ÜIIIIEK MOL
&W&&8
- -
A
'J
ingegaan op de werkwijze van het toenmalige Kadaster.
Ook wordt uitgebreid ingegaan op de staten en tabellen
en de wijze waarop het cijfermateriaal kan worden geïn
terpreteerd.
Deze inleiding is van de hand van drs. W. J. van den Berg
en dr. Ph. Kint, die beiden uitgebreid onderzoek deden in
de kadastrale archieven.
Het boek is op de contactdag van de vereniging Holland
op 13 november 1993 te Haarlem gepresenteerd. De
publikatie is opgenomen in de serie „Apparaat voor de
geschiedenis van Holland" als deel 10. De volledige titel
luidt: Kadastrale Uitkomsten van Noord- en Zuid-
Holland 1832, door Jhr. J. D. Hoeufft en Jhr. J. C. R. van
Hoorn van Burgh".
Voor leden van Holland bedraagt de prijs f 20,—; voor
niet-leden f 29,50.
Informatie over de vereniging: telefoon 023 - 319528.
VERZELFSTANDIGING OVERHEIDSDIENSTEN
VUGA-uitgeverij, 186p., prijs f 42,—ISBN 9052505438
„Verzelfstandiging van overheidsdiensten" is de con-
grespublikatie 1992 van de Vereniging voor Bestuurs
kunde. Naast een inleiding en de tekst van twee redes,
onder andere van minister Kok, bevat de uitgave onder
redactie van W. J. M. Kickert e.a. een theoretisch en
een praktisch deel. De verzelfstandiging van overheids
diensten wordt vanuit verschillende gezichtspunten be
licht, bijvoorbeeld: bestuurlijk-juridisch, financieel-econo-
misch en organisatorisch. In de praktijkhoofdstukken
worden, onder andere, de verzelfstandiging van het
Loodswezen, het Kadaster en het IJkwezen behandeld.
De bundel wordt afgesloten met een tweegesprek
„Verzelfstandiging, public spirit en politiek" tussen
mevrouw drs. N. Kroes (oud-minister) en prof. dr. R. J. in
't Veld (oud-staatssecretaris).
ATLAS DER GEHEELE AARDE
Hij meet 44 x 28 cm (h x b), deze „Atlas der Geheele
Aarde", opnieuw uitgebracht door ROBAS te Weesp.
De atlas, sober maar prachtig uitgevoerd, bevat 34 kaar
ten met als inhoud
wereldkaart;
werelddelen;
landen van Europa;
provinciën van het Koningrijk der Nederlanden;
Nederlandsche Overzeesche Bezittingen.
Destijds werd de atlas aangeboden voor de prijs van
f 9,00 voor de ingenaaide en f 10,00 voor de ingebonden
versie. Hij werd veelal voor educatieve doeleinden ge
bruikt en maakt dan ook een solide indruk.
De eerste pagina voert direct terug naar de tijd van
„Nieuw Holland", zoals te lezen valt in het huidige
werelddeel Australië. Daarbij valt direct op dat de toen
malige Hollanders op deze vreemde zeeën probeerden
nieuw land met bekende benamingen te sieren. Zo
komen we de namen „Nieuw Brittanje" en „Nieuw Ier
land" tegen op plaatsen waar menig Nederlander zelfs
op dit moment als wereldburger nog van kan dromen. Ik
kan me niet aan de indruk onttrekken dat onze natie in die
tijd toch op een behoorlijk actieve (en dan druk ik dat
enigszins eufemistisch uit) manier „landverovertje" heeft
gespeeld.
De kaart van Europa laat evenals de andere kaarten een
ietwat haastig uitgevoerde inkleuring langs de omtrek van
de landen zien, iets wat in tegenstelling staat tot de uiter
ste nauwkeurigheid waarmee de rest van de kaart is uit
gevoerd. De indruk wordt gewekt, dat deze inkleuring pas
in een later stadium is toegevoegd. Op het eerste gezicht
verfraait deze inkleuring de kaarten wel.
1)EK
Ceoo ftSetceü* onttc BeftecCcctcfctfca
a««r ftr lactate «mlftefcliBtEartB etc »®ffftefflttge« is ftr
Staff ftffcjjltafca«fte fcevefffeft,
DOOK
Jj.. V4® TO8, ®OjE|^ÏB5)S!Z;ojOj®
EN
Jf, Jf 4. 3 O. 3 3.
Do vullendein 34 Kaarten.
de Wereldkaart, de Werelddeelen,
de Landen van Europa, de Provinciën van liet
koningrijk der Nederlanden en
de Nederlandsche Overzeesche Bezittingen.
€f ©rollingenbij
De prijs van dezen Atlas is ingebondenf 10 - 00.
Dezelve ingenaaid voor Schoolgebruik- U - 00.
Al deze Kaarten zijn afzonderlijk te bekomen.
Ten tijde van de kaartvervaardiging, welke tijd voor de le
zer vanwege het ontbreken van een datum echter een
raadsel blijft, bestond Europa blijkbaar uit:
3 keizerrijken
16 koningrijken
1 keurvorstendom
12 hertogdommen
11 vorstendommen
9 „gemeene besten"
1 „geestelijk bestuur"
Te zamen, vermeldt de legenda, telden deze staten 245
miljoen inwoners.
Alle kaarten werden „geteekend en op steen gegra
veerd" door J. Jaeger onder toezicht van J. van Wijk
Roelandszn., een waar monnikenwerk.
Kenmerkend is dat de atlas zeer gedetailleerde kaarten
bevat, alle gedrukt op zwaar papier met werkelijk naad
loos aan elkaar sluitende linker en rechter kaarthelften.
De kaarten kunnen volledig worden „platgewreven"
zonder dat kaartinformatie verloren gaat of dat de atlas
wordt beschadigd. Elke kaart wordt van de volgende ge
scheiden door blanco tussenpagina's.
De Nederlandsche Provinciën, met daarop ingetekend de
gemeentegrenzen, verraden af en toe nog een stukje ver
gane tijd. Zo grenst de provincie Overijssel natuurlijk aan
de Zuiderzee, met vlak voor de „kust" van Kampen het
eiland Schokland met daarop de plaats Emmeloord, voor
zien van een vuurtoren met ,,21/2 Mijlen zigt".
In het algemeen zijn de kaarten niet verrassend, maar het
is toch wel aardig om te zien dat huidig Limburg als her
togdom tot het Koningrijk der Nederlanden behoorde en
dat Afrika in die tijd nog grote delen „onbekende landen"
herbergde. Evenzo kijk je als moderne wereldburger toch
46
NGT GEODESIA 94 - 1
