Snelle actualisering van geografische informatie
Een tweede ontwikkeling waarin de digitale fotogramme-
trie een rol kan gaan spelen, is de snelle actualisering van
geografische informatie. Veel kaarten en bestanden wor
den slechts één keer in de drie a vier jaar geactualiseerd.
Soms duurt dit zelfs langer. Zeker nu bestanden met geo
grafische informatie dienen als invoergegevens voor toe
passingen als distributieplanning en autonavigatiesyste
men, maar ook voor analyse van grondgebruik en voor
milieumonitoring, bestaat er een grote behoefte aan actu
elere informatie. Een tendens die ik bij meerdere instan
ties heb bespeurd, is dat aan de precisie van de geometri
sche component van deze informatie minder hoge eisen
worden gesteld dan voorheen. Daartegenover staat een
toenemende interesse voor thematische informatie.
Zeker voor wat betreft de inwinning van midden- en klein
schalige informatie verwacht ik dat de fotogrammetrie en
de remote sensing hieraan in de toekomst een belang
rijke bijdrage kunnen blijven leveren. Foto's en digitale
beelden zijn nu eenmaal een bijzonder rijke bron van in
formatie.
Nu kan men wel actuele informatie wensen, of men het
zich ook financieel kan veroorloven is een tweede punt.
Geografische informatie is duur. Op dit punt zie ik een rol
weggelegd voor de digitale beeldverwerking. Tot op
zekere hoogte kunnen beeldverwerkingsalgoritmen de
informatie-inwinning ondersteunen en zodoende een effi
ciëntere inwinning mogelijk maken. Hierop wil ik later
terugkomen.
3D-GIS in stedelijke gebieden
Ik heb de indruk dat de fotogrammeters in Nederland een
vrij traditionele markt bedienen. Weliswaar wordt geëxpe
rimenteerd met moderne technieken, zoals laserscan
ners voor de vervaardiging van digitale hoogtemodellen,
maar de diensten worden vooral geleverd aan de beken
de afnemers bij de overheid en ontwikkelaars van grote
civiele projecten.
Toch zijn er nog vele andere instanties die ook gebruik
kunnen maken van geo-informatie. In het bijzonder heeft
3D-informatie van stedelijke gebieden veel toepassings
mogelijkheden die door geodeten nog nauwelijks verkend
zijn.
Eén van de mogelijkheden van deze 3D-stadsmodellen
wil ik verduidelijken aan de hand van een aantal scènes
die van een video afkomstig zijn. Het gaat hier om een
project in de binnenstad van Regensburg, waar een plein
opnieuw wordt ingericht. Voordat men heeft besloten op
welke manier dit gaat gebeuren, is een video gemaakt
met een fotorealistische visualisatie van het toekomstige
heringerichte plein. Hiervoor zijn de vormen van de
daken van de huizen ingewonnen met de klassieke analy
tische luchtfotogrammetrie. Met deze gegevens heeft
men 3D-huismodellen opgesteld. De textuur van de huis
gevels is uit terrestrische foto's gehaald en op deze 3D-
modellen geprojecteerd. Het geheel is aangevuld met
foto's van voetgangers en computertekeningen van een
nieuwe bestrating en ontwerpen van nieuw te bouwen
huizen (fig. 2). Deze combinatie van luchtfotogrammetrie,
terrestrische fotogrammetrie en „computer graphics"
geeft een zeer realistische indruk van de toekomstige
situatie. Door het bekijken van deze video kan men in ge
dachten alvast een wandeling over het nieuwe plein
maken.
Dergelijke visualisaties zijn van groot belang in stede-
bouwkundige projecten. Architectenbureaus besteden
niet voor niets 20% van hun budget aan de presentatie
van hun ontwerp. Deze presentatie zal in de toekomst
steeds vaker op video's gebeuren, die dan ter beoor
deling van het ontwerp aan publiek en gemeenteraden
worden voorgelegd.
Behalve voor visualisatie kunnen 3D-modellen van stede
lijke gebieden worden gebruikt voor tal van andere toe
passingen. Voorbeelden hiervan zijn de analyse van
geluidshinder ten behoeve van de aanleg van nieuwe
wegen of de plaatsing van geluidswallen, of de analyse
van de manier waarop luchtverontreiniging zich kan ver
spreiden door een stad.
Nog een andere toepassing van de stadsmodellen vindt
men in de telecommunicatie. Ten behoeve van het tele
foonverkeer van en naar mobiele telefoons dienen in
stedelijke gebieden zenders te worden geplaatst. Om het
aantal zenders zo klein mogelijk te houden, is het van
belang de reikwijdte van de zenders te maximaliseren.
Hiervoor moet bij de plaatsing van de zenders rekening
worden gehouden met de bebouwing. Voor een goede
509
Fig. 2. Fotorealistische visualisatie.
NGT GEODESIA 94 - 12
