Lessen uit: het: voetbalbedrijf
Leiding
Communicatie
Motivatie
De aftrap van het lezingenprogramma werd verzorgd
door voetbaltrainer en entertainer Barry Hughes. Ener
giek en af en toe in smeuïg Engels liet hij een zaal met
geodeten zien hoe knullig een wereldprodukt als het
„Dutch football" soms wordt verkocht.
Hoewel geodeten ook steeds werken aan wereldproduk-
ten getuige ook het congreslogo is de uitstraling
hiervan naar het brede publiek maar uitermate beperkt.
Ondanks het grote verschil tussen deze twee werelden
waren de parallellen tussen het voetbalbedrijf en het geo
detisch bedrijf frappant en, getuige de reacties uit de
zaal, uitermate herkenbaar.
Hughes hing zijn verhaal op aan een aantal sleutelwoor
den succesfactoren die van belang zijn om je pro-
dukt bij de klant te brengen. Hoe slaagt een organisatie
als team van mensen erin klanten in zich te interes
seren, want Hughes ziet zichzelf als „teamworker". Hij is
voor zijn succes al meer dan 25 jaar afhankelijk van team
prestaties, al liet hij nu blijken ook als solist prima uit de
voeten te kunnen. Maar in zijn verhaal staat het team
centraal.
Essentieel voor het team is de leiding:
neemt het management verkeerde beslui
ten, dan is de rest de dupe. De leiding
neemt de essentiële beslissingen, zet het
beleid uit voor de toekomst en moet daar
mee zorg dragen voor continuïteit.
Hughes: Maar infootball" is dat een dra
ma, hoe hoger hoe dommer. Bij FC
Utrecht vroegen ze een bankdirecteur om
voorzitter te worden. Zijn vrouw vond dat
prachtig, dus hij deed het, want zo werkt
dat infootball". Zo'n man weet niet eens
dat er lucht in een bal zit.' Ook bij Go
Ahead kreeg ik te maken met een nieuwe
voorzitter. Vraag ik aan het bestuur of die
man verstand heeft van football", heeft
hij capaciteit Wat zeggen die bestuursledenNee, maar
hij heeft wei veel vrije tijd! Dat is toch een drama.
Ik moest even denken aan wat meewarige stukjes over
steeds meer topfuncties in geodetische organisaties die
door niet-geodeten worden bezet. Maar daar geldt maar
één remedie: geodeten moeten al vanaf hun opleiding
aandacht hebben voor management. De gemiddelde
voetbaltrainer in lange leren jas is ook niet bepaald de
ideale manager.
doen, dan zeggen ze: ,,Je hebt stress". Niks stress, hij
was gewoon moe.
Als cruciale factor hiervoor noemde Hughes het werk
klimaat; de mensen in de organisatie moeten weten wat
van ze verwacht wordt, waar ze voor staan. Daarop moet
je mensen coachen, dan krijg je sfeer en ontstaat er het
,,wij"-gevoel. Dat ,,wij"-gevoel is een belangrijke sleutel
tot succes. Dan wordt een organisatie als een fiets-
ketting: elke schakel is even belangrijk, elke schakel
vormt een radertje in een gesmeerd lopend geheel. Voor
Hughes is de fietsketting het symbool voor een goed wer
kend team. Samenwerking, daar gaat het om, wat hij heel
mooi afsloot met de simpele vraag: Jullie zullen wel
denken:Hughes, dat weten we wel". Nou ik geloof wel
dat jullie dat weten, maar doe je het ook
Elke organisatie staat of valt met een goede communi
catie, zowel intern als extern. Ook daarvoor had Hughes
enkele sprekende voorbeelden. Allereerst intern:
Hughes: Neem PSV, een rijk voetbalbe
drijf, prachtig verwarmd overdekt stadion.
Als je daarheen gaat, is dat als een avond
je theater. Hadden ze een aantal jaren ge
leden heibel in de spelersgroep, rottig
heid, de jongens konden niet met elkaar
overweg. Wat doet PSV: stelt een Engelse
trainer aan, Bobby Ftobson, een goede
vriend van me, spreekt geen woord Ne
derlands, wat een drama! Dan geven ze
Gerald Vanenburg een contract van zeven
jaar en bombarderen hem tot leider in het
team. Zie je het voor je: vol stadion, span
nende wedstrijd, PSV met de rug tegen de
muur, roept zo'n klein manneke met zijn
hoge stemmetje: ,,Kom op jongens, zet
hem op". Dat is toch waanzin!
En extern, de communicatie met de klant, is al niet veel
beter.
Hughes: In hetfootball" kennen ze niet eens klanten,
daar kennen ze toeschouwers, supporters of tuig. En
terwijl de bestuurders in de VIP-room zitten, staan de
klanten in de regen bijeengedreven in een kooi. En die
moeten hun kaartjes kopen bij een loketje ter grootte van
een wc-raampje, waar je gebukt of op je hurken je kaart
jes kunt bestellen, omdat de suppoost achter dat loketje
op een stoet zit en daarom dat loket maar ruim één meter
boven de grond zit.
Hughes: We zitten vlak voor de wedstrijd Nederland-
Engeland, 50 000 mensen in de Kuip, het stadion bruit,
de rillingen gaan over je rug, er staan miljoenen op het
spet. Moet Dick Advocaat in de kleedkamer tegen de
spelers zeggen: ,,Doe je best, jullie moeten winnen".
Onzin, grote onzin, ik zou de doelpalen opvreten!
Ik kom uit een eenvoudig Engels gezin. Mijn vader was
een harde werker en ik heb mijn moeder nooit horen zeg
gen: ,,Doe je best". Als hij na een lange werkdag thuis
kwam, viel hij in slaap op de bank. Moet je tegenwoordig
594
En dat vond ik nog wel de mooiste parallel voor de vele
geodeten die vanuit hun eigen specialisme en precisie en
nauwkeurigheid redeneren, zonder zich te realiseren wat
de behoefte van hun klanten is, of actie te ondernemen.
Van de anekdotes van Hughes en de aanwijzingen van
de hierop goed aansluitende lezing van Keuzenkamp
(NGT Geodesia 1993 no. 11, p. 535) kunnen we als geo
deten nog veel leren. Want al weten we het wel, doen we
het ook?
Wim van Pijkeren
NGT GEODESIA 93-12
