Fraaier landschap
wandel- en ruiterpaden worden gewoon extra voorzie
ningen voor de recreatie en daar heeft de natuur dus
helemaal niets aan.
Natuurbeheerambtenaar Bouke Bouman denkt er wat
genuanceerder over. Natuurlijk kon het beter en het zou
ook best ietsje meer geweest mogen zijn, maar wat onder
deze omstandigheden is bereikt, is zeker de moeite
waard als je in aanmerking neemt dat deze ruilverkave
ling al vijftien jaar geleden is aangevraagd.
Het Walcherse landschap geniet alom bekendheid om
zijn fraaie structuur. De kronkelige, met windsingels be
plante wegen slingeren zich over de oude kreekruggen
door de polder van dorp naar dorp. Toch is er volgens de
landschapsbouwers veel aan te verfraaien. Immers de bij
de vorige ruilverkaveling aangeplante singels zijn van
inferieure kwaliteit, slecht onderhouden en weinig geva
rieerd. Meidoorn, es, iep en wilg vormen de hoofdmoot en
juist die soorten worden nogal door ziektes bedreigd. De
beplantingsstroken in de bermen zijn ook veel te smal, ze
groeien aan de ene kant over de wegverharding en aan
de andere kant de sloot in. Verbreding en vernieuwing is
dus het parool. Walcheren zal nog mooier worden.
De beplanting groeit de sloot in.
Het landschap dat onder zware druk is komen te staan
van de landbouw en de recreatie, is niet meegegroeid
met dat veranderde gebruik. 307 ha bos en natuurgebied
zijn er nu op Walcheren geteld, de ruilverkaveling zal het
bos-areaal met 268 ha vergroten. Dat heeft nogal wat
gespreksstof opgeleverd. De bosbouwers vinden dat echt
niet veel, de boeren daarentegen vinden elke meter
grond die met bos wordt beplant verlies, zeker als dat op
goede grond gebeurt. Er wordt 268 ha goede grond opge
offerd aan bos, zeggen ze, en voegen eraan toe dat de
overheid en de natuurbeheerorganisaties proberen de
natuur te stimuleren over de rug van de boeren. Bij bos
aanleg is men echter ook gebonden aan het streekplan
en dat voorziet in bosaanleg langs de duinen ter ver-
228
sterking van de recreatiemogelijkheden. En daar ligt juist
veel goede grond.
Ir. Wim van der Hoofd, hoofd natuurbeheer in Zeeland,
rekent voor dat er maar 3% van het hele blok als bos
wordt bestemd. Vergeleken met andere verkavelingen is
dat, zeker gezien de functie die Walcheren heeft in de
recreatie, maar zeer minimaal. Bovendien had de plaats
waar de bossen nu terecht zullen komen, ook beter ge
kund. In het oorspronkelijke plan waren ze loodrecht op
de kust geprojecteerd, als lobben dieper het landschap
in. Dat liep schipbreuk omdat daardoor te veel kavels
werden getroffen waar een boerderij op staat. De bossen
worden nu meer tegen de kustlijn gedrukt, wat land
schappelijk minder mooi is. Jammer, zegt Van der Hoofd,
met hetzelfde geld en dezelfde oppervlakte grond zou het
beter hebben gekund. Hij vindt het ook een gemiste kans
dat grote gemeenten als Middelburg en Vlissingen te
weinig op de mogelijkheden van het ruilverkavelingsplan
hebben ingespeeld.
Voor natuur en landschap moeten dertien boerderijen
worden verplaatst; of die verplaatsingen echt zullen door
gaan, zal moeten blijken, want dat gebeurt op vrijwillige
basis. Als die kostbare operatie niet doorgaat, is er even
wel nog geen man overboord. Men heeft dan in ieder
geval bereikt dat er voldoende grond is aangekocht door
het BBL, want dat is voornamelijk aan die bedrijfsver-
plaatsingen gekoppeld.
Ir. H. Okma, inspecteur van de Landinrichtingsdienst,
meent dat er alles aan is gedaan om het aantal mensen
dat getroffen wordt door het plan, zo klein mogelijk te
houden. Het algemeen belang heeft geprevaleerd. De
agrariërs hebben in de loop van de voorbereiding wat
teleurstellingen moeten incasseren, zoals de verslech
terde regeling wat betreft de kavelverbeteringswerken,
maar hij is er ook van overtuigd dat als Walcheren nu zou
worden opgestart, er veel meer aandacht voor natuur en
landschap zou worden gevraagd.
In het plan zijn overigens de belangrijkste verbeterings
plannen overeind gebleven, met name de verbetering van
wegen, waterbeheersing, kavelconcentratie, boerderij-
bouw en kavelaanvaardingswerken.
Recreatie de lachende derde?
Walcheren is van oudsher een vakantiegebied. Zee,
strand, bossen en duinen, alsmede het Veerse Meer
oefenen een grote aantrekkingskracht uit op de vakantie
ganger. Volgens voorzitter mr. B. J. van Putten betekent
Van oudsher vakantiegebied.
NGT GEODESIA 94 - 5
