Toepassingen
1995-4
NGT GEODESIA
de met GPS-RTK berekende coördinaten en de RD-coör-
dinaten. Deze verschillen zijn met behulp van een gelijk
vormigheidstransformatie te vereffenen. De gebruikte para
meters worden met behulp van de kleinste kwadraten-
methode berekend, indien er een overtalligheid van aansluit
punten is.
Vanuit de coördinaten op de Bessel-ellipsoïde worden de
NAP-hoogten berekend. Bij elk referentiestation wordt de
NAP-hoogte ingevoerd. Het transformatieprogramma be
rekent de correctie tussen de hoogte boven de ellipsoïde van
Bessel en de ingevoerde NAP-hoogte. Alle detailpunten die
vanuit dat referentiestation zijn gemeten, worden gecorri
geerd met het hoogteverschil. Ons NAP-hoogtenet is gerela
teerd aan de geoïde op een gemiddeld zeeniveau. Aangezien
de geoïde een grillige vorm heeft, moeten de gemeten detail
punten gecorrigeerd worden voor de vorm van de geoïde.
Het corrigeren van de hoogte gebeurt met behulp van een
vereffening. Het te meten gebied wordt onderverdeeld in
deelgebieden die vanuit één referentiestation te meten zijn.
Tijdens de voorbereiding zijn rondom de deelgebieden
aansluitpunten in hoogte gemeten. Met behulp van deze
aansluitpunten worden de detailpunten vereffend. Op deze
manier kunnen met behulp van GPS nauwkeurige NAP-
hoogten worden gemeten.
Afgelopen jaar heeft Heidemij Advies een aantal projecten
met GPS-RTK uitgevoerd. De verwerking van de GPS-RTK
metingen is in het bestaande produktieproces geïntegreerd.
De codering die wordt gebruikt voor de inwinning van topo
grafie, digitale terreinmodellen e.d. is voor zowel de tachy-
metrische opname als voor de opname met GPS-R TK gelijk.
Op deze wijze kunnen GPS-RTK en tachymeter gecombi
neerd worden ingezet. Met behulp van een aantal voorbeel
den van onlangs uitgevoerde projecten zal worden omschre
ven welke keuzen zijn gemaakt voor het meten en verwerken
van GPS-RTK.
Fig. 5.
De transformatie
van WGS- '84 tiaar
RD en NAP.
Gpsurvey
X,Y-
effening
datum
transformatie
hoogte
transformatie
hoogte
vereffening
stereogr.
projectie
basislijnen met Fast Static gemeten
X,Y,Z in RD, NAP en WGS
Vereffende RD coördinaten
X,Y coördinaten in RD
X,Y,Z op ellipsoïde van Bessel
X,Y,Z van detailpunten in WGS-'l
Benaderde NAP hoogte
Vereffende NAP-hoogte
Aansluitpunten
Hoogtecijferkaarten
Voor hoogtecijferkaarten die gebruikt
worden voor peilbesluiten, is de nauw
keurigheid van de hoogte belangrijk.
De nauwkeurigheid van de X, Y- coör
dinaat is minder van belang. In de
voorbereidingsfase zijn de referentie
stations met GPS-Fast Static gemeten
en zijn de RD-coördinaten hiervan be
rekend. Rondom elke polder werden
aansluitpunten gewaterpast. Het GPS-
RTK werd ingeschakeld voor het me
ten van de nauwkeurige hoogte in
NAP; voor de transformatie van WGS-
'84 naar RD werd gekozen voor de al
gemeen geldende parameters. Tijdens
de start van de meting kreeg elk refe
rentiestation de juiste RD-coördinaten
(van de zeven parameters werd alleen de
verschuiving uitgerekend) en NAP-
hoogte. De vereffening van de NAP-
hoogte vond achteraf, op kantoor,
plaats. De gehaalde nauwkeurigheid
was voor de X, Y in RD 30 cm op
2 kilometer afstand van het referentie
station en de hoogte 2 cm NAP. De
levering bestond uit de gemeten hoog-
tecijfers met als ondergrond gescande
en gevectoriseerde 1 10 000 bladen.
Alle verwerkingen vonden plaats bin
nen MicroStation.
Overlaatpunten langs de Maas
In het najaar van 1994 kreeg Heidemij
de opdracht een nauwkeurige hoogte
meting uit te voeren langs de Maas. Een
gedeelte van het te meten gebied was
niet geschikt om met GPS-RTK te me
ten. In die gebieden werd de tachy
meter ingezet. De aansluitpunten die
voor de tachymetrische opname nodig
waren, zijn gemaakt met GPS-RTK.
De voorbereiding bestond uit het Fast-
Static meten van referentiepunten en
het waterpassen van aansluitpunten.
Tijdens de meting werd direct nauw
keurig in NAP gemeten. De X, Y in het
RD-stelsel werd achteraf nauwkeurig
berekend. De gehaalde nauwkeurigheid
was voor zowel de X, Y in RD en de
hoogte in NAP 2 cm. De tachymetri
sche opname werd gecombineerd met
de GPS-RTK opname en samen ver
werkt tot een homogeen eindprodukt.
Meten van leidingen
In een nieuwbouwproject werden lei
dingen gelegd, die door Heidemij
moesten worden ingemeten. Op het
moment dat de leidingen (telecommu
nicatie, gas, elektra en kabeltelevisie)
nog openlagen in de leidingstraat, zijn
zij met GPS-RTK gemeten. De voor
bereiding bestond uit het Fast-Static
meten van de referentiestations en
180
