Geodesie in Zambia
pPl^llIl 1
l||j|P
Inleiding
Geodetisch onderwijs
door ir. P. C. M. van Asperen, werkzaam bij Cartography
Division, ITC te Enschede en
ir. E. J. van der Meer, werkzaam bij de Hoofddirectie van
het Kadaster en de Openbare Registers te Apeldoorn.
SUMMARY
Geodesy in Zambia
This article reports on the main surveying activities in Zambia. It
discusses the education at university level, the key-role of the
governmental Survey Department and the system of land registra
tion. It also looks at the implementation of modern techniques in a
developing country. Finally the challenges for the future are dis
cussed.
Zambia
Zambia, gelegen in zuidelijk Afrika (fig. 1), heeft een opper
vlakte van ongeveer 750 000 km2 en is daarmee 18 keer zo
groot als Nederland. Er wonen ongeveer 8 miljoen mensen. De
economie is in sterke mate afhankelijk van mijnbouw. De
meest belangrijke delfstoffen zijn koper en kobalt. Mede door
de daling van de koperprijs in de zeventiger jaren is Zambia in
ernstige economische problemen gekomen. Men tracht nu de
economie te differentiëren door meer aandacht te schenken
aan andere sectoren zoals landbouw en toerisme.
Zambia is in 1964 onafhankelijk geworden van Groot-Brittan-
nië. Van dat jaar tot 1991 was Kenneth Kaunda president.
Sinds 1971 was Zambia een éénpartijstaat. In 1991 werden
onder druk van de oppositie verkiezingen uitgeschreven, die
een start waren voor een democratisch bestel. Op 31 oktober
1991 koos het volk massaal voor de oppositie, de Movement for
Multi-Party-Democracy. De nieuwe president is Frederick Chi-
luba, een voormalig vakbondsleider. Invoering van een vrije
markteconomie, privatisering van staatsbedrijven, verbetering
van onderwijs en gezondheidszorg zijn enkele hoofdpunten
van zijn beleid.
De auteurs van dit artikel zijn enkele jaren als geodetisch
ingenieur werkzaam geweest in Zambia. Zij werkten daar
in het kader van een samenwerkingsproject tussen de
Technische Universiteit Delft en de University of Zambia
(UNZA). Het project werd gefinancierd door het Directo
raat-Generaal Internationale Samenwerking (DGIS). In dit
artikel willen zij een beeld geven van het geodetisch
onderwijs en de beroepspraktijk in Zambia.
Academisch geodetisch onderwijs wordt alleen gegeven
aan de UNZA. Aan de Copperbelt University wordt land
meetkunde onderwezen, maar dat is op middelbaar tech
nisch niveau. Op de Copperbelt University wordt verder
niet ingegaan.
De UNZA bestaat uit negen „schools". De School of
Engineering is er één van. Deze bestaat uit vijf „depart
ments": Agricultural Engineering, Civil Engineering,
Electrical Electronic Engineering, Mechanical Enginee
ring en Surveying.
Het Department of Surveying bestaat sinds 1988 als zelf
standige afdeling. Het heeft zes academische formatie
plaatsen. Op dit moment zijn er vier buitenlanders en
twee Zambianen werkzaam als staflid. In 1990 werkte er
nog geen enkele Zambiaanse geodeet op het Depart
ment. De buitenlanders zijn uitgezonden door de Tech
nische Universiteit Delft en de Swedish International
Development Agency (SIDA). In de nabije toekomst zal dit
veranderen, want er zijn vier Zambianen in opleiding in
Europa om de taken van de buitenlanders over te nemen.
Het ondersteunend personeel bestaat uit een secreta
resse en drie technici.
Studenten aan de UNZA beginnen met een algemene
basisvorming om te kunnen worden toegelaten tot één
van de Schools. In het tweede jaar komen ongeveer
honderd studenten binnen bij de School of Engineering,
waar ze een breed op Engineering gericht vakkenpakket
krijgen.
Na het tweede jaar worden de studenten op de diverse
Departments geplaatst, afhankelijk van hun keuze en
prestaties. Tussen de zes en tien studenten beginnen
jaarlijks hun opleiding tot „Bachelor of Engineering
(B.Eng.) in Surveying". Dit diploma is misschien het best
te vergelijken met het Nederlandse HTS-diploma.
Hoofdtaak van het Department of Surveying is het
onderwijzen van derde-, vierde- en vijfdejaars surveying-
studenten. Het curriculum omvat onder meer de vol
gende vakken: landmeetkunde, landmeetkundige bere
keningen, LIS/GIS, recht, planologie, fotogrammetrie,
I TANZANIA
Z A 1 R E
ÉMM L.
ANGOLA m mm Üf MALAWI
NAMIBIË
ZIMBABWE i
BOTSWANA
'T MOZAMBIQUE
(SWAZILAND
ZUID LESOTHO
AFRIKA
Fig. 1. Zambia en de regio.
218
NGT GEODESIA 93 - 5
