Analoog/digitaal-conversie
Inleiding
door ir. H. J. G. L. Aalders, hoofddocent Vastgoedinformatie aan de Faculteit der Geo
desie van de Technische Universiteit Delft.
SUMMARY
Analogue/digital conversion
In this article contemporary digitizing techniques are considered as a part of all analogue/digital conversion
methods. Digitizing techniques for different map conversion processes are discussed as well as the data
requirements imposed by modern data base technology in relation to the application of digital geometrical
data within the Netherlands. A time/cost comparison is given for the different digitizing techniques.
In de afgelopen decennia is het gebruik van digitale
ruimtelijke informatie stormachtig gegroeid. De Meetkun
dige Dienst van de Rijkswaterstaat is als eerste gebruiker
in een produktie-omgeving in 1969 begonnen met de digi
tale fotogrammetrische kartering [1], Daarna hebben veel
Nederlandse producenten en gebruikers dit voorbeeld
gevolgd. De beslissing van het Kadaster om zowel in de
kadastrale administratie als op landmeetkundig gebied te
gaan automatiseren, waaruit zowel een grote administra
tieve gegevensbank (AKR) ontstond als een geometri
sche (LKI), heeft veel gemeenten, waterschappen en
nutsbedrijven ertoe aangezet ook digitaal te gaan wer
ken. Ten gevolge hiervan zijn ook de particuliere bedrij
ven, die de gegevens moeten leveren, overgestapt op het
digitale produktieproces.
Ook de fabrikanten van apparatuur en programmatuur
hebben bevorderd dat de systemen daadwerkelijk wor
den gebruikt. En wetenschappers hebben sindsdien op
veel mogelijkheden gewezen en ervoor gewaarschuwd
dat de infrastructuur voor de geo-informatie en het sys
teemontwerp vooraf goed moeten worden onderzocht en
vastgesteld, wil de invoering van GIS/VIS een succes
worden [8],
Toch zijn nog bijna alle GIS/VIS-toepassingen zowel in
Nederland als ook in andere landen [19] gebaseerd op
een eenvoudige spaghetti-structuur [5] [13]. Hierdoor
wordt het gebruik beperkt tot het maken van een tekening
uit de digitale gegevens.
De norm NEN 1878 zorgt voor een genormaliseerde over
dracht van gegevens tussen twee partijen. Hoewel de
infrastructuur voor de geo-informatie een standaard voor
af vereist, is de norm pas dit jaar gepubliceerd.
Ontwikkeling van de vastgoedinformatie heeft voornamelijk
plaatsgevonden in de praktijk. Daarom zijn voor elke gebruiker
systemen op maat geleverd. Dat bevordert de standaardisatie
niet en is ongelooflijk duur.
Er zijn veel redenen aan te geven waarom in de digitale
geo-informatievoorziening niet die mogelijkheden worden
toegepast, die de geautomatiseerde systemen in zich
hebben. De belangrijkste daaronder zijn [5]:
Lezing gehouden op 28 oktober 1993 te Utrecht tijdens het 17e
NGL congres.
ontwikkeling van systemen zonder samenwerking met
onderwijs en wetenschappelijke instituten;
niet volgen van opleidingen op dit gebied en daardoor
onbekendheid van de mogelijkheden bij de gebrui
kers;
onvoldoende aanwezig zijn of het niet compleet heb
ben van de noodzakelijke digitale gegevens en de
hoge kosten die moeten worden gemaakt om ze te
verkrijgen.
Eén van de opvallendste aspecten bij de toepassing van vast
goedinformatie is het gebrek aan adequate technische en theo
retische kennis over de mogelijkheden en de noodzakelijk
heden ten behoeve van de toepassing.
Kortom, de digitale gegevensinwinning is nog steeds een
groot en misschien wel het grootste knelpunt in de
geo-informatievoorziening. Veel ontwikkelingen zijn daar
om gebaseerd op het opheffen van dit knelpunt [31],
Daarvoor is programmatuur en apparatuur nodig, maar
vooral ook veel geld.
De toepassing van de vastgoedinformatie heeft te lijden onder
een gebrek aan voldoende financiële middelen om de ge
gevens te verzamelen,
In NGT Geodesia kan men regelmatig lezen over de
kosten van de vervaardiging van de GBKN (bijvoorbeeld:
[24] en [33]), die een referentie is bij veel andere toe
passingen (Kadaster, gemeenten, nutsbedrijven, water
schappen, provinciale diensten, Rijkswaterstaat, landin
richting, enz.). Daar wordt de nieuw vervaardigde GBKN
veel gebruikt voor de kaartconversie van de bestaande
thematische kaarten met specifieke kadastrale, gemeen
telijke, waterschaps- en nutsgegevens. Dit artikel gaat
over het gebruik van de GBKN, de processen die de con
versie mogelijk maken en de wijze van inwinning. Daarbij
komen de technische aspecten niet of nauwelijks aan de
orde. Voor informatie over scanners en digitaliseertafels
wordt verwezen naar [6] [7] [15] [25] [27].
Bij de inwinning van digitale topografische en themati
sche informatie moet al direct rekening worden gehouden
met de object-definitie. Voor gebruik dat uitgaat boven de
eenvoudige presentatie, is een object-gerichte definitie
noodzakelijk. De inwinning van de digitale gegevens over
objecten betekent de inwinning van de object-eigen-
NGT GEODESIA 93-11
565
