Fouten in de interpretatie van de opdracht
Fouten in aangeleverde gegevens
Nalatigheden tijdens uitvoering
Het verhalen van de schade hoeft niet altijd de inscha
keling van een rechter te betekenen. Om de aan een
gerechtelijke procedure verbonden hoge kosten te ver
mijden, wordt een schade meestal in onderling overleg
geregeld. De basis van zo'n schikking wordt daarbij door
juridische regels en commerciële belangen gevormd.
Publiciteit wordt daarbij zoveel mogelijk vermeden.
Aansprakelijkheid vloeit voort uit:
de wet;
het ongeschreven recht;
de overeenkomst tussen partijen.
De wet regelt onder andere de aansprakelijkheid die
voortvloeit uit de maatschappelijke positie van partijen
uit de arbeidsverhouding vloeit voort dat de werkgever
aansprakelijk is voor de fouten die zijn werknemer
tijdens zijn dienst maakt;
de ondeskundige particulier wordt in een aantal ge
vallen beschermd. De deskundige daarentegen wordt
geacht zijn vak te verstaan, vakwerk te leveren en is
in hoge mate aansprakelijk voor al zijn verrichtingen.
Het ongeschreven recht zoals dat vastligt in gewoonten
en gebruiken, eist onder andere dat naar beste weten en
kunnen wordt gewerkt.
Zonder fout met schade als gevolg dus geen
aansprakelijkheid
Veranderingen in de maatschappij die hun weerklank
vonden in het Burgerlijk Wetboek, hebben ertoe geleid
dat de aansprakelijkheid van diensten en bedrijven is toe
genomen. De steeds grotere en complexere projecten
vergroten de kans op forse schades.
Het is voor opdrachtgever en opdrachtnemer van belang
fouten en daarmee schade waar mogelijk te voorkomen.
Een goede omschrijving van de opdracht is daarvoor van
groot belang. De opdrachtnemer kan door de juiste aan
pak van de opdracht veel bijdragen aan het voorkomen
van fouten.
De verdere mogelijkheden om aansprakelijkheid te voor
komen of te beperken, moeten worden gezocht in de
overeenkomst die partijen sluiten. Ter verduidelijking zijn
hierna voor verschillende fasen van een project fouten
beschreven, die mogelijk tot schade en daarmee tot aan
sprakelijkheid kunnen leiden. Daarnaast worden maat
regelen genoemd om fouten te voorkomen en om in het
geval dat er toch een probleem ontstaat, de kwaliteit van
een dienst of produkt te kunnen aantonen.
Nagenoeg iedere opdracht heeft onvolkomenheden en
met name als de opdracht vanuit een andere discipline
wordt gegeven, bestaat er een reële kans op misverstan
den over de inhoud van de opdracht. Voor een bestem
mingsplan buitengebied gelden nu eenmaal andere eisen
dan voor een technische kaart. Het uitzetten en contro
leren van een grote brug stelt andere eisen dan het uit
zetten van een bouwterrein. Zeker bij een eerste opdracht
van een opdrachtgever moeten inhoud van de opdracht
en de daaraan te stellen eisen, in overleg met de op
drachtgever en zijn adviseurs, nauwkeurig worden vast
gesteld.
Als deskundige heeft u, tegenover een op uw vakgebied
niet deskundige opdrachtgever, de verantwoordelijkheid
624
hem een dienst of een produkt te leveren, dat geschikt is
voor het doel dat hij voor ogen heeft of het gebruik dat hij
ervan wil maken. Voor u betekent dit dat u zichzelf ervan
dient te vergewissen dat u voldoende voor de opdracht
specifieke deskundigheid bezit, voordat u de opdracht
aanneemt.
Ook in de landmeetkunde geldt„Schoenmaker blijf bij je
leest".
De landmeetkundige termen als precisie en betrouwbaar
heid zult u zonodig nader moeten verklaren en de ge
bruiksmogelijkheden en beperkingen van het door u te
leveren produkt of dienst toelichten.
Bijvoorbeeld, u zult als landmeter bij een grensuitzetting
het verschil tussen een kadastrale grens en een eigen-
domsgrens duidelijk moeten maken en daarover advi
seren.
Mocht een opdrachtgever uw adviezen niet willen op
volgen, dan is het zijn verantwoordelijkheid. Voor even
tuele latere bewijsvoering is het in dat geval verstandig
uw advies schriftelijk vast te leggen.
Levert de opdrachtgever de gegevens, dan is hij daarvoor
aansprakelijk, mits hij deskundig is en voor zover hij zich
over de kwaliteit van die gegevens uitspreekt. Voor het
overige is de opdrachtnemer aansprakelijk en het is
daarom een goede gewoonte om aangeleverde gegevens
voor toepassing te toetsen.
Wie verantwoordelijk is voor het niet of niet goed of te laat
leveren van gegevens door derden, is afhankelijk van wat
daarover in de overeenkomst is bepaald. Is er niets over
bepaald, dan is de opdrachtnemer in principe verant
woordelijk.
Een bijzonder geval vormen de door de opdrachtgever of
zijn adviseur geleverde uitzetgegevens. Zij liggen op de
grens van ons vakgebied. U zult zich naar mijn mening
voor toepassing moeten vergewissen van de correctheid
van deze gegevens. Daarnaast zult u, zeker als enige tijd
tussen opdracht en uitvoering is verlopen, moeten veri
fiëren of u over de laatste versie van het plan beschikt. Bij
aflevering van uw informatie is het verstandig de ge
bruikte planversie te vermelden.
Nalatigheden kunnen in allerlei vormen voorkomen. In
een groot aantal situaties moeten zij als fouten worden
aangemerkt.
Fout is het niet zorgen voor voldoende, gekalibreerde en
goed werkende apparatuur en deskundig bedienings
personeel. De opdrachtnemer zal bij bijzondere, aan een
bepaald tijdstip gebonden werkzaamheden, zoals het
plaatsen van booreilanden of het afzinken van een
tunnel, tevens voor voldoende reservemateriaal moeten
zorgen.
Een andere fout in de vorm van nalatigheid is het niet
tijdig met de opdracht beginnen als er een kans bestaat
dat daardoor de uitvoering wordt vertraagd of misschien
zelfs onmogelijk wordt. U kunt daarbij denken aan het uit
zetten van grenzen in percelen met maïs of metingen in
de uiterwaarden van rivieren.
Aan tijd gebonden werkzaamheden, zoals deformatie
metingen, stellen extra eisen aan de meetopzet en aan
de voor de vereiste zekerheid daarop uit te voeren con-
NGT GEODESIA 93-12
