A
Hapklare brokken
Stapsgewijze snelle gas-conversie
Van zwak naar sterk:
rekken en strekken
1995-5
NGT GEODESIA
CONVERSIESTRATEGIE
GAS
BEHEERKAARTEN
SCANNEN
GASLEIDINGEN
VECTORISEREN
AFGELEIDE
SCHEMAKAART
[GBKN
DIGITALE
TOPOGRAFIE
EXACTE LIGGING
MAATVOERING
RASTERS
VERWIJDEREN
CONVERSIE
GASAANSLUITINGEN
len zou zijn uit een systeem waarbij in een zo vroeg mogelijk
stadium ontwerpen (nieuwe trace's) worden gemaakt en op
timaal beheer en onderhoud worden verricht aan bestaande
netten. Dus niet met te ruime toleranties de nieuwe netten
dimensioneren en ook niet ad-hoc onderhoud plegen (niet te
vroeg en niet te laat). Het advies was om heel snel te starten
op een „zwak-geografische" ondergrond, bijvoorbeeld scan
nen van bestaand kaartmateriaal met beperkte nauwkeurig
heid waardoor je binnen één jaar vragen zou kunnen stellen
aan het systeem en dus beginnen met het terugverdienen van
de investeringen. Zonder ons rijk te rekenen, konden we
toen aantonen dat de we al gauw 2% kosten konden bespa
ren op nieuwbouw en aanlegkosten en 5% op onderhoud,
zegt Cristini. In zes jaar zou het systeem zich terugbetalen en
daarna alleen maar winst opleveren. Voorwaarde daarbij was
dat de totale conversie in vijf jaar voltooid moest zijn. Zo
werd het systeem ATLAS geboren (Automatisch Technisch
Lokaliseer- en Archiveer Systeem).
Schema
gasconversie.
Het „Go" teken werd op 6 januari 1992 gegeven en er werd
gestart met de opzet van een aantal basisontwerpen, eerst
voor de applicaties gas en elektriciteit; water wordt later aan
gepakt. Dat zal weinig problemen geven, denkt Cristini,
want een waterleiding is vergelijkbaar met een gasleiding.
Vanaf januari 1992 werd de behoefte geïnventariseerd en
de hard- en software-selectie gemaakt. Daaruit bleek dat
Smallworld de beste functionaliteit bood voor hetgeen werd
gezocht, namelijk een objectgeoriënteerd systeem. Het
maakt de bouw en het onderhoud van het systeem erg
economisch en praktisch. In mei 1992 kwamen de eerste
machines in huis, in juli was de eerste module - de conver
siemodule - al gerealiseerd, zodat kon worden begonnen met
converteren. De hele applicatie is modulair opgebouwd, dat
wil zeggen dat ze uit „hapklare brokken" (zelfstandige sub
systemen) bestaat. Met de conversie van gas (980 beheer-
kaarten) werd in september 1992 begonnen. Acht maanden
later was dat klaar. Ondertussen werden ook andere modules
ontwikkeld.
In een zwak-geografische rasterondergrond is geconverteerd Een tevreden
direct met volledige database-koppeling zodat je, zodra alles ing. Cristini.
erin zit, vragen kunt stellen en selecties
kunt maken. Die snelle conversie werd
als volgt aangepakt: eerst werden alle
analoge beheerkaarten (1 500) ge
scand. Die kaarten waren goed genoeg.
Vervolgens werden de leidingen op het
beeldscherm gedigitaliseerd en tegelij
kertijd als het ware in stukjes gehakt,
van knooppunt naar knooppunt, per
soort materiaal, enz. Naast de leidingen
werden ook 36 000 losse componenten
ingevoerd, waaraan tegelijk de juiste ge
gevens werden gehangen: dit is een stuk
leiding van materiaal x, gelegd in
1963, of dit is een afsluiter van mate
riaal y, gelegd in 1975, alles inclusief
druksoort, doorsnede, wanddikte, enz.
Daarmee kwam de logica tot stand.
Later kwam digitale grootschalige topo
grafie ter beschikking, zoals de kaarten
van Delft en Zoetermeer. Hiermee kon
het systeem worden verbeterd van
zwak-geografisch naar exact-geogra-
fisch. Dat gebeurt interactief door een
methode die hier „rekken en strekken"
wordt genoemd. De begin- en eind
punten van de leidingen of een compo
nent die op het beeldscherm zichtbaar
zijn, worden als het ware vastgepakt en
naar de juiste plaats in de digitale be-
heerkaart gebracht. „Ga daar maar lig
gen", en net als bij een stukje elastiek
schuift de hele leiding dan op de via
maatvoering bepaalde, geometrisch
juiste, plek. Vanaf dat moment ligt elk
stukje leiding vast in RD-coördinaten.
De rasterinformatie waarmee begonnen
is, wordt nu weggegooid. Deze verbete
ring kostte anderhalf jaar. De laatste
stap bestaat uit het converteren van
90 000 huisaansluitingsschetsen.
242
