met nieuwe, soms sterk gesubsidieerde, concurrenten:
ex-medewerkers van grote overheidslichamen die een
goede start meekregen, wanneer zij voor zichzelf be
gonnen.
Daarnaast worden de eerste resultaten zichtbaar van de
overgang van analoog naar digitaal werken. Waar digitale
geometrische bestanden zijn opgebouwd, is efficiency
verhoging in de bijhouding in de orde van tientallen pro
centen bereikbaar. Dat houdt in dat de traditionele geo
detische dienstverlening in aanzienlijke mate zal terug
lopen. Samengevat:
Minder werk voor een groot aantal aanbieders.
Voeg daarbij nog de bedreigingen die worden veroor
zaakt door de ontwikkelingen van de Europese markt,
dan begrijpt u dat binnen de branche diverse sombere
geluiden worden gehoord.
Het gaat dus niet goed met de markt van de geodetische
dienstverlening en de vooruitzichten voor de toekomst
zijn somber.
Salesgericht ingenieursbureau
Hoe proberen de geodetische ingenieursbureaus nu het
tij te keren?
Ten eerste vindt een enorme prijsconcurrentie tussen
ingenieursbureaus plaats, die behalve door de eerder
genoemde factoren nog wordt bevorderd door een veel
sterker op prijsconcurrentie dan op innovatie en optimali
sering van de kwaliteit gericht inkoopbeleid van een groot
aantal opdrachtgevers.
Ten tweede gaan veel ingenieursbureaus ertoe over hun
dienstenpakket nadrukkelijker onder de aandacht van de
opdrachtgevers te brengen. Met andere woorden: de
ingenieursbureaus schuiven langzamerhand op van
produkt- en produktiegericht naar salesgericht. Dit lijkt
klantgericht en mooi, maar dat is het niet. Er wordt name
lijk nog steeds vanuit het bedrijf gedacht en wat men
produceert.
Wanneer de geodetische dienstverleners voortgaan met
produktie-, produkt- en salesgericht denken, wanneer de
innovatiegerichtheid binnen de geodetische markt gering
blijft en wanneer de concurrentie zich voor het belang
rijkste deel blijft afspelen rondom de prijsstelling, zal de
geodesie verworden tot een eenvoudig uitvoerend instru
ment. Het vereiste opleidingsniveau en de maatschap
pelijke waardering van onze beroepsgroep zullen dan
steeds lager worden.
Marketinggericht ingenieursbureau
Toch zijn er, ondanks deze sombere verhalen, kansen
voor de geodetische dienstverlening!
Laat ieder, vanuit zijn of haar verantwoordelijkheid, of die
nu ligt in een functie bij een opdrachtgever of bij een inge
nieursbureau, het marketingconcept incorporeren in zijn
beleidsvorming en bij zijn beslissingen.
Marketingconcept
Marketinggerichte geodetische dienstverleners (waar
onder overheden en ingenieursbureaus) proberen hun
produkten en diensten voortdurend op de wensen van de
(potentiële) klanten binnen hun doelgroep af te stemmen:
de klant is werkelijk het uitgangpunt binnen hun denken.
Allereerst wordt een beeld gevormd van de behoeften van
de klanten, ook wel de doelgroep of het betreffende
marktsegment. Afgeleiden hiervan zijn zaken als de
financiering en de produktie.
Wil een geodetisch ingenieursbureau, of ruimer de geo
detische branche, of nog ruimer het hele geodetische
beroepsveld, zich niet opsluiten in een te enge taakop
vatting, dan is het belangrijk de missie van de bedrijven,
de branche, c.q. het beroepsveld breed te omschrijven.
Ter verduidelijking: in de negentiende eeuw waren er
klompenmakers en mensen die zich ten doel stelden
voetverzorging tot de knie aan te bieden. U kunt zich
voorstellen wie de meeste toekomst had.
Naar mijn idee zijn onderstaande definities, afkomstig uit
het in 1991 in opdracht van de VNBG uitgevoerde markt
onderzoek, dan ook te beperkt:
de geodesie-branche is de verzameling private in
stellingen die het meten en bewerken van geodetische
informatie tot een wezenlijk deel van zijn activiteiten
pakket rekent;
geodetische informatie is een begrip dat een drietal
elementen omvat: ruimtelijke informatie, informatie
ten aanzien van vorm en informatie over overige
aspecten zoals waarde of grondsoort;
een geodeet is iemand die zich bezighoudt met het
meten, bewerken, beheren en/of gebruiken van geo
detische informatie.
Ik zou willen pleiten voor een bredere definitie van de
branche volgens het marketingconcept:
De geodesie-branche is de verzameling private in
stellingen die het oplossen van problemen (van
opdrachtgevers) met een belangrijke ruimtelijke
component tot een wezenlijk deel van zijn activitei
tenpakket rekent.
Een analoge definitie zou wellicht voor het hele geodeti
sche beroepsveld kunnen gelden.
Met voornoemde denktrant is naar mijn vaste overtuiging
voor de branche van de geodetische dienstverlening,
maar ook voor het geodetische beroepsveld in zijn totali
teit een veel grotere maatschappelijke rol bereikbaar dan
waarop op dit moment wordt afgestevend.
De geodeet moet zich dus niet fixeren op het middel
gegevensinwinning met de daarbij bereikbare precisie en
betrouwbaarheid, maar zich daarnaast op veel bredere
doelen richten, die alle zijn gericht op het oplossen van
problemen met een belangrijke ruimtelijke component.
Dat deze gedachte niet nieuw is, is duidelijk. Zo staat bij
voorbeeld in de inleiding van de HTW 1956, dat de land
meter geen grensaanduiding moet verlangen, die tot ge
volg heeft dat het idealisatieproces met grotere nauwkeu
righeid kan worden uitgevoerd dan in de maatschappelij
ke samenleving als noodzakelijk wordt gevoeld.
Vanuit bovengenoemde brede gerichtheid kunnen pro
blemen op diverse gebieden worden aangepakt en opge
lost met de middelen geografische informatiesystemen
en de passende landmeetkundige inwinningstechnieken.
Ik noem hierbij als voorbeelden de gebieden milieu, ver
keerskunde, rioleringen, wegen, groenvoorziening, pla
nologie, stedebouw, natuurbehoud, land- en stadsinrich-
ting en astronomie.
Met name degenen die aan het roer staan, moeten hun
omgeving goed kennen en goed multi-disciplinair kunnen
denken. Het is belangrijk dat zo'n denktrant van jongsaf
414
NGT GEODESIA 93 - 9