Ruimtelijke gegevens en IT B Nieuwe technologie Object-georiënteerd werken Feature extraction Map sheet extraction door G. Albaredes, hoofd afdeling Marketing van Intergraph Europe. Een integraal Geografisch Informatie Systeem (GIS) be vat een (infra)structuur waardoor op informatie gebaseer de processen kunnen worden geïntegreerd en beheerd. Een dergelijke IT-benadering is echter voor GIS eerder uitzondering dan regel. Tot voor kort waren er nog ver schillende serieuze hindernissen die het integreren van gegevens in GIS onmogelijk maakten. Deze hindernissen waren onder andere: kosten: de implementatiekosten van een organisatie brede invoering van GIS waren hoog. Hierdoor bleef de toepassing beperkt tot enkele applicaties; „operating systems": het de facto „operating system" voor GIS was traditioneel UNIX. Dit bleek echter geen geschikt systeem voor „desk-top"-toepassingen; complexiteit: GIS wordt nog steeds beschouwd als een technologie waarvoor veel kennis en specialisti sche training nodig zijn. Mede daardoor bleef de toe passing bij bijvoorbeeld gemeentelijke afdelingen als financiën en sociale zaken zeer beperkt; ontbreken van effectieve strategieën voor gegevens beheer: gegevensbank-beheersystemen zijn sterk be- invloed door technologische ontwikkelingen, waarbij de rol van de eindgebruiker gering was. GIS beschikte in het algemeen niet over functies voor gegevens- inwinning, -integratie, -archivering, -beveiliging en -beheer. Deze functionaliteit bleef veelal beperkt tot de standaard functies van relationele gegevensbank beheersystemen. Dit versterkte de scheiding tussen geometrische en thematische gegevens. De hier beschreven hindernissen worden momenteel steeds meer geëlimineerd. GIS heeft het stadium bereikt, waarbij de vereiste technologie wordt herkend, gestan daardiseerd en tegen een betaalbare prijs verkrijgbaar gesteld. Nieuwe beheersystemen zoals Windows NT van Micro soft en OS/2 van IBM zijn eenvoudiger te begrijpen en te feature and attribute extract File extract Object selectie versus kaartblad selectie. gebruiken. Maar nog belangrijker is wellicht dat beide beheersystemen worden toegepast voor geavanceerde applicaties en algemeen toepasbare ,,desktop"-program- matuur. De toenemende beschikbaarheid van GIS op deze platformen zal ongetwijfeld het gebruik in onbeken de toepassingsgebieden vereenvoudigen. De huidige generatie desktop-kaartvervaardigingspro- grammatuur beschikt al over ruime uitbreidingen voor GIS-toepassingen. De mogelijkheid bestaat dat deze laat ste ontwikkeling zich doorzet, of dat GIS-leveranciers hun applicaties zullen vereenvoudigen. Hoe het ook zij, GIS- faciliteiten zullen meer en meer toegankelijk worden voor niet-specialisten. Produkten zoals MGE Vista Map van In tergraph en ArcView van ESRI bieden al eenvoudig te be dienen GIS-functies, met name voor gebruikers met bij zonder weinig GIS-ervaring en -kennis. Inmiddels is er recent ook enorme vooruitgang geboekt op het gebied van gegevensbeheer. De implementatie en optimalisatie van nieuwe GIS-gegevensbeheerfuncties blijken prima hulpmiddelen om GIS op alle niveaus in een bedrijf in te zetten. Deze manier of methodiek stelt GIS werkelijk in staat de gegevens in een organisatie te integreren en het gemeen schappelijk gebruik van die gegevens te bevorderen. Deze methodiek-ontwikkeling vereist echter wel een betere afbakening van taken tussen de verschillende organisatie-onderdelen. De object-georiënteerde werkwij ze stelt gebruikers in staat zich te concentreren op hun eigen organisatie-verantwoordelijkheden. Een gegevens- beheerder definieert de noodzakelijke gegevenstypen, toegankelijkheid en beveiliging. Dit wordt onder andere bereikt door het beperken van de toegankelijke gege vensbanksystemen. Gegevens worden gecentraliseerd opgeslagen in een beperkt aantal ,,master"-gegevens- banken. Organisaties zijn vrij in het structureren van de inrichting van de master-gegevensbanken, mits zij er rekening mee houden dat het object principe betekent dat er geen toe gankelijkheidsrestricties worden ge creëerd op basis van specifieke for maten van de alom bekende „kaart- blad"-bestanden (fig. 1). Dit principe is met name van belang omdat ruim telijke objecten zich in werkelijkheid ook niet laten opsplitsen door fysieke begrenzingen van bestanden. Object-georiënteerde zoekprocedu res waren tot voor kort erg kostbaar in termen van computertijd, en om slachtig omdat de gebruiker de be treffende kaartblad-bestanden moest zoeken waarin het object voorkwam. Het continue master-gegevensbank- concept (zie kader) is een nieuwe op tie waarmee de toegankelijkheid wordt geoptimaliseerd en de gege- vensconsistentie gewaarborgd. r >1 v y Revision Set 522 NGT GEODESIA 94-12

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1994 | | pagina 18