Op onderzoek uit
Fig. 4. Constructie van een gezichtsmodel.
Een groot deel daarvan heeft te maken met vormbepaling
van oppervlakken, uiteenlopend van industriële objecten
tot bijvoorbeeld gezichten. Op deze twee toepassingen
wil ik kort ingaan.
Industriële objecten worden vaak ontworpen met behulp
van CAD-systemen. Voordat een object in produktie
wordt genomen, wordt een prototype gemaakt. Om te
controleren in hoeverre het prototype overeenkomt met
het ontwerp, dient de vorm van het prototype nauwkeurig
te worden bepaald en met het CAD-model te worden ver
geleken. Voor deze vergelijking zijn gedetailleerde metin
gen nodig. Deze kunnen zeer efficiënt worden verricht
met matching-methoden in digitale beelden.
Gezichtsmodellen (fig. 4) hebben vooral medische toe
passingen. Voor een nauwkeurige meting is het nood
zakelijk dat er in het gezicht voldoende textuur aanwezig
is. Is dat niet het geval, dan kan de textuur met een dia
projector op het gezicht worden geprojecteerd, zoals
links in fig. 4 is te zien. Ook voor de metingen in dit soort
beelden kunnen weer matching-methoden worden ge
bruikt. In het midden en aan de rechterkant zijn twee ver
schillende representaties van de 3D-gezichtsvorm te
zien, die met deze methoden bepaald zijn.
Door het gebruik van CCD-camera's zijn de toepassings
mogelijkheden van de close-range fotogrammetrie sterk
verbeterd. Ik denk dat hier voor geodeten een heel werk
terrein braak ligt. De manier van werken zal evenwel sterk
afwijken van die in de klassieke fotogrammetrie. Daar
worden planning, opname, meting en verwerking nor
maal gesproken uitgevoerd door geodetisch geschoold
personeel. Bij toepassingen van de close-range foto
grammetrie gaat het vaak om metingen die een groot
aantal malen moeten worden verricht en grotendeels kun
nen worden geautomatiseerd. Denk aan de vormbepaling
van gezichten of aan inspectie van industriële objecten.
Dit soort metingen zullen niet worden uitbesteed aan een
ingenieursbureau, maar in eigen beheer worden verricht.
De taak van de geodeet hierbij is de methode te ontwer
pen, waarmee de metingen kunnen worden verricht, en
op basis daarvan een fotogrammetrisch meetsysteem te
ontwikkelen.
Het ontwerpen van zo'n methode is geenszins een een
malige aangelegenheid. Elke toepassing heeft zijn eigen
bijzonderheden voor wat betreft de vorm, reflectie en
textuur van de oppervlakken, de mogelijkheden tot signa-
lisering en belichting en de ruimte en het tijdsbestek
waarbinnen de metingen moeten plaatsvinden. Steeds
weer zal een andere aanpak nodig zijn. Er moet dus
maatwerk worden geleverd.
NGT GEODESIA 94 - 12
Evenals bij de 3D-modellen van stedelijke gebieden geldt
hier dat de structurering van de gegevens, en de visuali
satie en analyse van de meetresultaten zeer belangrijk
zijn. Het leveren van een bestand met coördinaten is niet
voldoende. Vooral voor de analyse zal men zich ook hier
moeten verdiepen in de vakgebieden ten behoeve waar
van de metingen worden uitgevoerd. Hier is samenwer
king met deskundigen uit deze disciplines een eerste
vereiste.
Door het gebruik van digitale beelden zijn de toepas
singsmogelijkheden van de fotogrammetrie de afgelopen
jaren sterk toegenomen. Ik hoop dat ik u met de vier ge
presenteerde voorbeelden daarvan kon overtuigen en dat
de geodetische praktijk actief zal inspelen op deze ont
wikkelingen. Van de zijde van de universiteit zijn wij
graag bereid tot samenwerking.
In het laatste deel van deze beschouwing wil ik nader in
gaan op het fotogrammetrische onderzoek dat wij aan de
Faculteit der Geodesie van plan zijn. Het zal u niet ver
wonderen dat dit in het verlengde ligt van de zoëven ge
schetste mogelijke ontwikkelingen.
Twee daarvan, het regelmatig actualiseren van geo-
informatie en het opzetten van 3D GIS-bestanden, zijn
tijdrovende en dure aangelegenheden. Nu we in de foto
grammetrie gaan werken met digitale beelden, ligt de
vraag natuurlijk voor de hand of methoden uit de digitale
beeldverwerking kunnen worden gebruikt voor deze
informatie-inwinning uit luchtfoto's. Het zou toch handig
zijn wanneer we een gescande luchtfoto aan een compu-
Fig. 5. Hoe leg je de computer uit dat dit paspunt is verstoord
511
