originelen en foto's op ware grootte van de goed opge
borgen exemplaren moeten doen. Rijksarchivaris Brood
verwacht dat de originelen op deze manier weer genera
ties meekunnen.
Rijksarchief, Sint Jansstraat 2, Groningen, telefoon 050 -
127347. Openingstijden: maandag 13.30-17.00 uur,
dinsdag tot en met vrijdag 9.00-17.00 uur, zaterdag
9.00 - 12.30 uur.
(Wim Phylipsen in de Volkskrant,
29 december 1992)
DEPOTREGELING IGOS
Onlangs hebben de vereniging van IGOS-gebruikers
(VIG), de leverancier van het IGOS-pakket (NedGraphics
BV) en het Computer Uitwijk Centrum (CUC) als depot
nemer een driepartijen escrow-overeenkomst onder
tekend. Deze overeenkomst houdt een depotregeling in
van de broncode van het IGOS-systeem, waardoor de
continuïteit van het gebruik van het IGOS-pakket voor de
leden van de gebruikersvereniging in de toekomst is ge
garandeerd. De gebruikersvereniging vertegenwoordigt
de meerderheid van de Nederlandse gebruikers van het
IGOS-pakket.
Inlichtingen: VIG, p/a CIAD, N. J. Rinkel, telefoon 079-
219324.
CORRECTIE COLLOQIUA
Het colloqium op donderdag 8 juni 1993 te houden door
Prof. dr.-ing. D. Fritsch, zoals vermeld op pagina 123 van
het maartnummer van NGT Geodesia, op het Geodetisch
Instituut van de Technische Hogeschool te Aken, is ver
schoven naar donderdag 8 juli 1993. De voordracht wordt
gehouden om 17.00 uur in zaal 224 op de tweede verdie
ping van het hoofdgebouw van de Technische Hoge
school te Aken, Templergraben 55.
PHLO-CURSUS
De Stichting Post-Hoger Landbouwonderwijs PHLO
houdt in het najaar viermaal een cursus „Landschap als
kader voor ruimtelijke inrichting". De cursus verstrekt
basiskennis van en informatie over het functioneren van
de belangrijkste Nederlandse landschappen. De cursus
omvat vier dagen en begint op 31 augustus, 5 oktober,
9 november en 7 december 1993.
Inlichtingen: Bureau PHLO, telefoon 08370-84093.
PAO-CURSUSSEN
Geometrische algoritmen en datastructuren voor geo
grafische informatiesystemen
Deze cursus wordt op 9, 10 en 11 juni 1993 in Delft ge
geven door de sectie Technische Toepassingen van de
Informatica, Faculteit der Technische Wiskunde en Infor
matica van de TU Delft.
In veel informatiesystemen wordt gewerkt met 2D grafi
sche en/of 3D ruimtelijke informatie. Dit geldt met name
voor Geografische Informatie Systemen (GIS), maar
evenzeer voor systemen voor visualisatie, beeldverwer
king en computer vision. Anders dan alfanumerieke infor
matie wordt grafische en geometrische informatie vaak
opgeslagen en toegankelijk gemaakt op basis van ruimte
lijke positie. Typische vragen en acties zijn: welke ele
menten liggen in de nabijheid van een gegeven locatie
(nearest neighbour finding), welke elementen vallen bin
nen een gegeven kader (range searching), welke ele-
NGT GEODESIA 93 - 5
menten worden doorsneden met een gegeven lijn (ray
tracing), welke elementen zijn zichtbaar vanuit een ge
geven oogpunt (line of sight processing, visibility ana
lysis)?
Daarnaast zijn er de vragen met betrekking tot represen
tatie van de gegevens: kan de informatie op meerdere
manieren en met verschillende niveaus van detail worden
weergegeven?
Voor efficiënte beantwoording van dit soort vragen is een
grote verscheidenheid aan methoden en datastructu
ren ontwikkeld, veelal gebaseerd op het ,,divide-and-
conquer" principe zoals dat zichtbaar is in quadtree,
octree en andere ruimtelijke opdelingen. Belangrijk hier
bij is het basisidee van sortering van multi-dimensionale
gegevens en het creëren van een ruimtelijke index. De
werking van deze datastructuren wordt in het theore
tische gedeelte van de cursus toegelicht aan de hand van
een aantal basis-operaties (geometrie properties, ray
tracing, point location, range searching, region expan
sion, enz.). Tevens worden hiërarchische structuren voor
punt-, lijn- en vlakinformatie behandeld.
Het meer toepassingsgerichte gedeelte van de cursus
behandelt de belangrijkste operaties in de context van
GIS, zoals overlay-technieken, nabijheidsanalyse, net
werkproblemen en surface analyse. Ook zal aandacht
worden besteed aan de representatie van gegevens op
verschillende schaalniveaus, het weergeven van 3D infor
matie en het koppelen van geometrische informatie met
alfanumerieke informatie. Tevens wordt ingegaan op
recente ontwikkelingen in GIS-systeemarchitectuur en
databases.
De toepassingen zullen worden gedemonstreerd en ge
oefend met behulp van enkele GIS-systemen. Hierbij zal
zowel gebruik worden gemaakt van commercieel verkrijg
bare als research software.
Object-oriëntatie, ontwerpen en onzekerheid
De Vakgroep Informatica, Faculteit der Economische
Wetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotterdam
geeft deze cursus op 2122 en 23 juni 1993 te Rotterdam.
In deze cursus worden de nieuwste inzichten op het
gebied van kennissystemen gepresenteerd. Aan de orde
komen kennisrepresentatie en inferentietechnieken, ont
werpmethodieken en modellen voor redeneren onder on
zekerheid. De theorie wordt geïllustreerd aan de hand
van een aantal concrete toepassingen. Verder kan de stof
gedurende twee middagen worden geoefend tijdens een
practicum.
Op de eerste dag staat de state-of-the-art van kennis
systemen op het gebied van kennisrepresentatie en
redeneren centraal. Objectgeoriënteerde technieken als
frames en semantische netwerken, samen met heuristi
sche produktieregels maken de huidige generatie kennis
systemen tot krachtige gereedschappen. Deze technie
ken brengen structuur in het kennisdomein door objecten
en hun onderlinge relaties expliciet vast te leggen. Dank
zij deze ontwikkelingen is de knowledge engineer veel
beter in staat de loop van het redeneerproces te sturen.
Dit vraagt meer van zijn kunde en vaardigheden, maar
het eindresultaat wordt er sterk door verbeterd.
Op de tweede dag worden recente vorderingen behan
deld op het gebied van het gestructureerd ontwikkelen
van kennissystemen. Kennis-elicitatie en ontwerpmetho
dieken als KADS en VITAL komen daarbij aan de orde.
Ter illustratie zal een case study worden uitgewerkt waar
in het traject van ontwerp naar implementatie van een
kennissysteem in detail wordt beschouwd.
229
