GPS-processie in de Plaspoelpolder
Wild GPS-systeem 200
Aan de rand van de bebouwing van Rijswijk, daar waar in
het hart van Holland nog een klein groen gaatje is te
vinden, was onlangs een kleine geodetische processie
aan de gang.
Een groepje serieus kijkende mensen schreed waardig
over een stil asfaltweggetje, achter een voorman, drager
van het heiligdom, een rechtop gehouden GPS-
ontvanger die het rechtstreeks contact met een hogere
macht tot stand had gebracht.
Het beeld van een hogere macht was opgeroepen bij de
taakverdeling, toen één van de deelnemers vroeg: „Mag
ik paus zijn?" Hij had de dag daarvoor ook al gemeten.
Er is enige uitleg nodig om te begrijpen waartoe dit
rondjes-lopen in de Rijswijkse polder diende.
Het waren de deelnemers aan de Leica GPS-cursus, die
op het moment van (mijn) waarneming bezig waren met
behulp van GPS een detailmeting uit te voeren volgens
het „stop and go"-principe. De voorzichtige processie
stappen waren nodig om het contact met boven niet te
verliezen.
Met „stop and go" kan in een heel korte tijd een groot
aantal punten worden ingemeten. De serie metingen
wordt voorafgegaan door het initialiseren van het eerste
punt. Dat kan op twee manieren: door middel van een
„Rapid Static Fix"-methode die twee tot tien minuten
duurt, afhankelijk van hoever het mobiele station staat
opgesteld ten opzichte van het referentiestation. Dit dient
om de totale golflengte (ambiguity) van de satellieten te
kunnen bepalen. Een tweede mogelijkheid is te vertrek
ken vanuit een bekend punt. Er zijn dan slechts twee tot
vier registraties (epochs) nodig voor het initialiseren. Dat
betekent in de praktijk een meettijd van acht tot zestien
seconden. De meting van een serie detailpunten daarna
gaat heel snel. Per punt zijn twee epochs voldoende en
dat betekent slechts acht seconden meettijd.
Aangezien met DGPS wordt gewerkt, stond tijdens de
hele duur van de operatie tegelijkertijd een ontvanger
GPS-processie.
276
door Theo Scheele, redacteur.
eenzaam en alleen te meten op een referentiepunt
bovenop het Leica-gebouw in de Verrijn Stuartlaan.
Het duurde even eer kon worden gemeten, omdat de
handeling plaatsvond tussen tien uur en half elf 's mor
gens. Volgens de theorie die de vorige dag was behan
deld, de meest ongunstige tijd om te meten in verband
met de stand van de satellieten. Een soort ingebouwde
koffiepauze dus. Maar gezien de grote hoeveelheid rond
draaiende satellieten meldden zich toch al spoedig vier a
vijf exemplaren en kon het spel beginnen. Een half uur
later was het karwei geklaard.
De heer Verdoorn plaatst de ontvanger op het referentiepunt.
De GPS-cursus die Leica organiseerde, is op het NGL-
congres ontsproten, omdat daar veel belangstellenden
hadden gevraagd hoe zij hun kennis op dit gebied zouden
kunnen vergroten. Aangezien Leica niet alleen GPS-
apparatuur levert, maar ook voldoende deskundigheid in
huis heeft om daar wat mee te doen, nam men die ge
dachte mee. Uiteraard worden de klanten die apparatuur
aanschaffen, altijd ondersteund in de GPS-technieken,
maar het idee om met die kennis ook andere geïnteres
seerden met GPS vertrouwd te maken, leefde voort en
resulteerde tenslotte in het aanbieden van een drie
daagse cursus, met de mogelijkheid de apparatuur voor
een korte tijd te huren.
Het was gelijk raak: drie cursussen, elk bestemd voor
twaalf personen, stroomden vol. In de derde cursus
mocht uw verslaggever meedraaien.
De deelnemers van die derde cursus kwamen uit het hele
land: medewerkers van velerlei bedrijven, provincie, ge
meenten, waterschappen, particuliere ingenieursbureaus
en de spoorwegen. Leica heeft een speciale trainings
ruimte ingericht, waar elke deelnemer achter een PC de
verwerking van de metingen zelf kan uitvoeren. Een spe
ciaal cursusboek geeft inzicht in de toegepaste materie,
zij het dat de hele beschrijving in het Engels is, omdat
GPS zoveel Engelse termen kent. Inmiddels is ook een
Nederlandse versie vrijwel gereed.
Terug uit de Rijswijkse groene velden, kroop ieder weer
achter zijn eigen beeldscherm om de metingen te gaan
uitwerken met het Wild GPS-systeem 200. Begeleider
André Wevers bleef echter wat langer weg dan was voor-
NGT GEODESIA 94 - 6