reëlere ,,data networks" waaraan zelfs nog veel tech
nisch/organisatorische haken en ogen vastzitten.
Tot slot werd door Wellar betoogd dat Geo Management
voor bedrijven en organisaties waarin (schaarse/kwets
bare) geografische ruimte een produktiefactor is, een
belangrijke factor gaat worden naast het bedrijfsecono
misch en financieel management.
Overige onderwerpen tijdens deze workshop waren: om
gaan met bureacratische reactie op veranderingen ten
gevolge van GIS, delen van de risico's en baten tussen
betrokken afdelingen, privatisering van geo-informatie,
gegevensuitwisseling en organisatie, botsing of samen
werking tussen GIS en IS/IT?
Openingssessie
Alleen het verhaal van Morrison (U.S. Geological Survey)
was vakinhoudelijk interessant tussen de bekende, meer
ambtelijke, openingstoespraken: ,,A Global Spatial (data)
Infrastructure: The Framework".
GSDI wordt in de USA opgezet om vergelijkbaar met tele
foon en fax snel te kunnen communiceren over interna
tionale dynamische ontwikkelingen als natuurrampen,
bevolkingsmigraties, „global change trends" en „eco
system management". Het gaat dan om een sneller
(ruimtelijk) inzicht in het probleem en de presentatie van
oplossingen door uitwisseling van geografische informa
tie (in de USA wordt hiervoor al steeds vaker Internet
gebruikt). Een klein projectteam is met behulp van inter
nationale fondsen bezig met de opzet van een collectieve
strategie, standaarden, netwerken, gebruikersopleidin
gen en data sets (foundation data, framework data, the
matic data).
Sessie Local Government Applications
Interessant was het verhaal van Pryjomko (PADCO,
USA) over de opzet van een integraal kadastraal systeem
voor Gdansk in Polen, dat mede door de onverwachte
samenwerking van meer dan vijftig overheidsinstanties
door het gezamelijk gebruik van gegevens in GIS snel
van de grond is getild. Russische precisie satellietop
namen (resolutie van 2 mwaren daarbij onmisbaar om
snel de sterk verouderde en onderling verschillende
kadastrale kaarten te kunnen opschonen.
Mahoney (Engeland) vertelde over vier benaderingen
voor de invoering van GIS bij gemeenten (rigoreus top-
down, korte projecten, 2-fasen: kleine naar grote investe
ring, leverancier partnership). Cruciaal blijkt het tussen
tijds evalueren te zijn tijdens elk invoeringstraject, dat
echter vaak bemoeilijkt wordt door het afdelingsmanage-
ment („vuile was buiten hangen").
Sessie Policies
Danko (U.S. Defense Mapping Agency) hield een verhaal
over de ongeveer 300 kaartprodukten (analoog en digi
taal) die werelddekkend worden gemaakt. Een deel daar
van zal nu onder het NATO standaardformaat „DIGEST"
publiekelijk beschikbaar worden gesteld (onder andere
digitale wereldkaart op 4 CD-ROMS).
Mevrouw Mulcahy (City University van New York) ver
telde over het verschil tussen de USA en Europa in het
overheidsbeleid met betrekking tot gegevensuitwisseling.
Waar in de USA geografische gegevens laag geprijsd zijn
zonder copyrights (onder andere door de wet op open
heid van informatie), is er juist een „cost recovery" bena
dering in Engeland met copyright-protectie. Vanuit haar
standpunt als milieu-onderzoeker is de eerste aanpak
verreweg te prevaleren, al zijn daaraan ook nadelen ver
bonden, zoals het overvragen door gebruikers.
Sessie Data Quality and Reliability
Detreköi (Technische Universiteit van Boedapest) ging in
op kwaliteitmanagement, waarbij benadrukt werd dat de
factoren nauwkeurigheid, precisie, betrouwbaarheid en
misclassificatie zowel bij database ontwerp (incl. DTM)
als na de bestandsopbouw moeten worden beschouwd.
Kraus (Technische Universiteit van Wenen) hield een
nogal theoretisch verhaal over foutvoortplanting bij poly
gonen-intersectie.
Sarközy (Technische Universiteit van Boedapest) be
lichtte de groeiende behoefte aan 3D-modellering in GIS
en presenteerde enkele 3D-interpolatiemodellen.
Sessie Transportation Projects
Twee voordrachten, uit de USA en Israël, vormden de in
houd van deze sessie.
Het gebruik van GIS als instrument voor besluitvorming
voor het National Highway System werd uit de doeken
gedaan door Petzold (U.S. Federal Highway Administra
tion). Men gebruikt GIS momenteel alleen voor kaart-
produktie, hetgeen zeer goed aanslaat. In de toekomst
moeten koppelingen met andere gegevensbanken en sta
tistische analyses gaan plaatsvinden.
Isaac (Kal-Binyan Ltd., Israël) vertelde een verhaal over
het gebruik van GIS door een bedrijf dat wegen aanlegt.
Het kwam erop neer dat ze GIS vooral goed kunnen ge
bruiken voor het gecombineerd opslaan in de computer
van kaarten, schetsen, wegontwerpen en nacontrole-
foto's per project.
Sessie Environmental Projects
Deze op het oog zeer interessante sessie viel helaas vrij
wel geheel in het water doordat drie van de vier lezingen
niet doorgingen! Gelukkig was de enige overgebleven
voordracht van Maclver (Maclver Co, USA) over de
toepassing van RAD (Rapid Application Development)-
methoden op de ontwikkeling van een GIS voor 's we
relds grootste stortplaats bij New York (Fresh Kills) het
aanhoren meer dan waard. Gezien de strenge milieu
wetten in de USA zijn uitvoerige controle (gassen, lek-
water, hoogte, enz.) en herinrichting noodzakelijk, waar
voor veel computersystemen nu via een GIS gekoppeld
moeten worden. Binnen zes maanden is op basis van
bestaande gegevens en systemen als AutoCAD, Oracle,
Hypercabinet (image library) en Geo/SQL een „Enter
prise GIS" ontwikkeld.
Al met al was het een interessante conferentie, niet in
de laatste plaats vanwege de situering in het prachtige
Boedapest, en vooral nuttig voor het leggen van contac
ten. Inhoudelijk schoot een aantal sessies mijns inziens
toch tekort, evenals de onvolledige en niet gebundelde
papers (noodzakelijk vanwege de vele parallelsessies).
Wellicht kan voor een volgende keer beter worden vol
staan met een kleiner aantal, beter verzorgde lezingen;
immers: niet het vele is goed, maar het goede is veel!
Joost Wackertin
434
NGT GEODESIA 94 10