Presentatie van topografische
informatie*)
Introductie
door dr. M. J. Kraak, hoofddocent Geoinformatie aan de Faculteit der Geodesie van de
Technische Universiteit Delft.
SUMMARY
Presentation of topographic information
Topographic information management is in motion. Technological advances result in growing facilities. The
map producers anticipate on these developments. The author looks at the present and future equipment
for presentation and display of topographic information.
Bij het lezen van de titel van dit artikel zullen velen een
betoog verwachten over de visualisatie van topografische
informatie, over de topografische kaart. Voor een deel is
dat correct, maar het woord presentatie in de titel heeft
hier niet alleen betrekking op visualisatie, maar ook op de
context waarin dit gebeurt. Met andere woorden, vanuit
welke omgeving presenteert men de informatie en welke
media worden gebruikt. Deze omgeving kan bijvoorbeeld
een geografisch informatiesysteem zijn of zelfs een dis
kette of een CD-ROM met een bestand in SUF2. Bij
media kan men denken aan bijvoorbeeld papier, een
beeldscherm, een dia of een beeldplaat. Elk stelt eisen en
legt beperkingen op aan de presentatie, maar heeft ook
z'n specifieke voordelen. In sommige situaties wordt de
topografie direct in een grafische vorm aangeboden, in
andere situaties is de gebruiker zelf verantwoordelijk voor
de visualisatie. De manier waarop de gebruiker dit kan
doen en de vrijheid die hierbij wordt geboden, alsook de
kennis van de gebruiker zijn sterk van invloed op de toe
gankelijkheid van de informatie en op het welslagen van
de presentatie.
Bij visualisatie gaat het om de kartografische vormgeving
van de topografie. Voor een juiste weergave is de kennis
van de kartografische grammatica beschikbaar. Een spe
cifiek probleem is dat men hier de algemene kenmerken
van het landschap wil visualiseren. Het gaat hier om een
juiste weergave van de ruimtelijke en temporele compo
nent (in x, y, z t) en identificatie van de landschaps
objecten, binnen de beperking van de gekozen kaart-
schaal. Kartografen houden zich sinds mensenheugenis
bezig met deze problematiek. In de literatuur is een veel
heid aan informatie te vinden omtrent de methodo
logische toepassing en technische implementatie van de
kartografische grammatica [4] [13] [5] [19].
Ook de context waarin de informatie wordt aangeboden,
heeft de aandacht van kartografie. Momenteel wordt in
Nederland in de vorm van een inter-universitaire werk
groep GIS Kartografie aan een project gewerkt, dat onder
de Engelse titel ,,GIS-Cartographyvisual decision sup
port for spatio-temporal data handling" de (topografische)
kaart vanuit een breder concept benadert. De werkgroep
is een samenwerking tussen het ITC in Enschede, de
Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen in Utrecht en
de Faculteit der Geodesie in Delft. Doel van het GIS-
kartografieproject is te komen tot een prototype van een
systeem dat automatisch de kwaliteit (nauwkeurigheid,
volledigheid e.d.) van bestanden in een geografisch infor
matiesysteem visualiseert [12]. Trefwoorden en vragen in
het gemeenschappelijk onderzoek zijn (fig. 1):
Toegankelijkheid
Is de gewenste topografische informatie in digitale vorm
beschikbaar en in welke vorm is deze voor de gebruiker
beschikbaar? Zie voor Nederland bijvoorbeeld [3] en [7],
en voor Groot-Brittannië [17] en [18].
Kaartgebruikstrategieën
Hoe neemt men op basis van kaartstudie en kaartanalyse
beslissingen aangaande bijvoorbeeld het vinden van de
kortste weg of de interpretatie van de ontstaansgeschie
denis van het landschap?
Visual decision support
Is de informatie waarmee men werkt van een kwaliteit dat
men er inderdaad beslissingen op kan baseren? Hoe
recent, hoe compleet is de topografische informatie en
hoe is de informatie verzameld? Een betrouwbaarheids
indicatie op de topografische kaart of als een object attri
buut in het bestand zou het beslissingsproces kunnen
verbeteren [22].
toegankelijkheid
Lezing gehouden op 27 oktober 1993 te Utrecht tijdens het 17e
NGL congres.
visual decision support
trnalisa/
integratie documentatie
kwaliteit
standaardisatie modellering
Fig. 1. De kaart in de context van de GIS-kartografie.
NGT GEODESIA 93-11
541
