50 de kraamkamer van de vice-president van Intergraph, de stichter van ESRI en de oprichters van ERDAS. (Over GIS-peetvader Carl Steinitz schreef Ian Masser in „Mapping Awareness" van mei 1993: ,,His presentation posed questions such as: what's new about GIS in terms of our understanding of dynamic processes?, or, what's new about the use of GIS for better decision-making Relatively few answers to questions such as these can be found in the four kilos of conference proceedings"). Daarnaast werd in plenaire sessies aandacht gevraagd voor onder andere de vorderingen die zijn gemaakt op het gebied van onder wijsprogramma's. In de sluitingssessie was dit jaar gelegenheid om de GIS-bedrijven aan de tand te voelen over de toepasbaarheid van GIS. Hieruit bleek dat met name de gebruikersvriendelijkheid en nauwkeurige, be trouwbare, en vooral ook beschikbare, gegevens belangrijk zijn voor GIS-gebruikers. Presentation Proposals for EGIS'93 No. of Proposals '0 EGIS Utrecnt. The Netherlands Km In totaal zijn in zeven parallelle sessies ongeveer 240 papers ge presenteerd. De onderwerpen liepen uiteen van GIS-onderzoek en -theorie, landschaps-, bos-, agrarische en stedelijke toepassingen, onderwijs, systeemplanning, multi-media, milieu en milieu-effect- bepaling, GIS-eindgebruiker, implementatie en organisatie, tot sta tistieken en modellen. Aandachtspunten waren onder andere het onderscheid dat afhanke lijk van het type GIS-gebruiker zou moeten worden gemaakt tussen zeer geavanceerde en wat meer eenvoudige GIS-en, gegevenskwali- teit, management van gegevens (metagegevensbeheer) en hoe moet worden omgegaan met de kosten-baten (of wellicht beter waarden en onzekerheden van een GIS voor het management). Het kwam te veel voor dat presentaties (van al dan niet gepubliceer de papers) vervielen. Dat verstoorde ook de volgorde binnen de blok ken, zodat het wisselen tijdens een blok op basis van het programma vaak tot mislukken was gedoemd. Van enkele presentaties die eruit springen, wordt hieronder een impressie gegeven. In het blok over „GIS Research Issues" sprak een vervanger de lezing uit van I. Campari (nuTU Wenen) overCultural differences in GIS: a basic approach". Cultuurverschillen bepalen (beperken) volgens haar de GIS-verspreidingom te beginnen, moet je Engels spreken en bekend zijn met de Amerikaanse „way of life". Dat de bredere „Human Spatio-temporal Conceptualization" in de literatuur nog maar beperkt aandacht krijgt, klopt. Veel problemen bij GIS- inzet zijn terug te brengen tot cultuurverschillen. Veel commerciële papers waren te veel doordrenkt met reclame. Dat gold minder voor J. Owen (Intergraph UK) over ,,Data interchange A personal view of today's technology". Zowel de de facto als de nationale standaards acht hij nog op het niveau van „dierlijke com municatie". Gebruikers moeten zelf de complexiteit van uitwisse lingsproblemen herkennen. Bij hiërarchische standaards is het laag ste niveau vaak het best. Tenslotte gaat het hierbij volgens spreker hoogstens om uitwisseling van gegevens en niet van informatie. Die is afhankelijk van menselijke interpretatie. J. Dangermond (ESRI, VS) geldt als de Arc/lnfo-autoriteit. Hij sprak dan ook over ontwikkelingen/modeverschijnselen als de desktop trend, netwerken met „corperative processing", „inter-application communication", „multimedia-images" (incl. audio/video), zag kosten dalen en gebruik stijgen, enz. Hij benadrukte de functie van GIS als integratietechnologie. GIS is geen desktop-mapping, maar eigenlijk een GOS (Organize Geo graphically!). Onder de titelSystem planning" werd een deel van de papers over het actuele onderwerp meta-informatie gepresenteerd. T. Steen berghen (KU Leuven) had als titel ,,Meta-information: From Proto typing to Implementation". Traditionele metadatabanken zijn puur inventarissen. Problemen daarbij zijn de bijhouding, manco's van kwalitatieve informatie en informele kennis en antwoorden