betere financiële toekomst voor Kootwijk wordt wegge
legd. „Dergelijke taken kun je gewoon niet aan op eigen
kracht", zegt Van Lamsweerde. „Elk jaar kwamen we er
met veel hangen en wurgen, maar dat lukt nu niet meer.
Samen met de noodzakelijke subsidies van de Stichting
Ruimte-onderzoek Nederland (een NWO-instituut, red.)
hopen we met deze maatregelen het onderzoek in stand
te houden".
(TUD-blad Delta", 3 juni 1993)
EXPOSITIE TRANCHOT-KAART
„Limburg in kaart gebracht" is de titel van een nieuwe
tijdelijke expositie in het Natuurhistorisch Museum Maas
tricht. In de expositie is voor het eerst de gehele zoge
noemde Tranchot-kaart van Limburg in een stuk gemon
teerd te zien.
Deze kaart werd tussen 1802 en 1807 gemaakt door
Franse „Ingenieurs-Géographes" onder leiding van luite
nant-kolonel Jean Joseph Tranchot. De aanleiding voor
het maken van deze kaart was het feit dat de door de
Fransen in 1794 op de Pruisen veroverde gebieden ten
westen van de Rijn in 1801 „definitief" bij Frankrijk wer
den ingelijfd, ook de tegenwoordige provincie Limburg.
Omdat het Franse leger op korte termijn de beschikking
wilde hebben over gedetailleerde terreinkaarten van het
bezette gebied, gaf Napoleon op 26 juli 1801 opdracht het
gebied in kaart te brengen.
In de expositie staat (een facsimile herdruk van) deze
oudste geheel in kleur uitgevoerde topografische kaart
van de provincie Limburg centraal. Limburg van Eijsden
tot Mook is daarbij zo'n 5,5 m lang en 1,5 m breed. De
Tranchot-kaart is vooral bekend vanwege de overstel
pende hoeveelheid gedetailleerde informatie die erin is
aangebracht.
De kaart (schaal 1 25 000) laat zien hoe Limburg er in
telefoon 043-293064
338
het begin van de vorige eeuw uitzag: landschap, grond
gebruik, wegen- en waternet, bewoningspatronen, enz.
Voor een groot deel is het zelfs de situatie zoals die in de
middeleeuwen kon worden aangetroffen.
Door vergelijking met de ook in de tentoonstelling gepre
senteerde meest recente topografische kaarten wordt
duidelijk welke veranderingen er de laatste twee eeuwen
zijn opgetreden. De details van de kaart maken het moge
lijk de eigen woonomgeving terug te zoeken, waardoor de
expositie aantrekkelijk is als vrijetijdsbesteding, als on
derdeel van het geschiedenis- of aardrijkskunde-onder-
wijs of in het kader van voorlichting over bijvoorbeeld
grondgebruik en planologie.
De expositie is tot en met 3 oktober te zien in het Natuur
historisch Museum Maastricht, De Bosquetplein 6 - 7,
telefoon 043 - 293064. Openingstijden: ma. t/m vr.
10 -12.30 en 13.30 - 17.00, za. en zo. 14-17 uur.
BOUWDIENST RWS BESTEEDT GEODESIE UIT
Naast de Meetkundige Dienst ressorteerde jarenlang
onder de Rijkswaterstaat ook een Landmeetkundige
Afdeling van de Bouwdienst (voorheen Directie Bruggen).
Inmiddels wordt dit werk uitbesteed. „Oranjewoud-
actueel" van mei 1993 schreef erover en interviewde een
Rijkswaterstater:
Landmeetkundige methoden zijn voor meer doeleinden
geschikt dan het maken van kaarten alleen. Een voor
beeld is het inmeten van vier kunstwerken in Rijksweg 2
bij Vianen, ten noorden en zuiden van de brug over de
Lek. Oranjewoud verzorgde deze metingen in opdracht
van de Bouwdienst van de Rijkswaterstaat.
De samenwerking tussen Rijkswaterstaat en Oranjewoud
heeft alles te maken met de nieuwe opzet van de Bouw
dienst; sommige werkzaamheden die vroeger in eigen
beheer werden uitgevoerd, worden nu uitbesteed. Pro
jectleider ing. W. Rietbergen van de afdeling Bruggen
bouw: ,,Dit soort metingen werd vroeger verricht door
onze eigen landmeters, maar in het streven naar inkrim
ping van de Rijksoverheid zijn we ons sterker gaan rich
ten op de kerntaken. Dit project vond plaats in een over
gangsfase, want de contacten met Oranjewoud ais uit
voerder zijn nog onderhouden door het hoofd van onze
landmeters, de heer Van Schelt, die ais laatste was over
gebleven. Vroeger gaf hij opdracht aan zijn eigen men
sen, daarna coördineerde hij de uitbesteding. Inmiddels
heeft hij afscheid genomen van de dienst en in het ver
volg zullen wij rechtstreeks te maken krijgen met het uit
besteden van metingen. Wij ontwerpen zelf weer in op
dracht van anderen. Voor dit project is de Directie Utrecht
van Rijkswaterstaat onze principaal".
De omschakeling van in- naar externe uitvoering van
deze werksoort viel samen met een nieuwe ontwikkeling
in de techniek van het landmeten. Met de invoering van
zelfregistrerende tachymeters, die Oranjewoud alweer
geruime tijd hanteert, werd het mogelijk de ingemeten ge
gevens in het veld rechtstreeks op te slaan in de vorm van
een digitaal bestand. Door het werken met de tachy
meters (en voor hoogtemetingen de Psion) kunnen de
metingen direct in het door Oranjewoud ontwikkelde land
meetkundig verwerkingssysteem (LVS) worden inge
voerd. Voor de hoogtemetingen met de Psion is het
aparte verwerkingsprogramma OW-PWPBER ontwik
keld. De door het programma berekende posities kunnen
zowel als gegevensbestand als in de vorm van een plot
worden gepresenteerd. De scheiding tussen berekening
NGT GEODESIA 93 - 7
