op grond zijn dan er in werkelijkheid te verdelen valt.
Daar komt nog bij, dat men in de landinrichting tevens
rekening houdt met een goede bereikbaarheid van alle
percelen. Waar men vroeger met een ezelspad toe kon,
moet nu ruimte worden gereserveerd voor een landbouw-
weg waarover men met een tractor naar elk perceel kan
rijden.
Fig. 4. Bij een terras-indeling van het terrein bestaan de oorspronke
lijke grenzen nog steeds.
In deze laatste categorie bestaan ook legio lokaal be
paalde problemen. Zo zijn in de kuststrook langs de
Zwarte Zee op de grond van de agro-industriële com
plexen hier en daar vakantiekampen gebouwd voor bij
voorbeeld de „Rode ster verkenners" van een bepaalde
stad in Bulgarije. Elk jaar kwam de communistische jeugd
daar gedurende enkele weken voor een (gratis) vakantie.
Nu moet de grond worden teruggegeven aan de vroegere
landbouwer. De wet stelt dat slechts landbouwgrond
wordt teruggegeven en dat elke activiteit op die grond om
de bruikbaarheid voor landbouw te vergroten, door de
toekomstige eigenaar moet worden (terug)betaald aan de
LC. Toekomstige eigenaren die een mogelijke camping in
gedachten hebben met een flinke bron van inkomsten,
zouden dan een in de agrarische staat teruggebracht stuk
grond krijgen, waarvoor ze ook nog een stevige rekening
krijgen gepresenteerd.
Wettelijke regeling van grondtransacties en
grondregistratie na 1990
In Bulgarije bestaat thans een wet op het „Verenigde
Kadaster". Deze dateert van vóór de omwenteling, maar
geeft bij gebrek aan een nieuwe wet nog steeds de for
mele regels voor grondtransacties. Grondoverdracht ge
beurt door een akte te laten opmaken door een notaris.
Een kopie van de akte wordt ingeschreven in de registers
van de regionale rechtbank. Tevens wordt een index aan
gelegd, die in een combinatie van alfabetische en chrono
logische volgorde de namen van de verkopers vermeldt.
Via de naam van de verkoper kan men de openbare
registers bij de regionale rechtbanken raadplegen. Het is
een administratief systeem waarbij geen kadastrale kaar
ten worden gebruikt. Door slechts te beschikken over een
index op namen van verkopers, is het systeem uitermate
kwetsbaar.
Daar komt nog een recent probleem bij. Het zich houden
aan de wet is een deugd die in Bulgarije soms tot een
ondeugd lijkt te zijn geworden. Soms wordt het zelfs als
een deugd ervaren als men zich niet houdt aan de regels,
zeker wanneer deze nog van vóór de omwenteling zijn.
Dat gaat hier en daar zo ver, dat zelfs de notaris ervan af
ziet om een akte aan te bieden aan de regionale registers
om te worden ingeschreven, omdat een wet van vóór
1989 dat voorschrijft.
Tijdens het vorige bewind was alles zo statisch geregeld,
dat men er nu op velerlei terrein maar al te graag een
loopje mee neemt. Het is bijvoorbeeld niet verwonderlijk
om in Bulgarije regelmatig automobilisten te zien die zich
niets aantrekken van éénrichting-wegen en verkeers
borden in het algemeen. Zelfs het inhaalverbod geldt niet
eens alleen voor de op de borden afgebeelde „rode"
auto's!
Dat alles neemt toch niet weg dat er wel tradities zijn in
Bulgarije. De gemiddelde Bulgaar zal zich tot een notaris
wenden om de grondoverdracht door hem te laten rege
len. Dat is al een lang bestaande gewoonte en dat is ook
zo gebleven in de dorpskernen tijdens het communisti
sche bewind, tenzij bijvoorbeeld de notaris niet beschik
baar was in de naaste omgeving.
Naast het openbare register bij de regionale rechtbank
kent men in Bulgarije ook een Directoraat-Generaal voor
het Kadaster (DGK). Dit DGK ressorteert onder het Mini
sterie van Regionale Ontwikkeling en Constructie. Dit
Ministerie is verantwoordelijk voor de wetgeving op
kadastraal gebied en voor het nationaal Landmeetkundig
en Kartografisch Instituut. Naast een centraal kantoor in
Sofia beschikt het Kadaster over regionale kantoren,
waarvan de taken vooral liggen op kartografisch gebied.
De regionale kantoren bewaken de kwaliteit van de
kadastrale activiteiten, vooral door toezicht op de ge
meentelijke technische diensten. Daar vindt daadwerke
lijk de vervaardiging en bijhouding van kadastrale kaarten
plaats. Er is dus een scheiding tussen het administratieve
en het kartografische deel van de grondregistratie. Het
kartografische deel van de grondregistratie in Bulgarije
is, evenals het administratieve deel (het bij de recht
banken aanwezige openbaar register), niet compleet.
Kaartmateriaal ontbreekt of is sterk verouderd, terwijl bij
houding niet systematisch plaatsvindt.
Hoewel al meer dan tien ontwerpen zijn opgesteld en er
door verschillende werkgroepen aan is gewerkt, is men er
tot op heden niet in geslaagd om een definitief ontwerp
voor een nieuwe kadasterwet te maken. Een mogelijke
oorzaak daarvoor is dat er verschillende ministeries bij
zijn betrokken en dat naar mijn mening elk ministerie wel
graag een rol speelt in het Kadaster (informatie is macht),
maar dat men er ook tegen opziet om de capaciteit en de
middelen vrij te maken om daadwerkelijk een Kadaster te
starten. Men kijkt dus allemaal min of meer de kat uit de
boom.
Daarnaast worden door verschillende (buitenlandse) ad
viseurs allerlei modellen aangedragen voor een kadaster
of een landregistratie. Het ene model levert voor Bulgarije
een nog beter resultaat op dan het andere. De Bulgaren
hebben tot op heden nog geen duidelijke keus gemaakt.
En ook dat vertraagt uiteraard het tot stand brengen van
een nieuwe wet op de grondregistratie of op het kadaster
(of misschien nog wel twee wetten zowel voor de ad
ministratieve gegevens als voor de kartografische ge
gevens).
De regionale kadasters onder leiding van het DGK heb
ben als taak om de landmeetkundige werkzaamheden in
Bulgarije te controleren op kwaliteit. Zij zijn nauw betrok
ken bij het opzetten en onderhouden van het nationale
stelsel van coördinaatpunten, hoewel daarbij ook (nog
steeds) een taak is weggelegd voor de militaire autoritei
ten. In dit verband is het wellicht nuttig op te merken dat
pas eind 1992 het gebruik van het topografisch kaart
materiaal voor andere dan militaire doeleinden is vrij
gegeven. Wie in het huidige Bulgarije gebruik maakt van
NGT GEODESIA 93-11
555
