GPS-Real Time: een stap verder
Praktische toepassing van GPS-Real Time bij
Heidemij Advies
Principe van GPS-RTK
NGT GEO DES IA
1995-4
gps, surveying, applications
GPS, landmeetkunde, praktijk
KEYWORDS
TREFWOORDEN
Het inwinnen van ruimtelijke informatie kan op verschil
lende manieren plaatsvinden. De meest gebruikelijke
methoden van inwinnen zijn tachymetrie, fotogrammetrie,
scanning en met behulp van GPS. De meest recente
methode is GPS.
Er bestaan verschillende toepassingsmogelijkheden van
GPS voor het inwinnen van coördinaten voor diverse
produkten. Deze produkten betreffen met name grond-
slagpunten, paspunten, hoogtecijfers, Digitaal Terrein
Model (Dl M) en topografie. Tot dusver vindt coördinaat
berekening achteraf plaats op kantoor. In dit artikel wordt
beschreven hoe direct coördinaten kunnen worden be
paald in het terrein.
De meeste bedrijven en instellingen
zijn bekend met de „GPS-Fast Static"-
metingen. Zolang de landmeters zorg
vuldig te werk gaan, ontstaat er een
compleet en gecontroleerd produkt. De
verwerking van de meting vindt achter
af op kantoor plaats (post processing).
Een nieuwere toepassing van GPS is de
„Kinematisch"- of „Stop and Go"-
meting. Deze toepassing is sneller dan
de Fast Static-methode, doordat de
meettijd veel korter is. De meetproce
dure voor het inwinnen van coördina
ten is echter gecompliceerder, de land
meter moet meer kennis van zaken heb
ben om de meting succesvol te laten
verlopen. Ook bij deze toepassing
vinden verwerking en controle van de
meting achteraf op kantoor plaats.
Wanneer achteraf blijkt dat de land
meter zich niet aan de procedure heeft
gehouden of er externe factoren zijn ge
weest die de meting of een gedeelte
hiervan hebben beïnvloed, leidt dit on
herroepelijk tot overmeten.
Vanwege deze nadelen heeft Heidemij
Advies gekozen voor „GPS Real Time
Kinematic on the Fly" (GPS-RTK) van
ing. N. A.
Schaefers,
projectleider bij
Heidemij Advies
BV business-unit
Geo-Informatie.
Trimble. Met dit systeem worden in het terrein „recht
streeks" nauwkeurige X, Y, Z-coördinaten gemeten, zodat de
landmeter direct controle op zijn meting heeft. In dit artikel
komen achtereenvolgens aan bod:
principe van GPS-RTK en de benodigde configuratie;
produktieproces;
transformatie van WGS-'84 coördinaten naar RD en
NAP;
enkele praktijktoepassingen;
de voor- en nadelen van GPS-RTK.
Meettechnieken
Eerst wordt het meetprincipe van Fast Static en Kinema-
tisch/Stop and Go uitgelegd, omdat het meetprincipe van
GPS-RTK hierop gebaseerd is. Het basisprincipe is dat, wan
neer met twee of meer ontvangers tegelijkertijd naar dezelfde
satellieten wordt gemeten, de afstand tussen de ontvangers
tot op 1 cm nauwkeurig kan worden berekend [1],
Fast Static is een meet- en rekenmethode waarbij de meet
tijd varieert tussen de 8 en 20 minuten, afhankelijk van het
aantal satellieten. Achteraf kan uit de ingewonnen waar
nemingen het gehele aantal golflengten van het satelliet
signaal worden bepaald (oplossen van de ambiguity) [2],
zodat de afstand van ontvanger naar satelliet bekend is. Het
coördinaatverschil (basislijn) tussen de ontvangers kan nu
worden berekend. Meting en berekening vinden plaats in
het WGS-'84 coördinatenstelsel. Met behulp van een ver
effeningspakket kan de GPS-meting in het RD-stelsel
worden vereffend.
Bij de Kinematisch/Stop and Go-meting wordt gebruik ge
maakt van een referentiestation en mobiele stations (rovers).
Het referentiestation staat op een in coördinaten bekend
punt en de rovers meten de grondslag of detailpunten. De
meettijd bedraagt hierbij 5 seconden. Voordat met de rovers
kan worden gemeten, moet de ambiguity worden opgelost.
Dit heet initialisatie. Na de meting moeten de gegevens van
het referentiestation en de rovers worden uitgelezen en de
basislijnen berekend, waarmee de coördinaten van de punten
worden bepaald.
175
