NGT GEODESIA
voorbeeld dat navolging verdient. De
workshop had verder ten doel de inter
nationale samenwerking op dit gebied
te bevorderen en contacten te leggen
tussen de verantwoordelijke instanties
op het hoogste ambtelijk niveau.
Ruim 60 deelnemers uit 28 Europese
landen deden actief mee aan de work
shop. Er werd aandacht besteed aan
thema's als overheidsbeleid, admini
stratieve en wettelijke aspecten, ma
nagement, grondbelasting en interna
tionale samenwerking. Tevens werden
een aantal lopende projecten in Mid
den- en Oost-Europa besproken.
Onder verantwoordelijkheid van de
United Nations ECE wordt thans ge
werkt aan het opstellen van „Guide
lines on land administration". Voorts is
besloten dat in het voorjaar van 1996
een „Meeting of experts on land admi
nistration" zal worden gehouden onder
auspiciën van de ECE.
Jan Polman
VERSLAGEN
From Pixels to Sequences
De Intercommission Workshop van de
ISPRS From Pixels to Sequences"werd
gehouden van 22 tot en met 24 maart
1995 bij de Eidgenössische Technische
Hochschule (EfH), een modern com
plex in een landelijke omgeving net
buiten Zürich. Tijdens de openings
rede door E. Baltsavias werd duidelijk
dat we deze workshop te danken had
den aan het „delicious seafood" dat
de voorzitters van de drie in deze
workshop samenwerkende werkgroe
pen (WG) van de ISPRS ongeveer een
jaar geleden samen genoten, naar ik
meen tijdens een congres in Australië.
Voor de volledigheid volgen hier hun
namen en die van hun werkgroepen.
Deze werkgroepen maken onderdeel
uit van verschillende commissies van de
ISPRS:
H.-G. Maas; Optical Digital Imaging
Systems (WG 1/3);
H. A. Beyer; Close-range Imaging
Systems and their Performance (WG
V/2);
E. P. Baltsavias; Image Sequence Ana
lysis (Intercommission WG V/III).
Er waren 133 deelnemers uit 17 lan
den, onder wie 18 Japanners, 6 Russen
en 2 Nederlanders. Als gevolg van het
grote aantal deelnemers had de work
shop meer het karakter van een con
gres; 60% was afkomstig uit de univer
sitaire wereld, 12% uit onderzoeksinsti
tuten en 28% uit het bedrijfsleven;
52% had een fotogrammetrische ach
tergrond en 48% kwam uit andere
disciplines zoals natuurkunde, elektro
techniek en informatica. In totaal wer
den er in 11 technische sessies 35
papers mondeling gepresenteerd; 25
papers kwamen in 2 postersessies aan
bod. Opgemerkt kan worden dat de
postersessies werden voorafgegaan door
korte mondelinge introducties, die
zeker hebben bijgedragen aan de grote
belangstelling voor de posterpresenta
ties.
De onderwerpen van de workshop la
gen op het gebied van het (semi-)auto-
matisch driedimensionaal meten met
behulp van digitale beelden, en kunnen
als volgt worden ingedeeld:
beeldsensoren;
algoritmen;
toepassingen (systemen).
Hoewel op geen van deze gebieden
revolutionaire vernieuwingen werden
gemeld, bleken de ontwikkelingen be
paald niet stil te staan. Dit kwam ook
naar voren in de „keynote lecture"
door Dr. Seitz van het Paul Scherrer
'995-6
Institute in Ziirich, die zeer de moeite
waard was. Wel moest hij toegeven dat
de titel van zijn paper, From Pixels to
Answers, misschien iets te ambitieus
was. Het ging over de ontwikkelingen
op het gebied van de beeldsensoren. Hij
meldde dat het aantal pixels gestaag
toeneemt (5000 x 5000 pixels), terwijl
de pixelgrootte afneemt (5x5 pm). En
het dynamisch bereik neemt toe
(94 dB), teiwijl de prijs daalt 10,-).
Uiteraard slaan de tussen haakjes ge
noemde waarden (helaas) niet op één
en dezelfde sensor.
Naast de vlaksensoren werden ook lijn-
sensoren besproken, met name came
ra's die gebruik maken van drie lijnen
met tot 7500 pixels per lijn. Nieuw was
de „multi-sensor" camera die per pixel
kleurinformatie en de afstand object
camera registreert. Voor het verkrijgen
van de afstand is een projector nodig,
die het object in het infrarood aftast.
Ook werden er toepassingen van een
„laser range" camera gepresenteerd,
waarmee eveneens de afstand tot de
camera in een beeld wordt vastgelegd.
z=3m
£=125"
Eén van de foto's (links) en de cameraconfiguratie (rechts).
3D-resultaat, automatisch verkregen m.b.v. lijnextractie toegepast op de gescande foto 's.
321
