Gewenste ontwikkelingen
Fig. 4.
'99S-1
beperkte capaciteit van het geodetisch onderwijs wordt ge
kozen voor twee beroepsoriëntaties:
een geometrische, met de geometristals vertegenwoor
diger;
een geo-informatische, met de ,,geo-informant" als ver
tegenwoordiger.
Deze beroepsoriëntaties onderscheiden zich door hun ver
schillende karakteristieke aandachtspunten. Voor de geome
trische oriëntatie zijn dat onder meer: regionale tot mondiale
preciese puntsbepaling, zwaartekrachtsveld, geometrische
kwaliteitsbeheersing en fysische aspecten van meetprocessen.
Voor de geo-informatische oriëntatie daarentegen: database
technologie, thematische kwaliteitsbeheersing, visualisatie
van ruimtelijke informatie en methodologische aspecten van
verwerkingsprocessen. Hoewel het onderscheid tussen de
beide beroepsoriëntaties een zekere mate van specialisatie
veronderstelt, behoort deze specialisatie niet gericht te zijn
op een inzetbaarheid van de vertegenwoordigers van deze
oriëntaties op uitsluitend één van de drie aangegeven markt
sectoren. De vraagstellingen vanuit deze marktsectoren op
„geometristen", respectievelijk „geo-informanten" zullen
echter in het algemeen verschillend van aard zijn. De ,,geo-
informant" en de „geometrist" staan gezamenlijk voor de
vervulling van de missie van de geodesie. Ieder heeft daarbij
op de diverse gebieden zijn specifieke inbreng (fig. 4).
Achtereenvolgens wordt aandacht besteed aan de ontwikke
lingen betreffende de geodetische infrastructuur, het onder
wijs, het onderzoek en het geodetisch overleg. Tot de geo
metrische infrastructuur behoren in de eerste plaats de refe
rentiesystemen voor horizontale positie en hoogte. De drie
onderscheiden geodetische marktsectoren stellen hieraan
verschillende eisen wat betreft precisie, betrouwbaarheid,
actualiteit, stabiliteit, praktische bereikbaarheid, actuele
(real-time) beschikbaarheid en internationale aansluiting.
Toch moet, zeker op langere termijn, worden gestreefd naar
één multifunctionele, wijdmazige geometrische basisinfra
structuur voor ons land. De meest doelmatige bestanden en
informatieve voorzieningen^- voor bepaalde toepassingen
moeten daarbij aansluiten als operationele configuraties.
Het Amerikaanse Global Positioning System (gps) biedt
voor ons land, onverlet de risico's verbonden aan het onbe
perkte vertrouwen in een buitenlands militair systeem,
voorshands de beste mogelijkheden voor de opzet van een
nationale driedimensionale multifunctionele geometrische
infrastructuur. Nederland zal zich ook daarom in inter
nationaal verband moeten blijven inzetten voor de ver
betering en instandhouding van gps als mondiale, geodetisch
infrastructurele voorziening. In samenhang met het in
Nederland in opbouw zijnde algemeen bruikbare GPS-kern-
net moeten toepassingsspecifieke opties voor de invoering
van een op gps gebaseerde geometrische infrastructuur
worden opgelaten.
Aangaande het normatieve aspect van de geodetische infra
structuur wordt opgemerkt dat normen die in Nederland
worden ontwikkeld, op termijn moeten aansluiten bij de
normen die zijn ontwikkeld in Europees of breder inter
nationaal verband. De vastgestelde nationale en inter
nationale normen moeten een multifunctioneel karakter
hebben. Op dit hoogste niveau is het belangrijk dat
gegevensmodellen worden ontwikkeld, die zoveel mogelijk
79
NGT GEODESIA
AARDE NATUURLIJK
GEOMETRIST
INRICHTING BEHEER
GEO-INFORMANT
PLAATSBEPALING
INFRASTRUCTUUR
alternatieve toepassingen kunnen voor
de geodesie een uitdaging vormen tot
vernieuwing en haar daarmee in een
breder maatschappelijk kader plaatsen.
Deze doorgaans specialistische toepas
singen zullen te zamen echter slechts
een zeer bescheiden marktaandeel op
eisen.
Geometristen en
„geo-informanten
bedienen gezamen
lijk de geodetische
markt.
De uitbreiding van de missie vraagt om
een bijstelling van het huidige alge
mene profiel van de geodesie. Om het
aanzien van de geodesie voor de toe
komst te bepalen, is het van belang na
te gaan welke functies zij in de samen
leving te vervullen heeft (fig. 3). Te
onderkennen zijn de volgende typen
functionaris:
landmeter als de dagelijkse vertegen
woordiger van het vak, bijvoorbeeld
bij het terrestrisch opnemen, het uit
zetten en de deformatiemeting;
geometer primair als verzorger van de
geometrische infrastructuur en de
geometrie en kinematiek voor het
aardwetenschappelijk onderzoek, in
clusief de detaillering van het aardse
zwaa rtekrach tsveld;
aardobservator die gespecialiseerd is
in de fotogrammetrie en de tele-
detectie vanuit de lucht en vanuit de
ruimte;
geodetisch planoloog als de specialist
voor de geometrische indeling van de
ruimte in het kader van de land-,
stads- en maritieme inrichting;
geo-informaticus die is gespecialiseerd
in de bouw, het beheer en het onder
houd van geo-informatiesystemen en
in klantgerichte verzorging van geo-
informatie;
kartograaf die zorg draagt voor de
visuele presentatie van geo-informa-
de;
hydrograaf als „land'meter/aardob-
servator/kartograaf in een maritieme
omgeving.
Elk van deze functies vraagt een zekere
specialisatie. Rekening houdend met de
De voorgestelde
verruiming van
de missie biedt
niet alleen
kansen voor een
verbreding van
het werkterrein
van de geodesie,
maar vraagt
evenzeer om een
taakafstemming
met aanpalende
wetenschaps- en
vakgebieden.
