillende GIS-pakketten.
Inlichtingen: mevr. ir. P. H. M. Cremers, telefoon 050 -
749760.
WELLICHT SCHADECLAIM TEGEN KAARTENDIEF
Van de ongeveer tien kaarten of platen die uit de Univer
siteitsbibliotheek zijn ontvreemd, is tot nog toe slechts
één kaart terugbezorgd. De UB overweegt om samen met
de andere getroffen bibliotheken en musea via een civiele
procedure de schade te verhalen op de dader, een 43-
jarige kunsthistoricus, zodra het recherche-onderzoek is
afgesloten.
De kunsthistoricus werd vorig jaar oktober op heterdaad
betrapt in de Amsterdamse universiteitsbibliotheek, maar
is op zoek geweest naar maritiem-historische kaarten in
de Utrechtse en Leidse UB, in de Koninklijke Bibliotheek
te Den Haag en in het Scheepvaartmuseum te Amster
dam. Mogelijk heeft hij ook nog bij andere buitenland
se instellingen zijn slag geslagen.
Daarover en over de precieze omvang van de buit wil de
Amsterdamse politie nog geen mededeling doen. Maar
het zou gaan om een kleine honderd antiquiteiten met
een totale waarde van ruim tien miljoen gulden. De man
verkocht de zeldzame prenten en kaarten aan antiquaria
ten en particuliere verzamelaars om zich van een ver
zorgde oude dag te verzekeren. Kaarten van Australië
hadden zijn speciale belangstelling, omdat dat continent
een belangrijk afzetgebied van hem was.
Volgens drs. P. Pesch, hoofd afdeling bijzondere collec
ties van de UB, doet de recherche geen uitspraken over
de kwestie ook niet ten opzichte van de gedupeerde
bibliotheken omdat de man nog wordt ingezet bij het
terugkopen van de ontvreemde kaarten. Vooral de parti
culiere kopers zouden zonder zijn medewerking niet
meer te traceren zijn. Ongeveer de helft van het gestolen
goed is op deze wijze inmiddels geretourneerd aan de
rechtmatige eigenaars. Daarbij is het geld gebruikt, dat
de man met zijn handeltje heeft verdiend.
Alle boeken die de kunsthistoricus in de Utrechtse UB in
NGT GEODESIA 93 - 4