op pro bleemgerichte vragen kosten veel tijd. Haar prototype van een nieuw meta-informatiesysteem kent een probleemgerichte opslag en (een aanzet tot?) kennisopbouw. J. Dorf/H. Scholten (VU) en R. v.d. Velde (RIVM) hadden een paper over ,,Meta catalog: a necessary requirement for European Environ mental Research". Ze tekenden de wildgroei bij het RIVM met het project om een metagegevens-catalogus te starten. Een multi-level approach to meta-information" bleek nodig. Men wil/heeft meta- informatie per laboratorium, RIVM-breed en op nationaal c.q. Euro pees niveau. W. Offerman (Intergraph Europe, NL) sprak over Cartographic Generalization with amplified Intelligence" (en demonstreerde dat in haar stand). Ze gaf een helder overzicht van de complexe materie van kartografische generalisatie. In een interactieve omgeving kan men zo vanuit schaalonafhankelijke gegevensbanken werken. Te recht werd de MGE Map Generalizer niet als wonder aangeprezen immers wat zijn de „rules"? maar als het best haalbare voor geometrische generalisatie. Aan het eind van de rit staat te zijner tijd een expertsysteem. Voor de postersessie waren 92 posters gepland, waarvan echter een aanzienlijk deel niet was opgehangen. Verschillende bedrijven actief op GIS-gebied hadden een stand op de tentoonstelling. De tentoonstelliing kwam dit jaar echter wat magertjes over. De bekende bedrijven als Intergraph, ESRI, ERDAS, enz. waren aanwezig en toonden hun altijd weer flitsende demon straties. Ook enkele bedrijven op het gebied van gegevensinwinning waren aanwezig (o.a. TeleAtlas, Bartholemew). Gezien discussies over beschikbaarheid van gegevens, kwaliteit en beheer zou grotere deelname van dergelijke bedrijven aan de tentoonstelling een goede verschuiving zijn. EGIS is en blijft een geschikte plaats om mensen te ontmoeten, die bezig zijn met vergelijkbare zaken op GIS-gebied. Ook recepties e.d. dragen daaraan bij. Hierdoor wordt de samenwerking bevorderd en kunnen nieuwe ideeën worden opgedaan. Toch moeten nog enige kritische kanttekeningen worden geplaatst. Zo waren er te veel parallelle sessies, waarbinnen bovendien geen optimale clustering van de onderwerpen had plaatsgevonden. Daar naast was het aanbod van presentaties in de plenaire sessies te divers. De presentaties waren soms te gedetailleerd op project niveau en hadden derhalve beter in een parallelle sessie kunnen worden behandeld. Terugblikkend naar het thema van de conferentie blijkt dat vooral meer aandacht moet worden gericht op gebruikerswensen binnen applicaties. Volgend jaar wordt EGIS in combinatie met MARI gehouden in Parijs, van 29 maart t/m 1 april en heeft als thema: „Euro-geo-info". In 1995 zal er sprake zijn van een mega-conferentie van EGIS, AM/FM en UDMS. Kaat Appelman en Adri den Boer INTRODUCTIE FRANK-SYSTEEM Op 13 en 14 mei 1993 werd het FRANK-systeem geïntroduceerd op de Nederlandse markt. De introductie werd verzorgd door Leica BV, die het systeem in haar produktenrange gaat opnemen. De eerste dag werd een korte introductie verzorgd voor een landelijke verte genwoordiging van het Kadaster op de jaarlijks terugkerende Ka dasterdag bij Leica in Rijswijk. De inleidingen en demonstraties van het FRANK-systeem werden op 13 mei geïntegreerd in een programma rond het GPS200-systeem van Leica. De demonstraties lieten zien op welke wijze een nieuw stuk landmeetkundig gereedschap kan worden toegepast in de land meetkundige praktijk. Op 14 mei werd door Frank Data Nederland in samenwerking met Leica BV een dagvullend programma verzorgd met lezingen en demonstraties. Tijdens de ochtend werden na korte inleidingen van de directeur van Leica BV, de heer Miezenbeek, en de heer Vos, sales manager van Frank Data Nederland BV, lezingen verzorgd door onder andere prof. dr. ir. Bogaerts, bekend als geestelijk vader North America Other Countries 344 NGT GEODESIA 93 - 7

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1993 | | pagina 28