De redactie van NGT Geodesia wenst u prettige Kerstdagen en een voorspoedig 1995 ter konden geven, specificeren dat we in bijvoorbeeld wegen zijn geïnteres seerd en vervolgens een beeldverwer kingsprogramma op het beeld konden loslaten, dat een wegenkaart pro duceert. Zo gemakkelijk is het niet en er zijn ook geen indicaties die erop duiden dat dit in de toekomst wel zo eenvou dig zal worden. Het probleem dat dit in de weg staat, is iets waar de mens nauwelijks bij stilstaat en dat is de interpretatie. Een mens kan schijn baar moeiteloos datgene wat hij ziet, herkennen en classificeren. In het al gemeen heeft hij dan ook geen enkel probleem om in een luchtfoto de we gen aan te wijzen. Bij nadere beschouwing blijkt deze in terpretatie echter een fenomenale prestatie te zijn. Een luchtfoto kan na melijk bijzonder veel informatie bevat ten over een grote verscheidenheid aan objecten. Toch kan een operateur de vele miljoenen bits aan informatie die op de netvliezen van zijn ogen val len, in één oogopslag interpreteren. Zelfs geheel onverwachte zaken kun nen bijzonder snel worden herkend. Binnen een fractie van een seconde hebben wij bijvoorbeeld in de gaten wat er met het paspunt in fig. 5 is gebeurd. Om deze eigenschappen op een computerprogramma te kunnen overdragen, zouden we het interpretatieproces van de mens moeten kennen. En daar ligt het probleem. Wij begrijpen niet hoe onze hersenen deze interpretatie voor elkaar krijgen. Wel lijkt duidelijk dat we zeer veel kennis gebruiken. Bijvoorbeeld weten wij wat we ons bij een weg moeten voorstellen. Maar wanneer we nu probe ren deze kennis onder woorden te brengen en te formali seren, schieten we weer tekort, want wat is nu eigenlijk een weg? Een weg heeft zo veel verschillende verschij ningsvormen, dat het praktisch onmogelijk lijkt een alge mene omschrijving te geven waarmee iedere weg zou kunnen worden herkend. Het lijkt daarom voorlopig niet mogelijk algoritmen te ontwerpen, die zulke complexe beelden als luchtfoto's kunnen interpreteren en daarmee is een automatische kartering voorlopig ook van de baan. Dit betekent niet dat methoden uit de digitale beeld verwerking niet van nut kunnen zijn bij de kartering. Ze kunnen namelijk wel worden gebruikt om efficiënter te meten in digitale beelden. Dit wordt vaak aangeduid met semi-automatische kartering. Een goed voorbeeld hier- Fig. 6. De gele weggedeelten zijn door de operateur aangegeven. De rode lijnen zijn auto matisch bepaald met een road tracer. van zijn zogenaamde „road tracers" (fig. 6). Hierbij wijst een operateur in het beeld twee punten op een weg aan, waarmee de positie en de richting van een klein stukje weg gedefinieerd zijn. Daarna neemt een algoritme, de road tracer, de meting over en probeert de weg te volgen. In het onderzoek aan de Faculteit der Geodesie willen we dergelijke semi-automatische methoden ontwikkelen voor een efficiënte inwinning van informatie uit digitale beel den. Behalve aan de semi-automatische informatie-inwinning willen we ook aandacht besteden aan de digitale close range fotogrammetrie. Ook bij dit thema gaat het om de ontwikkeling van methoden en het verkennen van de mogelijkheden die de digitale beeldverwerking hiervoor biedt. Samenwerking met collega's uit andere disciplines achten wij hierbij van groot belang. Niet alleen omdat hun kennis nodig is om close-range fotogrammetrie in hun vakgebieden succesvol te kunnen toepassen, maar ook omdat wij hopen hiermee een grotere bekendheid te kun nen geven aan de mogelijkheden van de fotogrammetrie. 512 NGT GEODESIA 94 - 12

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1994 | | pagina 8