Object-gerichtheid
Rooster Cel
Soorten object-eigenschappen
schappen. Die zijn identificerend, semantisch, geome
trisch of beschrijvend van aard. Bovendien moeten ook
meta-gegevens worden verzameld en geregistreerd. Ver
schillende technieken worden besproken, die gebruikt
worden voor de inwinning van de verschillende soorten
eigenschappen. De inwinningstechnieken van de geo
metrie betreffen metingen in het terrein, foto(beeld) of
kaart. In dit artikel zal de nadruk liggen op nieuwe digitali-
seermethoden. Tot slot wordt de tijdbesteding die nodig
is bij de verschillende digitaliseermethoden met elkaar
vergeleken.
Er zijn veel mogelijkheden om de gegevens in digitale
vorm te verkrijgen. Elke gebruiker past eigen methoden
en technieken toe.
Alle gegevens over terreinobjecten zijn gebaseerd op wat
men in het terrein aantreft. In onze perceptie van het
terrein wordt echter een vorm van idealisatie of zo men
wil: generalisatie toegepast. Van een weiland wordt
niet elk grassprietje opgenomen in het bestand, maar ver
ondersteld wordt dat het geheel van het weiland homo
geen is en als eenheid kan worden geregistreerd.
Natuurlijk is de toepassing waarvoor de gegevens wor
den verzameld bij object-definitie van groot belang [4]
[21]. Er zijn toepassingen denkbaar waarbij wel elke
graspol in een weiland afzonderlijk wordt geregistreerd.
De idealisatie is bij een terreinopname, die resulteert in
een analoge kaart, meestal afhankelijk van de kaart-
schaal. Die wordt zo gekozen, dat alle terreinobjecten op
de gewenste wijze kunnen worden afgebeeld. Bij een op
name voor digitale toepassingen treedt een heel andere
situatie op. Door de veronderstelling dat meerdere toe
passingen mogelijk zijn van dezelfde gegevens, wordt bij
de opname volstaan met de opname van de karakteris
tieke eigenschappen van elk afzonderlijk object. Bij de
presentatie wordt besloten welke karakteristieke eigen
schappen zullen worden gekozen voor de presentatie van
het object en hoe die afbeelding zal zijn. Daarmee wordt
afgestapt van een opslag van een voorstelling van de
objecten iets wat nog steeds bij veel toepassingen in
Nederland wordt gebruikt en wordt een objectenbe
stand gemaakt, dat alleen is gebaseerd op de (karakte
ristieke eigenschappen van de) betreffende objecten.
Object-gericht 4 object-georiënteerd
Object-gericht t object-georiënteerd
Men noemt dit een object-gerichte benadering. Deze be
nadering moet niet worden verward met een object
georiënteerde benadering voor bestandsopbouw, die een
meestal hiërarchische structuur vereist met be
paalde eigenschappen en een inkapseling van alle objec
ten (onder andere tegen onjuist gebruik).
Fig. 1. Geometrische voorstelling van objecten in een vector- en
rasterstructuur.
566
In de technologie die de definitie van gegevensstructuren
mogelijk maakt, wordt gebruik gemaakt van de begrippen
entiteit, attribuut, exemplaar en relatie. Entiteiten, hun
attributen en onderlinge relaties kunnen worden voor
gesteld met:
ENTITEIT identificatie, attributen n 1tenminste
de klasse definiërend
ATTRIBUUT type, waarde n>1
RELATIE identificatie, identificaties van exempla
ren die gerelateerd worden n>2 attri
buten n>1, tenminste het type van de
relatie definiërend
Er zijn verschillende soorten attributen (fig. 2):
identificerende, die een exemplaar van een entiteit
uniek definiëren;
semantische, die een omschrijving van de betekenis
van het attribuut weergeven;
geometrische, waarbij een positie- en vormbepaling
van het object wordt vastgesteld. Dit gebeurt in vector-
vorm met punten, lijnen en gebieden of in rastervorm
met rasterpunten of rastercellen (fig. 1);
beschrijvingen in de vorm van tekst, tekeningen en/of
foto's;
attributen die meta-gegevens bevatten [17] [19], Dat
zijn gegevens over de gegevens in de attributen; ze
kunnen over één attribuut gaan of over een serie attri
buten (en dus ook over attributen van één of meerdere
exemplaren).
De attributenwaarden zijn ofwel continu of discreet. Dit is
belangrijk voor toepassing van statistische operaties op
de attribuutwaarden.
Daarnaast komen in een bestand ook nog (hiërarchische,
topologische en andere) relaties voor, die de structuur
van de gegevens aangeven en de bevraging en het ge
bruik realiseren.
Bij de vervaardiging van digitale (object-gerichte) bestan
den heeft in de geodesie met name het geometrische
deel van de conversie grote aandacht gekregen. De
verzameling van de geometrische attributen geschiedt
meestal ook op een andere wijze dan de semantische
attributen.
Inwinning van de geometrie
Het proces van inwinnen van de gegevens valt uiteen in
[2]:
voorbereiding. Daaronder vallen de verzameling van
de te digitaliseren documenten, aangeven wat moet
worden gedigitaliseerd, aanmaken van bestanden,
gegevensdefinitie, enz.;
inwinning zelf. Door de toepassing van CAD-systemen
in de vastgoedinformatievoorziening voor het gebruik
van geometrische informatie over het terrein, wordt de
geometrie meestal in vectorvorm opgeslagen. Ook de
meeste Gl-systemen die in de vastgoedinformatie wor
den gebruikt, voorzien in een opslag en bewerking in
vectorvorm. Daarop wordt het inwinningsproces vaak
afgestemd. Tegenwoordig is de opname in rastervorm
ook mogelijk. De problemen die ontstaan bij de raster/
vector-conversie komen later aan de orde;
nabewerkingen op de gegevens, zoals conversie van
NGT GEODESIA 93-11
