NS Spoorgeodesie bij de NS Sector Landmeten door Theo Scheele, redacteur. SUMMARY Survey at the Netherlands Railways The geodetic department of the Netherlands Railways NS works with one particular requirement in mind safety. High precision measurements must be carried out while trains are passing with full speed. Further more, to be prepared for the 21st century, a large improvement and extension of the railroad network are under construction. Keywords: profile, mapping, surveying. Trefwoorden: reportage, kaartvervaardiging, landmeetkunde. Dwarsliggers heb je overal, maar nergens zoveel als bij de NS. Het zijn echter wel functionele dwarsliggers, ze dienen om de ijzeren staven te dragen waaroverheen dagelijks duizenden treinen ervoor zorgen dat mensen en goederen kriskras door Nederland kunnen worden ver voerd. En daar komt nogal wat bij kijken. Een blik op een groot rangeerterrein met zijn tientallen spoorstaven naast en door elkaar roept de vraag al op hoe de machinist daaroverheen zijn weg kan vinden. Dat kan alleen als al die staven precies op de goede plaats liggen, er communicatiemogelijkheden en energievoor zieningen zijn aangelegd, die ervoor zorgen dat bomen open en dicht gaan, wissels op tijd worden verzet en signaalpalen aangeven of er moet worden doorgereden of gewacht. Bovendien zijn er nog veel overwegen, brug gen, duikers, kunstwerken en allerhande stationsgebou wen nodig. Dat alles moet worden onderhouden, verlegd, uitgebreid, verbeterd en vernieuwd. Kortom: die hele infrastructuur moet in stand worden gehouden en daarvoor heeft de NS een aparte dienst in het leven geroepen: de Dienst Infra- beheer. Het kan niet anders of daar komt heel wat meetwerk aan te pas. Daarvoor beschikt de Dienst over een eigen geo- desiebedrijf, de afdeling Geodesie en Infradocumentatie met een zestigtal medewerkers. Dr. ir. Herman Quee is hoofd van die afdeling en is er trots op. Het is een levendig bedrijf, vol afwisseling en spanning. Het is een facilitair bedrijf voor de Dienst Infra- beheer en onze eigen ingenieursbureaus, legt hij uit. Met de invoering van het plan „Rail 21" (sporen naar een nieuwe eeuw) is er nogal wat in gang gezet: snellere en zwaardere treinen, uitbreiding van de vervoerscapaciteit, dat wil zeggen spoorverleggingen, baanverbredingen, nieuwe tracés, nieuwe bruggen en stations en andere communicatietrajecten. Het werk in de afdeling is verdeeld over twee sectoren: Landmeten en Vastgoeddocumentatie. Landmeten kent een rekencentrum en een buitendienst. Vastgoeddocu mentatie bestaat uit de bureaus Kadaster en Kartografie. Verder heeft de afdeling een eigen automatiseringsgroep van drie personen, die het machinepark, de programma tuur en de gegevensbanken beheert, en programmatuur 162 aanpast aan de wensen. Samen zijn ze ondergebracht (als ze niet buiten aan het meten zijn) in „de inktpot", een opmerkelijk bouwwerk nabij het Centraal Station van Utrecht. De officiële naam is Hoofdgebouw 3, met onder in een serie catacomben waarin je gemakkelijk de weg kwijt kunt raken (hetgeen ik proefondervindelijk heb vast gesteld), en bovenin een torentje van waaruit je een prachtig uitzicht hebt over de stad Utrecht en het spoor wegcomplex met zijn grote verzameling sporen, het werk terrein dus. De inktpot". Kees van Hamersveld, hoofd van de sector Landmeten, geeft een globaal overzicht van de huidige werkzaam heden en het aandeel van de sector Landmeten hierin. Grote nieuwbouwprojecten zijn de spoortunnel in Rotter dam en de hefbrug in Dordrecht. Voor mijn Zeeuwse be grip noemt hij ook de Vlakebrug bij Kruiningen, maar die NGT GEODESIA 94 - 4

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1994 | | pagina 2