Kadaster moderniseert systeem Detailmeting Inleiding door G. M. van Osch, informatie-manager bij de Hoofddirectie van het Kadaster en de Openbare Registers te Apeldoorn. SUMMARY Cadastre modernizes terrestrial data capture system Since 1976 the Netherlands Cadastre uses a terrestrial data system for capturing and processing of cadastral and topographic survey measurements. The main part of the system, the calculation and adjustment module, has been revised based on the latest geodetic theories of the Delft University of Technology. This article describes the possibilities and practical use of the new geodetic software within the Cadastral LIS. Work-procedures, new surveying methods and organizational consequences are considered. Keywords: surveying, positioning, data capture, applications. Trefwoorden: landmeetkunde, puntsbepaling, gegevensinwinning, praktijk. Zoals bekend heeft het Kadaster al enige jaren een Land meetkundig en Kartografisch Informatiesysteem (LKI) operationeel. Het heeft tot doel om op geautomatiseerde wijze de inwinning, de verwerking, de opslag en het verstrekken van kadastrale en topografische informatie mogelijk te maken [7] [8] [11]. In feite is LKI niet één systeem, maar bestaat het uit een verzameling deelsyste men, elk ontwikkeld voor een bepaalde toepassing. Voor de goede orde worden de belangrijkste functies even gememoreerd SIM (Systeem Inlezen Meetgegevens) DETA (systeem DETAilmeting) Beide deelsystemen dragen bij aan de terrestrische gegevensinwinning en de verwerking van metingen tot objecten. De applicatie wordt algemeen toegepast voor het bijhouden van de kadastrale en topografische kaarten. Door het steeds meer digitaal worden van deze kaartseries spreken we tegenwoordig liever over het actualiseren van het LKI-hoofdbestand; GRONDSLAG Dit deelsysteem verzorgt de toetsing en vereffening van grondslagmetingen (kringnetten, detailgrondslag- netten); GUM (systeem Gegevensuitwisseling en Mutatiever werking) Dit vormt min of meer het centrale deel van LKI. Hier mee vinden alle interactief-grafische werkzaamheden plaats om het LKI-hoofdbestand te actualiseren en om kartografische informatie te verstrekken; SKV (Systeem Kaart Verificatie) Via deze module wordt de geometrische kwaliteit van bestanden en kaarten gecontroleerd [10]; FOTO (Systeem Fotogrammetrische Inwinning en Controle) Het bestaande deelsysteem „Digitaal Fotogramme- trisch Kaarteren" [9] is momenteel reeds vervangen door een nieuw systeem FOTO, dat is gebaseerd op de inzet van analytische plotters van het type Zeiss Planicomp P3 met PHOCUS-programmatuur [16]; verder zorgen enkele separate deelsystemen voor een adequaat beheer van de programmatuur en de ge gevensbestanden van LKI. De beveiliging van de systemen wordt onder andere geregeld via het auto riseren van individuele kadastrale gebruikers voor specifieke systeemfuncties. Een aantal algemene, zelfstandige systeemfuncties on dersteunt voorts zowel het LKI-systeem als andere kadas trale systemen. Men kan hierbij onder andere denken aan het verzorgen van het landelijk gegevenstransport tussen kadastrale vestigingen, het uittekenen van kartografische bestanden op tekenautomaten en het beheer van de ont wikkelde interfaces tussen de diverse systemen. Onder detailmeting wordt verstaan Het in een meetkundig verband vastleggen van kadastrale en topografische elementen op een zodanige wijze, dat de ver kregen gegevens kunnen worden ingepast in de kaart of het LKI-hoofdbestand en op enig later moment weer voldoende nauwkeurig in het terrein zijn te reconstrueren. Sinds de eerste operationele versie in 1988 worden met een zekere regelmaat functionele verbeteringen en uit breidingen op dit kadastrale concernsysteem toegepast. In de periode 1992- 1993 zijn de volgende belangrijke veranderingen binnen LKI doorgevoerd [15]: vernieuwing van systeem Detailmeting (DETA); dit kadastrale systeem, voorheen SD'76 geheten [1] [2] [4], heeft altijd naar volle tevredenheid gefunctio neerd. Ondanks dit feit besloot het Kadaster de reken- programmatuur te moderniseren op basis van de laat ste geodetische theorieën. Het LGR (Laboratorium voor Geodetische Rekentechniek) van de Technische Universiteit Delft heeft in opdracht van en in samen werking met het Kadaster een nieuw geodetisch rekensysteem ontwikkeld, dat is gebaseerd op de SCAN-technologie (Systematic Computer Adjustment of Networks). Dit programmapakket, dat nu het hart vormt van het vernieuwde systeem Detailmeting, heet dan ook SCAN-DETAIL" [14] [17]. Gelijktijdig is de gebruikersinterface de schil rond de rekenmodule van DETA verbeterd; vervanging van de interactief grafische programma tuur binnen systeem GUM; deze omvangrijke operatie beoogde de vervanging van het GIS-pakket IGOS door het geografisch basispakket FINGIS. Een be langrijke reden om dit project aan te pakken was, naast uiteraard efficiency-overwegingen, ook de nood zaak tot verdere uniformering van GIS-technologie binnen het Kadaster. FINGIS werd namelijk reeds toe gepast binnen het concernsysteem Landinrichting (LIN). NGT GEODESIA 94 - 1 9

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1994 | | pagina 11