Knoopjes leggen
Fotogrammetrische
ondersteuning
'995-4
volgens werd voorzien van administratieve gegevens (ge
meente, woonplaats, straatnaam, enz.). Dit werd het VOR
Locatie Netwerk (VLN) met alle wegen in Nederland waar
op openbaar verkeer plaatsvindt. Het was een kolossaal werk.
Uit een oud plotje van het verkeersplein Oudenrijn, waarop
de vloeiende bogen van de in- en uitvoerstroken nogal erg
hoekig zijn afgebeeld, blijkt dat men vroeger minder waarde
hechtte aan de grafische weergave. Een groot probleem was
ook de actualiteit (of liever het niet actueel zijn) van de
Topografische Kaart. Die was om te beginnen lang niet vol
ledig en liep soms wel acht jaar achter. Van begin af aan werd
het bestand dan ook aangevuld met alle mogelijke gegevens
die men te pakken kon krijgen, zoals gemeentekaarten,
VW-kaartjes en gegevens van Provinciale Waterstaat of de
regionale directies van de Rijkswaterstaat. Ook de mede
werkers van de dienst zelf doen weieens waarnemingen in het
terrein. Als we dat allemaal voorzien hadden destijds, denk
ik niet dat we er ooit aan begonnen zouden zijn, merkt
Vermeulen op.
Sjef Weelen (hoofd locatienetwerk) legt uit dat het netwerk
bestaat uit een groot aantal knooppunten die door lijnen met
elkaar zijn verbonden. Een knoop stelt bijvoorbeeld een weg-
kruising of splitsing voor en het VLN, dat heel Nederland
dekt, kent heel wat verschillende knopen. In totaal zijn er
ongeveer anderhalf miljoen knooppunten opgenomen. Het
is wel voorgekomen dat pas na een ongevalsmelding in een
klein dorpje bleek dat er intussen een geheel nieuwe woon
wijk was ontstaan die bij de VOR buiten beeld was gebleven,
omdat er nog nooit een ongeval had plaatsgevonden.
Het gaat natuurlijk te ver om ongevallen uit te lokken als
systeem voor het opsporen van kaartmutaties. Daarom is met
veel vallen en opstaan in de praktijk een systeem gegroeid,
dat aan die behoefte voldoet. Met klanten die gegevens van
de VOR nodig hebben, zijn afspraken gemaakt dat ze die
goedkoper kunnen krijgen als ze ook zorgen voor regelmatige
toelevering van mutaties. En welke Hollandse regeerder is
daar niet gevoelig voor? Op die basis zijn met de meeste
gemeenten goede afspraken gemaakt, die borg staan voor
regelmatige mutatieleveranties. Merkwaardigerwijs komt die
ruilhandel ter discussie bij gemeenten die over digitale kaart-
bestanden beschikken. Daar zou men liever meer geld voor
vragen... Het hoofdwegennet van Nederland evenwel is ge
heel actueel en door goede afspraken met de wegbeheerders
wordt dit jaarlijks compleet bijgewerkt.
Sjef kruipt achter een uit de kluiten gewassen PC, die hier
eerbiedig „grafische werkplek" wordt genoemd om te laten
zien hoe het VLN-bestand wordt verbeterd. De VLN-kaart,
het bestand dat dus ooit handmatig van de kaart 1:10 000 is
gedigitaliseerd, wordt opgeroepen. De grafische werkplek
bevat ook een digitaal TDN-bestand gebaseerd op de kaart
1 25 000. Door ze over elkaar heen te projecteren, zie je dui
delijk de verschillen. De TDN-kaart bevat veel meer infor
matie. Met de muis brengt Sjef twee punten bij elkaar („ik
leg dit VLN-knoopje op het overeenkomstige Topdienst-
knoopje") en de figuratie van de omgeving van die twee
knoopjes wordt nu als het ware getransformeerd naar het
VLN-bestand, de groene lijn schuift geheel op de rode en
ontbrekende gegevens (een nieuw stuk weg) worden gekar
teerd. Op deze wijze wordt het VLN niet alleen geactuali
seerd, maar ook geometrisch verbeterd en uitgebreid op basis
200
NGT GEODES1A
300 000 van de TDN-kaart. Dit „matchen" van
verkeersongevallen twee bestanden gebeurt nu nog geheel
per jaar. handmatig interactief, maar we zijn
volop bezig dit proces grotendeels ge
automatiseerd te laten verlopen, vertelt
Sjef. Een andere wijze van aanvulling
gebeurt op een digitizer, waarop één
van de medewerkers bezig is met be
hulp van een gemeentekaart van Breda
een nieuwe woonwijk bij te tekenen.
Het kaartbestand is op het beeldscherm
zichtbaar; wat al is bijgewerkt, is wat
lichter. Weg voor weg wordt gekar
teerd, eerst de knoopjes, daarna de lij
nen en tenslotte de straatnaam en de
huisnummers links en rechts (eerste en
laatste nummer). Langzaam maar zeker
groeit de wijk vol. Al vijftien jaar doet
deze oud-mijnwerker dit werk en het
verveelt hem nog geheel niet. Het is
steeds wat anders waar je mee bezig
bent, legt hij uit. Breda, Amsterdam,
Heerenveen, en je moet voorbereiden,
uitzoeken, kaarten verzamelen en ten
slotte verwerken.
Paul Stephan (hoold Dienstverlening)
laat de nieuwste methode zien, waar
mee de informatie wordt gepresen
teerd. Zoekend naar mogelijkheden om
ongevallenconcentraties aansprekelijk
zichtbaar te maken, is de luchtfoto in
beeld gekomen. Die is meer herkenbaar
dan een GIS-plot. Van Nijmegen zijn
negen foto's gescand en opgenomen.
Door het met de muis aanwijzen van
een foto of het intoetsen van de straat
naam wordt de luchtfoto zichtbaar op
het scherm. Het VLN wordt erover
heen geprojecteerd. De verkeersonge
vallen kunnen nu hieraan worden ge
koppeld. Paul maakt een aantal
(brom)fietsongevallen zichtbaar rond
om het Keizer Karei-plein. De ene kant
