Recente ontwikkelingen binnen de fotogrammetrische
meetsystemen en de snelle vooruitgang op de terreinen
van „computer vision" en de opslag- en verwerkings
capaciteit van computers hebben nieuwe wegen geopend
voor toepassingen van statische en dynamische 3D-
meettechnieken. Het toegenomen gebruik van sensor
technologie en het grotere belang van digitale beeldana
lyse en -verwerking vereisen hierbij een nauwe samen
werking tussen de van oudsher met beelden werkende
specialisten en specialisten van de aangrenzende vak
gebieden.
Het doel van het congres was om de ontwikkelaars en de
gebruikers binnen de verschillende vakgebieden (foto-
grammetrie, geodesie, landmeetkunde, computer en
robot vision) en uit de verschillende maatschappelijke ge
ledingen (universiteiten, industrie, overheidsorganisaties
en ingenieursbureaus) samen te brengen om over de
recente ontwikkelingen te discussiëren, en om nieuwe
toepassingsmogelijkheden te bestuderen.
Bij het begin van het congres kon worden geconstateerd
dat het eerste doel was bereikt: 144 geregistreerde deel
nemers (specialisten en gebruikers uit verschillende vak
gebieden en velden) uit 23 landen waren samengeko
men. Het grootste deel van de deelnemers kwam uit
Zwitserland en Duitsland; Nederland was met vier deel
nemers vertegenwoordigd.
In totaal zijn 69 artikelen gepresenteerd, waarvan bij 44
een voordracht werd gehouden.
Het congres was opgedeeld in 11 voordracht- en 2 poster
sessies. De voordrachtsessies worden hieronder be
handeld
1Oppervlaktereconstructie. De tendens is dat door de
ontwikkelingen op het gebied van de computer
ondersteuning en de sensortechnologie grotere hoe
veelheden gegevens kunnen worden verwerkt en
met een hogere resolutie kan worden waargenomen.
2/3. Sensoren en systemen. Meetprocessen, bijvoor
beeld het opsporen en het positiebepalen van identi
ficatiepunten, worden verder geautomatiseerd. De
grootte van de CCD-sensoren blijft een probleem;
met behulp van trucs (microverschuiving van CCD-
camera's, mozaieking) wordt de resolutie van de op
namen kunstmatig verfijnd.
4. Camerakalibratie. De standaardmodellen voor (CCD-)
camerakalibratie zijn grotendeels ontwikkeld; nu
wordt de aandacht meer gericht op modelontwikke
ling voor speciale opnamesystemen (Camcorders)
en camera's met zoomlenzen.
5. Kenmerkextractie en meting in het beeld. De artike
len richten zich vooral op beschouwingen welke pre
cisie kan worden gehaald bij identificatiepuntmeting
in digitale beelden, en wat de omgevingsinvloeden
op de precisie zijn.
6. Matching. Het probleem van het detecteren van cor
responderende identificatiepunten in verschillende
opnamen kan grotendeels worden opgelost door ge
bruik te maken van epipolarvoorwaarden.
7. Automatische oriëntering. Een aantal werkende me
thoden is gepresenteerd om opnamen automatisch
te oriënteren, onder andere relatieve oriëntering van
luchtfoto's en CCD-opnamen.
8Beeldseries en real-time driedimensionale metingen.
Aangetoond wordt dat het mogelijk is om onder
gecontroleerde omstandigheden in real-time 3D-
metingen te verrichten.
9. Robot vision en identificatiepuntvolging. Er zijn
meerdere systemen waarbij het mogelijk is identifi
catiepunten in de tijd te volgen, waarbij het in som
mige gevallen mogelijk is in real-time de positie van
de identificatiepunten te bepalen. Problemen treden
op als de identificatiepunten niet in alle beelden
zichtbaar zijn (een oplossing kan zijn meerdere
camera's te gebruiken). Veel aandacht wordt be
steed aan berekeningsmethoden waarmee de ver
werkingstijd kan worden versneld.
10. Deformatiemetingen. 3D-coördinaten kunnen met
een steeds hoger wordende precisie worden be
paald. Wel blijft het noodzakelijk de coördinaatbe
paling semi-automatisch, dat wil zeggen met de
mogelijkheid van correctie door een operateur, uit te
voeren.
11Systemen en applicaties. Onderzoek wordt gedaan
naar de noodzakelijke kalibratie van de robotcame
ra's.
Ondanks enkele successen van real-time coördinaat
bepaling bij industriële toepassingen worden „close-
range"-systemen nog niet veel in de industrie gebruikt.
Voordat tot een grootschalige acceptatie kan worden
overgegaan, zullen eerst de problemen die samenhan
gen met de verwerkingssnelheid en de opslagcapaciteit
van de computers, alsmede het niet in alle gevallen fout
loos automatisch positiebepalen, moeten worden op
gelost.
Ondanks de scepsis die nog heerst rond het gebruik van
automatische systemen in de industrie, lijkt het dat in de
nabije toekomst veel (industriële) processen, waarbij kan
worden gewerkt onder gecontroleerde opname-omstan
digheden, met hulp van dit soort systemen kunnen wor
den gecontroleerd.
Het derde congres „Optical 3D-measurement techni
ques" zal in 1995 in Wenen worden gehouden.
De artikelen zijn door de redacteuren Grün en Kahmen
gebundeld in een boek met 624 pagina's, getiteld: Opti
cal 3-D Measurement Techniques, Applications in inspec
tion, quality control and robotics. Het kan worden besteld
bij: Wichman-Verlag, Postfach 4320, 76028 Karlsruhe,
Duitsland. Telefoon: 0721 912200. Fax: 0721
9122020.
Remko Wicherson
FLAGIS-STUDIEDAG „VERKEER EN TRANSPORT IN
EEN GIS-OMGEVING"
|i J,7«j=P51 Op 11 februari 1994 werd in Leuven (B)
[uÉh^JÉKl een studiedag gehouden over „Verkeer
en transport in een GIS-omgeving". De
organisatie was in handen van FLAGIS, de uit 1990 date
rende Flemish Association for Geographic Information
Systems. In tegenstelling tot wat de naam suggereert, is
heel België haar aandachtsgebied. Samengevat blijkt
GIS ook steeds meer te worden ingezet bij het oplossen
van verkeers- en transportvraagstukken. Het gaat daarbij
met name om netwerkanalyses en het gebruik van GIS
als „integrator".
De dag werd geopend door prof. dr. ir. J. Feyen van de
Katholieke Universiteit Leuven (KUL).
Dr. A. Vits van de EG (DGXIII) ging in algemene zin in op
de database-toepassingen in DRIVE, het impulsprogram
ma van de EG voor een veiliger wegverkeer in Europa
(DRIVE Dedicated Road Infrastructure for Vehicle
safety in Europe).
NGT GEODESIA 94 - 5 241
