Meerwaarde van de geodeet
Opbouw van een geometrisch ob]ectenbestand
Om de potenties van meervoudig gebruik van vastgoedge-
gevens optimaal te kunnen benutten, moeten hoge eisen
worden gesteld aan de wijze waarop het geometrisch objecten-
bestand wordt opgezet. GIS is daarvoor een hulpmiddel bij uit
stek. GIS-programmatuur is specifiek ontwikkeld voor het ver
zamelen, beheren en analyseren van informatie over objecten
en activiteiten met een locatie of geometrische referentie. Het
onderscheidende karakter van de functionaliteit komt tot uiting
in:
koppeling locationele en administratieve gegevens: vast
goedinformatie bestaat altijd uit deze twee componenten. In
een GIS is de koppeling tussen de geometrische en de
beschrijvende gegevens expliciet en altijd aanwezig. Een
GIS bevat de geometrie van vastgoedobjecten in de vorm
van punten, lijnen en vlakken. Administratieve gegevens
worden opgeslagen in tabellen. Het GIS onderhoudt de
koppeling tussen de locationele informatie en de beschrij
vende informatie van de gedefinieerde objecten;
topologische gegevensstructuur: topologie beschrijft hoe
geografische elementen met elkaar verbonden zijn en hoe
zij aan elkaar grenzen. In een topologisch gestructureerd
GIS worden de vastgoedobjecten gedefinieerd door de
coördinaten en door de topologische verwijzing naar ande
re elementen. Door middel van kenmerken en topologische
relaties kan vervolgens uit deze verzameling geometrische
elementen elke gewenste kaart worden opgebouwd.
Om redenen van beheersbaarheid en kosten is het van be
lang om een minimum aan relaties tussen objecten vast te
leggen en continu te onderhouden. In een GIS met een
topologische gegevensstructuur kan aan deze belangrijke
eis worden voldaan, omdat de relaties tussen de objecten
niet vooraf hoeven te worden gedefinieerd zoals bij een
object-georiënteerd GIS. Een GIS met een topologische
gegevensstructuur bouwt, op het moment van gebruik, de
relaties op;
open structuur naar verschillende soorten toepassingen:
een met GIS-techniek opgebouwde vastgoedgegevens
verzameling kenmerkt zich door de openheid naar de ver
schillende gerelateerde toepassingsgebieden. Beheertoe-
passingen in de sfeer van vastgoed kunnen met een GIS
uitstekend worden ondersteund. Evenzo kunnen met een
GIS analyses worden uitgevoerd ter ondersteuning van
plannings- en beleidsprocessen. Een nieuwe ontwikkeling
zijn de beslissingsondersteunende systemen. Vanzelfspre
kend vormt de kartografie in al haar facetten een belangrijk
toepassingsgebied van GIS.
Wie met de toepassing bezig is, heeft wel een kennis
voorsprong, maar dan moet de rest van de organisatie er
ook nog in groeien. En dat kost tijd. We gaan eerst zorgen
dat de applicatiebeheerders goed worden ingewerkt en
hun bestanden kunnen opbouwen; daarna breien we er
steeds weer stukjes aan en dan komt de informatiestroom
van lieverlee vanzelf op gang.
Toch betrapt Spaan er zichzelf ook op dat hij soms veel
vlugger wil. Bij de bespreking van een voorstel van de af
deling Verkeer om een verkeersstroom vanaf het kruis
punt bij de ingang van Dongen te verleggen, werd ge
bruik gemaakt van een getekende overheadsheet. Nadat
in het vuur van de discussie hierop enkele gekleurde
extra strepen waren aangebracht, werd het geheel on
leesbaar.
Als je systeem helemaal gereed is, kun je erg gemakkelijk
alternatieven aandragen, vindt Spaan. En je kunt dan ook
eenvoudig aangeven hoe je bijvoorbeeld het aantal per
celen dat geluidsoverlast heeft, kunt verminderen. Maar
ook hij moet nog even geduld oefenen.
Op de afdeling Vastgoed en Landmeten is de bestands
vulling in volle gang. Het window-gestuurde beeldscherm
NGT GEODESIA 94 - 1
vertoont gekleurde plaatjes van delen van de gemeente
Dongen en de geodetische medewerkers kunnen er al
aardig mee uit de voeten.
Een groot deel van het geometrisch bestand zit er al in,
legt Herman ten Hagen uit. De kadastrale kaart werd ge
digitaliseerd (is goedkoper dan digitale aankoop van het
Kadaster) en ook de eigen grootschalige gemeentekaart
is verwerkt. Het systeem functioneert al goed.
Op tafel ligt een mooi toepassingsvoorbeeld: de tekening
van het uitbreidingsplan de Hoge Akkers. Het ontwerp
van de stedebouwkundige werd vertaald in een maten-
plan in RD. Daar kwamen de nodige correcties uit, die
anders pas in het terrein zouden zijn geconstateerd. Ver
volgens werd een kavelkaart gemaakt en werden aan-
koopgegevens berekend. Dat gaat erg snel in dit
systeem. Als je kaart gereed is, zie je direct de groottes
en de namen van de eigenaren vermeld. Door koppeling
met Word Perfect kan er zelfs direct een aankoopbrief
voor de eigenaren worden opgemaakt.
Het plan van de Hoge Akkers is in een aparte laag in het
bestand opgenomen en leidt daar nu zijn eigen leven.
Peter van der Schrieck laat zien hoe enige orde is ge
schapen in de chaos van de kadastrale deelpercelen. Het
eigen systeem geeft na iedere verkoop duidelijk en over
zichtelijk de oppervlakten van de verkochte delen en van
het restperceel weer, alsmede de financiële consequen
ties die dit voor de gemeente heeft gehad.
Het gesprek op de geodetische afdeling moet steeds
worden onderbroken door telefonische vragen over RO-
problemen en door mensen van andere afdelingen die
informatie van de kaart willen. Collega's van Verkeer en
Groen duiken om beurten in de kast om de goede kaart
te raadplegen.
Toen ik hen vroeg of die afdelingen baat zouden hebben
bij digitale raadpleging op een eigen beeldscherm, moest
niet lang worden nagedacht: ,,Als dat zou kunnen". Maar
ze moeten nog even geduld hebben.
Martin van Vliet wil wel even laten zien hoe dat gaat
worden en roept een stukje Dongen op om te laten zien
op welke plaats eiken staan. Het scherm laat een be
scheiden rijtje cirkeltjes zien in een park. Ergens verder
op staat er één helemaal alleen. De gekoppelde admi
nistratie geeft aan dat het een Quercus Robur Fastigiato
is. Een „zuileik" licht de groenman toe.
Hij heeft wel een lijst van alle bomen in alle straten en
parken, maar de juiste plaats is nog niet gemeten. Dat
moet de landmeter maar snel aanpakken, vindt hij, want
dat is wel gemakkelijk. „Complementaire functie", noemt
Uitbreidingsplan de Hoge Akkers.
21
