Voor- en nadelen
Real Time GPS
NGT GEODESIA
1995-4
Data-overdracht tussen referentiestation en
rovers
Het principe van een GPS-meting is dat de afstand van de
GPS-ontvanger naar de satelliet wordt berekend. Eén van
de methoden is met een fasemeting op de draaggolf. De
golflengte van het GPS-signaal is 19 cm, en dus kan maar
een afstand van maximaal 19 cm worden berekend. Daar
om moet eerst het gehele aantal golflengten worden bere
kend. Dit wordt tijdens de initialisatie gedaan.
Bij een statische of kinematische GPS-meting worden de
fasemetingen van het referentiestation en de rover achter
af berekend tot basislijnen. Bij GPS-RTK zendt het refe
rentiestation zijn fasemeting via de telemetrie naar de
rovers.
De computer van de rover, de TDC1, kan met de fase
meting van het referentiestation en zijn eigen fasemeting
de initialisatie uitvoeren, en later als het geheel aantal golf
lengten bekend is de basislijnen berekenen en opslaan.
het waterpassen van een aansluitpunt.
Vooraf zijn de transformatieparameters
bepaald. Zo werd de meting nauwkeu
rig 2 cm) in RD en in NAP-hoogte
uitgevoerd. Alle leidingen werden geco
deerd opgenomen. De levering bestond
uit een digitaal geclassificeerd bestand.
Meten van digitaal terreinmodel
Van een vuilstort is een digitaal terrein
model gemeten voor het bepalen van
het volume. De meting vond plaats in
een lokaal coördinatenstelsel. De om
vang was zodanig, dat maar één refe
rentiestation nodig was. De absolute
X, Y-coördinaat was 100 meter
nauwkeurig. De hoogte was ten opzich
te van het maaiveld. Uit de meting
werd een 3D-bestand gegenereerd. De
levering bestond uit een volume en een
paar mooie perspectieftekeningen met
hoogtelijnen.
Het is natuurlijk leuk dat bij GPS-RTK
de coördinaten in RD direct zijn af te
lezen. Maar bij 90% van onze basisacti
viteiten is die optie niet nodig. GPS-
RTK biedt echter meer voordelen, die
voor ons van cruciaal belang zijn. Om
de voordelen van het RTK-systeem ten
opzichte van de gangbare GPS-Post Pro
ces-systemen uit te leggen, moet men
zich er wel van bewust zijn dat het meet-
principe van beide systemen gelijk is.
Voordelen
Het belangrijkste onderdeel van GPS-
Kinematisch of Stop and Go meten is
de initialisatie. Lukt de initialisatie niet,
dan moet de hele meting worden over
gedaan. Bij Post Proces Kinematisch
meten blijkt achteraf pas of de initialisatie gelukt is. Vooral
wanneer GPS-Kinematisch meten niet dagelijks werk is, kan
het voorkomen dat men terug het veld in moet om de meting
(of een gedeelte) ervan over te doen. Het voordeel van GPS-
RTK is, dat men er zeker van is dat de initialisatie gelukt is,
anders kan men simpel gezegd niet doorgaan met meten.
De berekening van de variantiematrix van het gemeten punt
vindt direct plaats. Omdat de gewenste meetprecisie van
tevoren is ingesteld, zal GPS-RTK toetsen of de gemeten
precisie aan de gewenste precisie voldoet. Wordt aan deze eis
niet voldaan, dan wordt de landmeter gewaarschuwd en
wordt het punt niet opgeslagen.
De beslissing over het voldoen aan de kwaliteit van een
detailpunt moet in het veld plaatsvinden en niet achteraf op
kantoor. Bij GPS-Post Proces vindt een gedeelte van de toet
sing in het veld plaats en een gedeelte op kantoor. Bij GPS-
RTK vindt de toetsing geheel in het veld plaats. De betrouw
baarheid van de metingen met GPS-RTK is 100%.
Post Proces Kinematisch meten vergt veel geheugenruimte
van de ontvangers. Het uitlezen hiervan kost ook veel tijd.
GPS-RTK slaat alleen de coördinaten met de daarbij beho
rende attributen op. Gemiddeld kan met het veldboek één
week worden gemeten in verhouding tot een Post Proces
meting waarvan het geheugen na een dag vol is. Het verwer
ken van de GPS-RTK-meting neemt ongeveer een half uur
per dag meten in beslag. Dit scheelt aanmerkelijk met het
Post Proces GPS-meten, waarbij een dag meten, een halve
dag berekenen kan betekenen.
GPS blijkt nog steeds voor veel landmeters een „blackbox" te
zijn. Daarom moet de bediening eenduidig en eenvoudig
zijn en moeten alle kwaliteitscontroles door de software van
het veldboek worden uitgevoerd.
Nadelen
De telemetrie is nog een beperkende factor in het meten met
GPS Real Time Kinematic. Bij een Post Proces-meting is de
afstand van het referentiestation tot de rover niet van belang.
Juist door de toevoeging van de telemetrie is deze afstand be
perkt. Omdat het maximale bereik van de telemetrie varieert,
kan het voorkomen dat een gedeelte van het gebied niet kan
worden gemeten, er zal een extra referentiepunt moeten
worden toegevoegd. De telemetrie kan ook verstoord wor
den door onder andere radiosignalen van radars, inductie van
hoogspanningsmasten of weerkaatsing van het radiosignaal
door bijvoorbeeld flats, bomen (interferentie). Hiermee kan
tijdens de voorbereiding deels rekening worden gehouden, in
andere gevallen moet tijdens de meting een aanpassing van
de meetopzet worden gekozen. Dit is met enige ervaring
goed te doen.
Verklaring van gebruikte afkortingen
GPS Global Positioning System
RTK Real Time Kinematic
RD Rijksdriehoeksmeting
NAP Normaal Amsterdams Peil
QCi Quality Control (1)
QC2 Quality Control (2)
WGS World Geodetic System
TDC1 Veldboek van Trimble
181
