GEODESIE
de aarde natuurlijk
inrichting beheer
plaatsbepaling
■^geodetische
.infrastructuur
alternatief
algemeen
Voorziene situatie
77
NGT GEODESIA
oefent zij toezicht uit op de uitvoering
ervan door particuliere ondernemin
gen. Zo kent de geodesie in ons land
vele partijen, waaronder ook instellin
gen van onderwijs en onderzoek.
Het geodetisch onderwijs kent vier
niveaus: universitair/wetenschappelijk
onderwijs (wo), hoger beroepsonder
wijs (hbo), middelbaar beroepsonder
wijs (mbo) en lager beroepsonderwijs
(lbo). Het wo wordt alleen gegeven
door de Faculteit der Geodesie van de
Technische Universiteit Delft (tud).
Onderscheid is te maken tussen fun
damenteel, strategisch en toegepast
geodetisch onderzoek. Afgezien van
min of meer direct op eigen bedrijfs
voering gericht ontwikkelingswerk van
overheidsinstellingen en bedrijven is
het onderzoek vooral ondergebracht bij
instellingen van wo. Zij zijn aange
wezen voor het fundamenteel onder
zoek. In de geodetische omgeving zijn
hier direct te noemen de Faculteit der
Geodesie, de Vakgroep Landmeetkun
de Teledetectie van de Landbouw
universiteit Wageningen (luw) en het
ITC.
Geodetisch overleg komt nationaal en
internationaal tot stand in verenigings
verband en in bijzondere gremia. Voor
beelden van deze laatste categorie zijn:
de ncg (met haar subcommissies en
werkgroepen), de Coördinatiecommis
sie voor Landmeetkundige en Karto-
grafische Aangelegenheden (cclk), de
Vereniging van Nederlandse Bedrijven
in Geodesie, Landmeetkunde, Foto-
grammetrie, Hydrografie, Kartografie
en Vastgoeddiensten (vnbg) en het
Geodetisch Platform.
De geodesie ontleent haar relatieve
sterkte op de nationale markt voor
namelijk aan de combinatie van de
volgende kenmerken:
Fig. 2.
De geodesie kent in
Nederland drie
traditionele markt
sectoren. Inciden
teel is er behoefte
aan een geodetische
inbreng op alter
natieve gebieden.
De geodetische
infrastructuur is
algemeen onder
steunend, ook
buiten de geodesie.
Bij een ruime
opvatting van
het marktbegrip
mag in de
geodesie niet
alleen van de
bestaande vraag
zijde worden
uitgegaan, maar
moet vooral ook
worden getracht
een beeld te
vormen van de
toekomstige
behoeften van
de samenleving
en van wat de
geodesie ter
vervulling van
die behoeften
zou kunnen
aanbieden.
toepassing van de geometrie in het vrije veld;
geometrisch denken en doen in groot verband;
geometrische kwaliteitsbeheersing in groot verband;
nauwgezette documentatie van plaatsgebonden gegevens;
kartografisch inzicht;
kennis van onroerend-goedrecht;
deskundigheid bij herverkaveling onder voorwaarden;
kennis van het zwaartekrachtsveld.
In vergelijking met andere wetenschaps- en vakgebieden
kent de geodesie naast haar sterke, ook haar zwakke kanten.
De belangrijkste relatieve zwakte is de publieke onbekend
heid met de algemene functie die de geodesie vervult in de
samenleving, de zichtbare landmeetkundige activiteiten uit
gezonderd.
In diverse opzichten maakt de samenleving een opmerkelijke
ontwikkeling door en wordt zij geconfronteerd met com
plexe vraagstukken. Bij het ontwikkelen van een visie op haar
toekomstige inzetbaarheid zal de geodesie met de zichtbare
trends en omstandigheden rekening moeten houden. De
stormachtige technologische en maatschappelijke ontwikke
lingen van de laatste decennia dwingen de geodesie met haar
gaandeweg uitgebouwde toerusting tot het maken van een
historische keuze: beperkt zij zich in de toekomst tot verdere
verdieping van kennis en vaardigheid, gericht op verbetering
van haar traditionele produkten en diensten, of zal zij zich
opmaken om een ruimere taakstelling te aanvaarden? De
samenleving vraagt van de geodesie het meest nadrukkelijk
om aanvaarding van een ruimere taakstelling.
Een eigentijds gewenste en meest voor de hand liggende
verruiming van taakstelling komt voort uit de behoefte aan
een geodetische inbreng bij de ontwikkeling van geauto
matiseerde (geo-)informatiesystemen waarin de ruimtelijke
(geometrische) component van de informatie een sleutelrol
vervult. Hiermee krijgt de geodesie de gelegenheid haar
geometrische expertise in bredere context dienstbaar te
maken en kan zij kiezen voor een nieuwe, uitgebreide missie.
In deze missie zal (meer dan tot nog toe) de thematische
inhoud van plaatsgebonden informatie over de aarde voorop
moeten staan, zonder dat daarbij de geometrische invalshoek
van de geodesie in het geding komt. Als „plaatsgebonden"
wordt beschouwd informatie met een, mogelijk tijdsbepaal-
de, onmisbare ruimtelijke component. Plaatsgebonden is
hier dus niet alleen informatie gebonden aan een vaste plaats
op aarde.
De nieuwe, uitgebreide missie wordt in algemene termen
omschreven als:
De verzorging van informatie gericht op het in ruimtelijk ver
band brengen van verschijnselen, omstandigheden en gebeurte
nissen in de omgeving van de aarde.
Deze omschrijving behoeft de volgende uitwerking. De ver
zorging van informatie omvat het gehele proces van identifi
ceren, inwinnen, verwerken, opslaan, analyseren en verstrek
ken van alle relevante informatie, alles gericht op de behoef
ten van de gebruiker. De verschijnselen, omstandigheden en
gebeurtenissen zijn uiteenlopend van aard en omvatten bij
voorbeeld geofysische processen, de rechtstoestand van vast
goed en de afwikkeling van het verkeer.
