V Vastgoedinformatie
Als dan de rest van het jaar onder minder tijdsdruk wordt
gewerkt, zal dit ertoe leiden dat de gemiddelde tijdsbeste
ding per activiteit de rest van het jaar hoger ligt. Er doet
zich derhalve een efficiëntieverschil voor. Bovendien is er
in zo'n situatie al snel sprake van overcapaciteit geduren
de de rest van het jaar. Bij een efficiënte bedrijfsvoering
dient in een dergelijke situatie met een zo flexibel moge
lijk arbeidspotentieel te worden gewerkt. Bij het notariaat
zijn de geconstateerde verschillen in kostprijs zo evident,
dat je rustig kunt stellen dat van kostprijsminimalisatie
binnen het notariaat niet of nauwelijks sprake is.
Het gedegen en kostbare KPMG-onderzoek heeft de
overheid doen besluiten de tarieven van het notariaat op
korte termijn eerst fors te verlagen, waarna de tarieven
met name in de onroerend-goedsfeer volledig worden
vrijgelaten. Dit gegeven moet een sterke stimulans be
tekenen voor onderlinge concurrentie en kostenminimali-
sering.
De Consumentenbond en de Vereniging Eigen Huis
hebben er gezamenlijk bij de overheid op aangedrongen
een einde te maken aan het domeinmonopolie van de
notaris bij onroerend-goedzaken en hypotheken, als zou
blijken dat er van echte concurrentie binnen het notariaat
straks nog geen sprake is.
De reden dat ik hierbij wat langer stilsta, is dat er duide
lijke overeenkomsten bestaan tussen de werkzaamheden
bij het Kadaster en het notariaat. Het is de vraag of de
krachten tegen kostprijsminimalisatie binnen het Kadas
ter met vanouds een ambtelijke cultuur niet sterker
zijn dan gewenst.
Een monopolist zou bij afwezigheid van concurrentie
kunnen besluiten de weg van de minste weerstand te
kiezen.
De Vereniging Eigen Huis zal er in de Gebruikersraad op
toezien dat de aandacht voor kostenbeperking niet ver
mindert.
Voor de werkgelegenheid lijkt dit slecht nieuws, omdat
voor de uitvoering van de huidige werkzaamheden steeds
minder mensen nodig zijn en er bovendien een verschui
ving zal plaatsvinden naar een groter aandeel flexibel
inzetbaar personeel. Toch ben ik optimistisch over de
werkgelegenheid bij het Kadaster op wat langere termijn.
De kwaliteitsslag, de steeds verdergaande automatise
ring en de kansen die het Kadaster nu door de verzelf
standiging krijgt, versterken het fundament voor de toe
komst.
Op grond van de verzelfstandiging mag het Kadaster ook
nevenactiviteiten ondernemen. Een interessant nieuw
initiatief is de kadastertelefoon. Helaas misschien nog
een beetje onbekend, maar in al onze nieuwe uitgaven
wordt gewezen op het bestaan en de mogelijkheden
daarvan.
Een geheel nieuw initiatief zou zijn de vrijwillige registra
tie van ten verkoop aangeboden woningen. Het aanbod
van koopwoningen is al vele jaren volstrekt ondoorzichtig.
De Nederlandse Vereniging van Makelaars in onroerende
zaken (NVM) heeft weliswaar een eigen geautomatiseerd
registratiesysteem, maar dit bestrijkt slechts een deel van
de markt en is ook niet vrij toegankelijk. NVM-makelaars
die inzicht willen hebben in de markt buiten hun eigen
regio, vissen nu achter het net. De vele honderden make
laars en bemiddelaars, al dan niet georganiseerd in de
LMV of de VBO, zijn al jaren op zoek naar alternatieve
registratiesystemen. Maar ook individuele consumenten
hebben behoefte aan een dergelijk vrijwillig registratie
systeem.
Te koop staande woningen moet men nu zoeken via een
makelaar, een aantal kranten, periodieke onroerend-
goedgidsen, de koopwoningentelefoon, RTL-teletekst, de
Woonconsument, de Nationale Koopwoningengids, enz.
En dan nog heb je geen volledig beeld van het aanbod.
Alhoewel de NVM vanuit haar eigen belang het nut van
een dergelijke vrijwillige registratie zal ontkennen, den
ken wij dat registratie van te koop staande woningen via
het Kadaster een enorme vlucht zou kunnen nemen. In
de toekomst zou de consument dan thuis via zijn televisie
de gegevens kunnen opvragen. Als het Kadaster op dit
terrein nieuwe initiatieven durft te ontplooien, zal de
Vereniging Eigen Huis dit sterk stimuleren.
Een geheel andere kans ligt in de iets verdere toekomst.
Eerder heb ik al iets gezegd over het notariaat. In ons
eerste onderzoek naar het functioneren van de notaris op
de koopwoningenmarkt in 1988 kwamen wij al tot de
conclusie dat het domeinmonopolie van het notariaat
zonder bezwaren door het Kadaster zou kunnen worden
overgenomen. Niet zonder meer, niet zonder aanpas
singen, niet zonder garanties, maar met behoud van
kwaliteit en volledig verantwoord.
De toenmalige directie van het Kadaster was zo ge
schrokken, dat zij weigerde te reageren.
Natuurlijk weten wij dat er wetswijzigingen nodig zijn
voordat zoiets mogelijk zou worden. Ons standpunt uit
1988 heeft echter nog niets aan actualiteit ingeboet.
Sterker nog: de tijd werkt in ons voordeel en wij bespeu
ren zowel bij beleidsmakers als elders in de maatschappij
een toenemende bereidheid om nieuwe wegen in te slaan
en vanuit de historie gegroeide privileges, indien niet
langer functioneel noodzakelijk, te beëindigen.
Ik hoop dat het verzelfstandigde Kadaster de klant werke
lijk centraal stelt. In dat geval ligt er een goede toekomst
voor het Kadaster in het verschiet.
Eén druk op de knop op het beeldscherm is voldoende
om te zien waar de stratenmaker zijn drilboor beter
niet in het asfalt kan zetten, omdat er leidingen liggen.
Al die informatie over woningen, bomen, leidingen en
rioleringen heet vastgoedinformatie. Waar die al is
gebundeld en geautomatiseerd, kan bovengenoemd
beeldscherm goede diensten bewijzen. Maar in veel
gemeenten is de vastgoedinformatie nog versnipperd:
de bomen bij de sector groen en de kavels bij het
grondbedrijf.
(Uit: NG Magazine, 15 april 1994,
letter V uit het elementair alfabet
voor nieuwe raadsleden)
334
NGT GEODESIA 94 - 7/8