fifi
Nieuwe vormgeving
NGT Geodesia en
Kartografisch Tijdschrift
Een beschrijving van de totstandkoming van de nieuwe basis lay-out
die vanaf heden voor de tijdschriften zal gaan gelden
Basis
NGT GEODESIA KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
KEYWORDS
TREFWOORDEN
visualisation, design, applications
visualisatie, vormgeving, praktijk
Dit artikel beschrijft de totstandkoming van de nieuwe
vormgeving van het tijdschrift van de Stichting
Nederlands Genootschap voor Geodesie 'ngt geodesia'
en het tijdschrift van de Nederlandse Vereniging voor
Kartografie 'het kartografisch tijdschrift'. Beide
uitgaven hebben dezelfde basis lay-out gekregen. In dit
artikel treft u de overwegingen aan die geleid hebben tot
de keuze van de huidige lay-out, formaat en typografie.
Eerste gedachten...
Op initiatief van de redacties van ngt geodesia en karto
grafisch tijdschrift wordt gekeken of er tot een kosten
besparing gekomen kan worden door beide tijdschriften als
één gezamenlijk exemplaar uit te geven. In ieder geval is
besloten dat beide tijdschriften in een nieuw jasje gestoken
zullen worden, ook als de bladen op zichzelf blijven bestaan.
Dit exemplaar is een eerste poging om beide tijdschriften te
verenigen. Vanuit de redacties kreeg ik het verzoek om een
nieuwe basis lay-out te vervaardigen die voldeed aan een
reeks van randvoorwaarden. Als belangrijke voorwaarde
werd gesteld dat veel verschillende formaten van aange
leverde illustraties in de lay-out geplaatst moeten kunnen
worden zonder afbreuk te doen aan de vormgeving. Ook de
herkenbaarheid van vaste rubrieken en artikelen moest ge
waarborgd blijven. Tegelijk met de invoering van de nieuwe
vormgeving vindt de opmaak van de tijdschriften geauto
matiseerd plaats via elektronische beeldopmaak.
Uitgangspunt
Uitgangspunt bij het ontwerpen van de basis lay-out was dat
het blad een rustig karakter moest krijgen zonder 'toeters en
bellen' die de moderne opmaak-programma's aan de vorm
gevers bieden. Ook bij de typografie is uitgegaan van dezelf
de uitgangspunten. Geen overbodige franje maar verfijnin
gen die op het eerste gezicht niet opvallen, maar die be
doeld zijn om de tekst op een zo rustig en doeltreffend mo
gelijke wijze aan de lezer te presenteren. Terugkerende arti
kelen zijn herkenbaar gemaakt door een vaste witruimte
voor de kop te creëren. Binnen de witruimte is plaats gere
serveerd voor trefwoorden die het terugzoeken van artikelen
vergemakkelijken. Boven de pagina's is links (even) en
rechts (oneven) een diapositief informatiebalkje geplaatst
met de rubrieksoort welke ook dient als terugzoekfunktie.
Michel van Elk,
werkzaam als free
lance ontwerper/
kartograaf te Tiel.
Tevens in deeltijd
werkzaam bij de
Facidteit
Ruimtelijke
Wetenschappen
te Utrecht
In dit voorbeeld
raakt def bijna de
punt van de i. Voor
een aantal van de
ze lettercombi
naties zijn zelf
standige vormen
ontivorpen, ligatu
ren genaamd. Een
ander voorbeeld is
het teken, een
samensmelting van
de letters e en t van
het Latijnse woord
'et'.
Voor het formaat van de tijdschriften
is de standaard A4 gekozen. Het A4-
formaat heeft een verhouding waarvan
de breedte en lengte zich verhouden
als i:v2. De eigenschap van deze ver
houding is dat bij dubbelvouwen van
het papier de lengte-breedte verhou
ding behouden blijft. De verhouding
van één pagina is dus gelijk aan de ver
houding van een dubbele pagina. Als
uitgangspunt zijn vanaf de bovenzijde
van het papier de basislijnen en de x-
hoogten van de broodtekst getrokken
(Garamond, 10,5 punt). De interlinie
bedraagt 11 punt. Op deze wijze ont
staan er zevenenzeventig tekstregels die
de basis vormen voor de constructie
van het stramien.
De verticale hulplijnen zijn ontstaan
door een zes-koloms basisindeling met
een kolombreedte van 26 mm en een
tussenruimte van 4 mm. Het rugwit
bedraagt 15 mm, het snijwit bedraagt
19 mm.
Stramien
De bovenmarge (kopwit) bedraagt vijf
basisregels, de ondermarge (staartwit)
bedraagt zeven basisregels. De overblij
vende regels kunnen, door er twee re
gels uit te nemen, exact verdeeld wor
den in drie maal éénentwintig regels.
Zo ontstaan er drie (maal zes) basis-
blokken van gelijke hoogte. Op basis
van de achttien gelijke blokken zijn de
kolommen vastgesteld. Een smalle ko
lom van twee blokken, een margeko
lom van één blok en een brede kolom
van van drie blokken (zie het onderlig
gende stramien wat op deze pagina's is
meegedrukt). Het bijzondere van deze
40
