Gegevensbeheer[S]
Gegevensmanagement
Doelstellingen van gegevensmanagement
door ir. H. J. M. Corstens, directeur informatica-advies-
bureau Urbidata te Eindhoven en
dr. ir. R. V. Schuwer, werkzaam bij de vakgroep Informa
tie Technologie van de Faculteit Technische Bedrijfs
kunde van de TU Eindhoven en Urbidata.
SUMMARY
Data management
Data management concerns managing data collection, production,
control and supply in organizations. Especially the massive business
and public services do feel its necessity. They are looking for means
to control the increasing amount of data, the intensity and speed of
data inter-change and the desire to integrate data. This article gives
a framework for reflections upon data management.
Inleiding
Gegevensmanagement is het besturen van gegevens-
huishoudingen, dat wil zeggen het besturen van het
functioneren van inwinnen, produktie, beheer en ver
strekken van gegevens in organisaties. Gegevensmana
gement omvat metagegevensbeheer ofwel het beheer
van gegevens over gegevens.
Gegevensmanagement is actueel. Vooral grotere bedrij
ven en overheidsorganisaties zien de noodzaak ervan in
en zijn middelen aan het zoeken en gedeeltelijk ook aan
het implementeren. Zij doen dit onder andere om greep
te krijgen op de toenemende hoeveelheid gegevens, de
toename van complexiteit en snelheid van gegevensuit
wisseling, en de toenemende behoefte om gegevens te
integreren.
In dit artikel wordt getracht gegevensmanagement in het
vizier te krijgen. Het doel is vooral te komen tot een inte
grerend kader en tot de aanzet van ontwikkeling van een
aantal instrumenten voor gegevensmanagement. Hiertoe
zal eerst worden ingegaan op de doelstellingen van ge
gevensmanagement. Daarna volgt een beschrijving over
het managementaspect. Ook wordt een overzicht ge
geven van organisatorische functies die bij de implemen
tatie van gegevensbeheer nodig zijn. Het artikel wordt af
gesloten met een uitwerking over het aspect kwaliteit en
een belangrijk instrument, de metagegevensbank.
Gegevensmanagement is nodig omdat gegevens tot een
essentiële bron (resource) zijn geworden. Zonder gege
vens is besturen en ondernemen onmogelijk. Gegevens
zien wij dan ook als een zeer belangrijk onderdeel van de
gehele informatie-infrastructuur van een bedrijf. Zonder
management is deze niet op een kwalitatief aanvaard
baar peil te brengen c.q. te houden. Meer in het bijzonder
kunnen aan gegevensmanagement de volgende doel
stellingen worden toegekend.
Bevorderen van gemeenschappelijk gegevensgebruik
Gemeenschappelijk gebruik van gegevens is de laatste
jaren toegenomen. Bij een goed opgezette registratie kan
meervoudige vastlegging van een gegeven worden gemi
nimaliseerd. Gebruikers hebben, naast de eigen toepas
singen, de behoefte aan het gebruik van actuele gege
vens uit andere informatiesystemen.
Gegevensverzamelingen behoren niet meer eenduidig
toe aan een specifiek informatieverzorgend systeem,
maar staan ten dienste van meerdere informatieverzor
gende systemen.
Bevorderen van de integriteit van gegevens
Gegevens dienen de voorstelling die een gebruiker heeft
van de wereld om hem heen, adequaat af te beelden. Dit
leidt tot kwaliteitseisen aan gegevensbanken, zoals inte-
griteitseisen die tot uitdrukking komen middels zoge
naamde beperkingsregels.
Bevorderen van een gunstige verhouding tussen kosten
en baten van gegevenskwaliteit
Opleveren en gebruik van gegevens vergen flinke in
vesteringen. Bovendien moeten kosten worden gemaakt
om de gegevens te kunnen blijven gebruiken. Omge
keerd kan door het verbeteren van de gegevensinwinning
en -bijhouding geld worden verdiend.
Bevorderen van de bereikbaarheid van gegevens
Gegevens moeten bereikbaar blijven voor gebruik. Zijn er
geen gegevens, dan is er geen informatie. Voor een orga
nisatie betekent dit dat de bedrijfsvoering stilligt, met als
gevolg improduktiviteit van de medewerkers en ontevre
denheid bij de klanten.
Bevorderen van een adequate bescherming van ge
gevens
Gegevens dienen te worden beveiligd tegen onbevoegd
gebruik. Een voorbeeld van exclusieve gegevens is de
categorie van privacy-gegevens die valt onder de Wet
Persoonsregistraties.
206
NGT GEODESIA 93 - 5
