w Het gebruik van GPS-apparatuur voor landmeet
kundige puntsbepaling in Nederland neemt toe.
We zijn al niet meer verrast bij het zien van een landmeter
die naar een antenne kijkt in plaats van door een theo
doliet.
Op de laatste dag wordt uitgebreid aandacht besteed aan
het modelleren van onzekerheid in kennissystemen. Hier
bij worden (on)mogelijkheden van zowel probabilistische
als andere modellen besproken.
Het belang van kennissystemen is sterk afhankelijk van
hun toepassingsmogelijkheden. Om die reden wordt een
aantal toepassingen uit enkele uiteenlopende disciplines
behandeld.
Het practicum is een belangrijk onderdeel van de cursus.
De oefeningen worden uitgevoerd met Delfi3, een object
georiënteerde ontwikkelomgeving voor kennissystemen.
Delfi3 wordt al enkele jaren intensief gebruikt aan de TU
Delft voor onder andere onderzoek en practica.
Kwaliteit van de informatievoorziening
Deze cursus vindt plaats op 21, 22 en 23 juni 1993 te
Eindhoven. Doel is de deelnemers kennis en inzicht te
verschaffen in het bepalen en specificeren van wensen
en eisen ten aanzien van de kwaliteit van de informatie
voorziening.
Inlichtingen: PAO - Informatica, telefoon 020 - 6233094.
SBK-CURSUS LANDMEETASSISTENT
SBK heeft enkele jaren geleden, in overleg met een
provinciaal energiebedrijf, de Contactgroep Landmeten
Brabant en het Kadaster Eindhoven een praktijkgerichte
cursus opgezet. De afspraak was dat het energiebedrijf
de komende jaren (ieder jaar) kandidaten zou leveren. De
overige cursusplaatsen werden door SBK via landelijke
werving opgevuld. SBK heeft de cursus inmiddels vier
keer georganiseerd voor deelnemers uit onderstaande
bedrijven en (semi-)overheidsinstanties:
gemeenten: Heemskerk, Wageningen, Gendringen,
Nijmegen, Rucphen, Weert, Nieuwegein, Veghel,
's-Hertogenbosch en Vught;
NV Gazo;
Fugro BV;
Kadasters: Eindhoven, Breda, Roermond;
Ingenieursbureau Van Kleef BV;
Waterschap Walcheren;
Zuid-Gelderse Nutsbedrijven;
Energiebedrijf Midden-Nederland;
Provinciale Elektriciteitsbedrijven: PUEM, PEN;
Provincie Limburg VWM/VFG.
Opleidingen hebben het meeste rendement, als ze prak
tijkgericht zijn en feilloos aansluiten bij het beleid van een
organisatie. SBK adviseert over opleidingsplannen, ont
wikkelt lesmateriaal en verzorgt de uitvoering van cursus
sen en trainingen.
Naast de ontwikkeling van maatwerk-opleidingen en om
scholingsprojecten worden ook cursussen, trainingen,
workshops en seminars met open inschrijving georga
niseerd. De expertise van SBK omvat onder andere de
kennisgebieden techniek, kwaliteitszorg, management,
communicatie, logistiek, milieu, veiligheid en administra
tieve automatisering. De aankomende opleiding van SBK
wordt nog beter afgestemd op de eisen van het NLF-
examen. De cursus landmeetassistent wordt jaarlijks
door SBK georganiseerd, afhankelijk van de behoefte
soms tweemaal per jaar. Het studiedictaat NLF-land-
meetassistent zal voor de volgende cursus worden ge
bruikt.
Inlichtingen: SBK, mevr. W. van Rooy of de heer S. J.
Kiewiet de Jonge, telefoon 04920 - 52067.
&- 7 MOVE3
Belangrijke vragen die voor (potentiële) GPS-gebruikers
op een verantwoorde manier moeten worden beant
woord, zijn:
hoe kunnen (RD-)coördinaten uit GPS-metingen wor
den verkregen;
hoe worden GPS-metingen gecombineerd met con
ventionele metingen verwerkt.
In antwoord op deze vragen introduceert Osiris het 3D
vereffeningspakket MOVE3. Dit is een nieuw pakket voor
drie-, twee-, en ééndimensionale landmeetkundige net
werken. Het ondersteunt alle bekende waarnemings
typen
richtingen;
afstanden (hellend of horizontaal);
verticale hoeken;
azimuts;
hoogteverschillen;
GPS-basislijnen (driedimensionale vectoren).
Een netwerk mag alle willekeurige combinaties van waar
nemingstypen bevatten.
Bovendien heeft MOVE3 een unieke eigenschap: het
programma heeft een „dimensie-schakelaar", waarmee
kan worden geschakeld tussen 3D, 2D of 1D vereffe
ningen. De gebruiker bepaalt, afhankelijk van zijn toe
passing, de stand van de schakelaar. Zo wordt in één
handeling vastgelegd welke onbekenden zullen worden
opgelost (XYh öf XY of h). De keus die de gebruiker
maakt, is in principe niet afhankelijk van de waarne
mingstypen die in het net voorkomen.
Uiteraard worden door MOVE3 alle Delftse kwaliteits
parameters berekend in relatie tot precisie, betrouwbaar
heid en toetsing.
De officiële introductie van het MOVE3 zal plaatsvinden
op het NGL congres in oktober aanstaande. Een weten
schappelijk artikel waarin de modeltheoretische aspecten
van het pakket worden behandeld, is in voorbereiding. Dit
artikel zal door de auteurs, J. Smit en G. Verkuijl, op het
FIG-congres te Melbourne in maart 1994 worden gepre
senteerd.
Inlichtingen: Osiris BV, telefoon 023 - 283552.
BRUKA PROGRAMMATUUR
Bruka's Cleanscan-programmatuur converteert een
beeld bestaande uit grijswaarden naar een zwart-wit be
stand (Intergraph RLE, TIFF uncompressed of CCITT Gr.
4). De binaire conversie geschiedt door plaatselijke
„thresholding" ten opzichte van het gehele beeld, met
daarnaast een lijnherkenningstechniek, zodat het meest
optimale rasterbeeld automatisch kan worden gecreëerd.
Naast deze bewerking beschikt Cleanscan over een optie
voor het automatisch verwijderen van „vuil", waarbij de
gebruiker zelf het aantal rastercellen (pixels) dat ver
wijderd dient te worden, kan instellen. Hiermee wordt
bereikt dat het handmatige corrigeren van het raster-
bestand wordt verminderd, waardoor de programmatuur
specifiek geschikt is voor slecht kaartmateriaal en gede-
232
NGT GEODESIA 93 - 5
