m
Conclusies
520500
520475
520450
520425
105175 105200 105225 105250 105275
Fig. 3.
Dankwoord
93
NGT GEODESIA
■99S-*
valideerde hoogtegegevens kwam voor
pwn niet geheel overeen met de ge
stelde voorwaarde van één punt per 2
bij 2 m. De oorzaak hiervan is terug te
voeren op het relatief hoge aantal hoog
tegegevens in bosrijke gebieden, dat uit
de gegevensverzameling is verwijderd.
Uit tabellen 2 en 3 blijkt dat in bosrijke
gebieden een lagere dichtheid en een
hogere standaardafwijking (11,5 tot 19
cm) wordt gehaald, terwijl in gebieden
met open vegetatie een lagere stan
daardafwijking (4,9 tot 12,2 cm) en een
hogere gegevensdichtheid wordt be
reikt. De goede resultaten van de kwali
teitscontrole waren voor de waterlei
dingbedrijven aanleiding om met ver
trouwen de verdere verwerking van de
lasermetingen voor het totale gebied te
laten uitvoeren.
De in 1993 en 1994 uitgevoerde pro
jecten benadrukken de hoge nauwkeu
righeid en dichtheid van de hoogteme
tingen met behulp van vliegtuig-laser-
scanning. De haalbare precisie van de
hoogtegegevens van 10 tot 15 cm met
vliegtuig-laserscanning is vergelijkbaar
met luchtfotogrammetrische inwin
ning. Vliegtuig-laserscanning resulteert
in een grote dichtheid aan hoogte
gegevens, tot één punt per 2 bij 2 m.
Een sterk vereenvoudigd en geauto
matiseerd meet- en verwerkingsproces
maakt vliegtuig-laserscanning tot een
moderne en operationele remote sen-
sing-techniek waarmee de gebruiker
binnen korte tijd beschikt over een
hoogteprodukt van hoge kwaliteit te
gen lagere kosten dan met fotogramme-
trie haalbaar is.
Vlieg
richting
Laser-hoogtemetin
gen in één van de
controlegebieden
(100 bij 100 m,
ruim 1100
metingen).
Fig. 4.
DTM van het
GWA in perspectief
gezien op basis
van vliegtuig-
laserscanning.
De auteur bedankt ir. R. Wit van Gemeentewaterleidingen
Amsterdam, ir. H. A. Kivit en ir. E. Koomen van pwn
Waterleidingbedrijf Noord-Holland en ir. E. Verbree van
Geodan Geodesie voor hun inhoudelijke bijdragen aan het
artikel.
Literatuur
[1] Lindenberger, J., Airborne laser profiling for coastal
surveys the project Zeeland 1990. 2nd workshop on
High Precision Navigation, November i2-i5th, 1991
Stuttgart.
[2] Verbree, E., Constructie en toepassingen van het
2-Dimensionale Delaunay driehoeksmodel en het
5-Dimensionale Delaunay tetraëdermodel.
Afstudeerscriptie, sectie vastgoedinformatie en
kartografie, Faculteit der Geodesie tu Delft, augustus
1992.
Summary
Digital elevation mapping with airborne laser scanning
In 1994 airborne laser scanning has been used as an operational
technique for the digital elevation mapping of large areas in
the Netherlands. The average density of laser scanning is one
measurement every 12 square meters. The accuracy of the
individual elevations is better than 15 centimeters, which is com
parable with photogrammetric measurements. The advantages
and limitations of this modern remote sensing technique are
demonstrated.
