Kwantis: systeem voor waterkwantiteit
Activiteit per
informatie
klasse schaal
Topografische informatie
Kadastrale
informatie
groot
middel
klein
Beheer van
waterkeringen
X
X
Beheer van
waterkwantiteit
X
X
X
Beheer van
waterkwaliteit
X
X
X
Wegbeheer
X
X
Omslagheffing
X
Fig. 1. Overzicht van activiteiten en gebruik kaartmateriaal.
thematisch en dus overwegend middel- en kleinschalig
werkt). In relatie tot de door een waterschap uit te voeren
taken worden verschillende kartografische ondergronden
gebruikt (fig. 1).
In het algemeen wordt grootschalige informatie, in de
vorm van strokenkaarten, gebruikt voor beheer, onder
houd en ontwerp van waterkeringen en watergangen.
Voor deze technische toepassingen is meer inzicht op
detail vereist. Voor informatie ten behoeve van bestuur en
management is inzicht vereist in grotere gebieden. Voor
deze gebiedsinformatie worden middel- en kleinschalige
kaarten gebruikt.
Behalve kartografische ondergronden gebruiken de wa
terschappen allerlei technische tekeningen met lengte
en dwarsprofielen. Bij de uitoefening van de water-
schapstaken vervullen de kadastrale kaarten een onmis
bare rol.
Bij het uitvoeren van haar taak betreffende het integraal
waterbeheer heeft Waterschap Regge en Dinkel te
maken met intensieve gegevensstromen over de te be
heren waterschapsobjecten. Het beheer omvat geheel
Twente (fig. 2).
Op dit moment heeft het waterschap een twintigtal teke-
ningkasten vol met kaartmateriaal, waarop gegevens zijn
vermeld over de te beheren objecten. Al deze tekeningen
worden in meer of mindere mate gebruikt bij de taakuit
oefening van de verschillende medewerkers.
In de praktijk laat het beheer van dit analoge bestand
sterk te wensen over. Vaak loopt de actualiteit van de
informatie achter, doordat veel tekeningen niet zijn bij
gehouden. Ook zijn veel eilandbladen ontstaan met soms
een verschillende weergave van dezelfde objecten, waar
door bij de consistentie van gegevens de nodige vraag
tekens kunnen worden gezet.
NGT GEODESIA 94-11
De intensieve gegevensstromen en de noodzaak om
deze gegevens adequaat te beheren en hiermee inzichte
lijk om te gaan, hebben geleid tot het opzetten van een
„ruimtelijk informatiesysteem voor kwantiteitsinforma
tie". Na een uitgebreid marktonderzoek is midden vorig
jaar als basis voor dit informatiesysteem gekozen voor
het GIS-pakket MGE/MGA van Intergraph. Door een con
sortium onder leiding van Intergraph Benelux en daar
naast bestaande uit CMG Utrecht, Heidemij Advies en
het Waterloopkundig Laboratorium wordt gebouwd aan
dit „systeem Kwantis". Het GIS-project Kwantis bestaat
uit vier deelprojecten
realisatie van een informatiesysteem voor de legger
der waterlopen. Dit systeem vormt de grondslag voor
de overige deelprojecten en andere additionele toe
passingen. Een legger der waterlopen bestaat uit de
registratie van objecten en het vastgelegde onder
houd daarvan;
presentatie van analysegegevens op het gebied van
waterkwaliteit op topografische ondergronden, waar
bij de vraag vanuit de laboratorium-gegevensbank
automatisch wordt vertaald naar een van tevoren vast
gelegde grafische weergave;
oplossen van rekenkundige vraagstukken, met als
voorbeeld de berekening van een additionele heffing
per kadastraal perceel bij het inlaten van een hoeveel
heid water in een bepaald gebied;
koppeling van hydrologische rekenmodellen aan de
leggergegevensbank.
Op 29 september 1994 heeft de officiële oplevering
plaatsgevonden van het eerste deelproject Kwantis-LIS
en is de werking van dit informatiesysteem voor de legger
der waterlopen in brede kring van waterschappen gepre
senteerd.
Het gegevensmodel van Kwantis is volledig gebaseerd op
de standaard-gegevensbeschrijving van de Unie van
Waterschappen. Deze beschrijving is een overzicht van
met andere instanties uit te wisselen gegevens van water
schapsobjecten, waarbij per gegeven een definitie is op
genomen.
Bij digitale uitwisseling van gegevens tussen een water
schap en andere waterschappen of derden, zoals een
provincie of de rijksoverheid, is het hanteren van stan-
daard-gegevensdefinities bijna een vereiste. Bovendien
fungeert de standaard-gegevensbeschrijving als een re
ferentiemodel voor de structurering van de eigen informa
tievoorziening van het waterschap.
Met het hanteren van deze „Unie-gegevensbeschrijving"
wil men een zo groot mogelijke mate van onaf
hankelijkheid verkrijgen ten opzichte van het gekozen
systeem. De investering in apparatuur en programmatuur
van een ruimtelijk informatiesysteem is namelijk een
fractie van de benodigde investering voor de invoer van
de gegevens.
Onze stelling is dat de wijze waarop men omgaat met
gegevens, in principe niet afhankelijk mag zijn van de
keuze voor een bepaald systeem. Na afschrijving van de
apparatuur en programmatuur moet men vrij zijn in de
keuze van een nieuw systeem, zonder de gegevens op
nieuw te moeten definiëren.
Het is de bedoeling dat de Unie-gegevensbeschrijving als
norm gaat werken voor de leveranciers van informatie
systemen. Voor hen wordt het met dit gegevensmodel
beter mogelijk om op de waterschappen toegesneden
standaardpakketten te ontwikkelen, die aansluiten op de
reeds bij een waterschap aanwezige informatiesystemen.
459
Integraal waterbeheer
Waterschap Regge en Dinkel verzorgt het kwantiteitsbeheer
en het kwaliteitsbeheer van het oppervlaktewater binnen haar
beheergebied. Bij de uitvoering van deze wettelijke taken heeft
zij te maken met relaties die bestaan tussen kwantiteits- en
kwaliteitsaspecten van het oppervlakte- en grondwater.
Verder heeft het beleidsterrein waterbeheer veel raakvlakken
met andere beleidsterreinen, zoals milieubeheer, ruimtelijke
ordening en natuurbeheer. Het beleid, dat rekening houdt met
dergelijke samenhangen, wordt integraal waterbeheer ge
noemd.
