Voorbeelden van stagnatie bi) de faculteit
verschuiving van het geodetisch vakgebied van een op
geometrie gerichte discipline naar een op thematische in
formatie en informatiebeheer gerichte discipline heeft nog
slechts in beperkte mate weerslag gehad op de inhoud van
de opleiding. Geometrie vormt nog steeds het zwaartepunt
van de studie. Nieuwe toepassingsvelden worden gene
geerd;
de kwaliteit van een afgestudeerde ingenieur wordt in
termen van geodetische technologie-ontwikkeling gedefi
nieerd en minder op het creatief gebruik van het geleerde
in praktijktoepassingen, met als gevolg een voor de be
roepspraktijk steeds minder relevant wordende opleiding;
Geografische Informatie Systemen (GIS) mogen zich sterk
in de belangstelling verheugen. De faculteit speelt te
weinig in op deze ontwikkeling alsmede op de ontwikke
lingen in en rondom „de stad";
de faculteit trekt door het ontbreken van een actief PR-
beleid te weinig nieuwe studenten om met een gerust hart
de toekomst met vertrouwen tegemoet te kunnen zien.
Ter vervanging van de Kever lanceerde Volkswagen de
Golf, een in alle opzichten nieuw ontworpen auto, die
binnen de kortst mogelijke tijd enorm populair werd. De
Faculteit der Geodesie dient in een of andere vorm iets
soortgelijks te doen. Met nieuwe impulsen moet een in
houdelijk nieuwe opleiding worden opgezet, die geodesie
de status geeft, die het in de jaren zestig en zeventig ook
had.
Het opstellen van een Nationaal Geodetisch Plan is een
goede zaak. In de eerste rapporten werd gesteld dat tach
tig procent van de omzet dan wel afzet van het „produkt
geodesie" wordt gerealiseerd in de richting van de voor
malige richting II, en dat in deze richting grote groeikan
sen aanwezig zijn. Men denke bijvoorbeeld aan de theo
rievorming in GIS (thematiek, geometrie, topologie, fuzzy
logies), GIS-toepassingen, management en gebruik van
plaatsgebonden informatie, alsmede ontwikkelingen in
de planologisch-juridische geodesie. De overige twintig
procent van de omzet vindt plaats in de geometrisch ge
oriënteerde disciplines van de geodesie.
Hopelijk zullen de opstellers van het NGP niet te veel aan
dacht besteden aan deze twintig procent. Als dat wel zou
gebeuren, wordt vanuit de eigen geometrische wortels de
markt gedefinieerd, die voor de geodeet in de toe
komst zal zijn weggelegd. Om in automobieltermen te blij
ven: de Volkswagen Kever wordt opnieuw op de markt
gebracht in een GTL- en Turbo-uitvoering, waarmee het
vak weer voor velen aantrekkingskracht zou moeten
krijgen.
Vanuit de marketing is sinds jaar en dag bekend dat deze
werkwijze alleen op korte termijn kan werken om de koe
nog een bepaalde periode te kunnen (uit)melken. Om ook
op langere termijn te kunnen overleven, moet niet vanuit
het produkt naar de markt worden gekeken, maar vanuit
de markt naar het produkt. Anders gezegd: de aanbod
zijde bepaalt niet welke produkten de klant moet kopen,
maar de vraagzijde definieert hoe een aanbieder produk
ten of diensten in de markt gaat aanbieden. De marketing
moet er vervolgens voor zorgen dat de markt gevoelig
raakt voor de aangeboden produkten of diensten.
Alhoewel de Faculteit der Geodesie geen onderneming
is, gaan bovenstaande overwegingen ook op voor het
produkt van de faculteit. Het centrale probleem waarvoor
de faculteit staat en waarvoor samen met de geodetische
gemeenschap oplossingen moeten worden gevonden, is
hoe men uit het hondehok moet blijven en kan terugkeren
naar het segment van de sterren. Haast is geboden bij het
oplossen van dit probleem omdat anders:
andere vakgebieden steeds meer activiteiten gaan
ontplooien, waarvan wij geodeten blijkbaar ten on
rechte meenden dat zij (de activiteiten) alleen door
geodeten kunnen worden behandeld;
de instroom van het aantal nieuwe studenten zo laag
begint te worden, dat het bestaansrecht van een eigen
geodetenopleiding aan de orde wordt (en inmiddels is)
gesteld.
Belangrijk bij de strategie om terug te keren naar het
segment van de sterren, is het elan waarmee aan de
geodesie-opleiding nieuwe vorm wordt gegeven. Van een
mislukking zal zeker sprake zijn, indien vanuit het vak
wat het dan ook moge zijn - nieuwe definities en toepas
singen worden gedefinieerd. „Ivoren toren"-definities en
„navelstaren", waarvan de markt niets zal begrijpen, zijn
dan het gevolg. Indien echter geredeneerd wordt vanuit
de maatschappelijke behoefte aan en de markt voor geo
desie, kan de opleiding aan de faculteit de broodnodige
vernieuwing succesvol doorvoeren.
De vragen waar de faculteit voor staat, zijn derhalve de
volgende:
kan de faculteit een visie ontwikkelen waar het naar
toe gaat met de markt voor de geodesie en het afzet
gebied voor geodeten;
zo ja, welke consequenties heeft dit voor de als facul
teit te ondernemen fundamentele onderzoeksprojec
ten en de te ondernemen onderwijstaken?
Indien het eerste punt met nee wordt beantwoord, is het
verstandig de Faculteit der Geodesie zo snel mogelijk op
te heffen. Het paarse kabinet zal de geodetengemeen-
schap hiervoor dankbaar zijn. Indien het antwoord echter
ja is, betekent dit dat:
fundamentele ontwikkelingen in een kader kunnen
worden geplaatst en op de langere termijn dienstbaar
kunnen worden aan de beroepspraktijk;
de beroepspraktijk de faculteit weer gaat zien als een
belangrijk kenniscentrum, dat de richting aangeeft
wanneer en hoe bedrijven hun vraagtekens kunnen
omzetten in sterren en melkkoeien;
afgestudeerde geodeten een onderwijspakket voor
geschoteld krijgen, waarmee ze meerwaarde geven
aan de organisaties in de beroepspraktijk.
In dit artikel wordt een visie aangedragen, waarmee de faculteit
de grenzen van de geodesie weer kan verleggen.
Dynamische geodetische opleiding
Natuurlijk hoeft de geodetische opleiding niet vanaf de
grond opnieuw te worden opgebouwd. Er is een aantal
kernvakken, dat de faculteit en haar afgestudeerden een
theoretische basis kan geven voor een begerenswaar
dige positie in onze samenleving. Maar met zo'n basis,
zelfs al levert deze een respectabele intellectuele diep
gang, is men er niet. Bij een ingenieursopleiding moet
ook worden bijgebracht hoe de verworven kennis prak
tisch kan worden toegepast. De maatschappij en de
markt veranderen continu. Om de aansluiting hiermee
niet te verliezen, dient de geodesie-opleiding dus, naast
472
NGT GEODESIA 94-11
