Letters of zelfs ARC/INFO, ontwerpt men een kaart.
Wanneer men bij de uitvoermogelijkheden kiest voor
PostScript, zal het betreffende tekenpakket de vaak op
het beeldscherm zichtbare kaart gaan beschrijven in
PostScript. Deze informatie kan vervolgens naar een be
paald uitvoerapparaat worden gezonden, waar een
Raster Image Processor (RIP) de PostScript-code ver
werkt tot een bitmap, die vervolgens door de betreffende
printer op papier wordt gezet. Doordat PostScript veel
wordt gebruikt, is het als een soort ad hoe uitwisselings
standaard gaan fungeren. Dit is mogelijk omdat Post
Script een resolutie-onafhankelijke tekstuele beschrijving
van de kaart geeft. Een PostScript-file is zelfs met een
standaard teksteditor te bewerken. Een vlak wordt bij
voorbeeld omschreven door een lijst met coördinaten,
waarmee de vlakomtrek vastligt, terwijl van de vlakvulling
informatie over het grijswaarderaster is opgenomen.
Theoretisch zou het hierdoor mogelijk moeten zijn om
hetzelfde kaartontwerp ongewijzigd af te drukken op ap
paraten met verschillende uitvoerkwaliteit.
Visualisatie context
De invoering van de nieuwe ontwikkelingen binnen topo
grafische karteringsinstanties gaat niet zonder slag of
stoot. Zoals bij alle organisaties die een veranderings
proces doormaken, is het type verandering een indicatie
voor de te overwinnen problemen. Betreft het slechts de
aanpassing van een bestaand produkt (bossen in paars in
plaats van groen), dan is de verandering snel inpasbaar
in de organisatie. Betreft het een nieuw produkt (een digi
tale in plaats van een analoge kaart) dat tevens om een
andere technologie vraagt, dan betekent dit tevens dat de
organisatie zal moeten veranderen. Bij deze verande
ringen komt een aantal sociale weerstanden aan het licht.
Het gaat hierbij om zowel institutionele als individuele
weerstanden. De invoering van GIS betekent bijvoor
beeld ook een verandering van informatiestromen en in
iedere organisatie is informatie direct gekoppeld aan
macht. Individueel vragen de medewerkers zich af ,,wat
helpt het mij?".
In de literatuur zijn in relatie tot de Britse Ordnance Sur
vey diverse van deze problemen beschreven [10]. Een
aantal is inmiddels naar tevredenheid opgelost. Ze doen
zich zowel binnen als buiten de Ordnance Survey voor en
zijn van technische, operationele en management aard.
Voorbeelden zijn: hoe converteert men al die kaarten
snel en efficiënt, hoe regelen we de bijhouding, en hoe
organiseren we het nieuwe produktieproces parallel aan
het bestaande zolang het nieuwe proces nog niet is vol
tooid.
Op detailniveau zijn er weer andere problemen. Waar
kiest men in het wegennet de knooppunten: op kruisin
gen is dat vanzelfsprekend, maar met allerlei toepas
singen in gedachte kan men zich afvragen wat te doen
met plaatsen waar de weg een rivier kruist, waar de weg
van naam verandert of waar het ene wegdektype over
gaat in het andere.
Externe problemen betreffen met name de gebruikers.
Vragen die opkomen, zijn: kunnen ze de digitale ge
gevens wel verwerken, hoe reageren ze op de nu gebo
den alternatieven, beschikken ze wel over de juiste hard
en software en/of opleiding.
De bijhouding levert eveneens problemen: leveren we
een totaal nieuw bestand of alleen een gegevensset met
de veranderingen.
In dit laatste deel van dit artikel zal een indruk worden ge
geven hoe men in een viertal topografische diensten in
springt op de nieuwste technische ontwikkelingen bij het
presenteren van topografische informatie. Het betreft de
Topografische Dienst Nederland, met aandacht voor de
1 10 000, de Duitse Landesvermessungsamter met
ATKIS, de grootschalige kaarten van de Ordnance Sur
vey in het kader van Superplan en de United States Geo
logical Survey met diverse digitale produkten.
TDN 1 10 000
In tegenstelling tot bijvoorbeeld de Belgische en Duitse
topografische diensten heeft de Topografische Dienst
Nederland ervoor gekozen allereerst het totale produktie-
Fig. 4. Spelen met een vierkante kilometer
uit het basisbestand 1 10 000
(tussen 108519 en 108520), links de
totale inhoud, rechts de traditionele
1 10 000.
NGT GEODESIA 93 - 11 543
