Onderwater-vehikels NGT GEODES1A 1995-9 satelliet verbinding onderhouden met de referentiestations over de hele we reld. Onderdeel daarvan is het ont vangst- en referentiestation hier ter plaatse. Monitoren in glazen kasten langs de wand geven continu dezelfde beelden en gegevens die men elders op de wereld op de instrumenten ziet. Een glimlachend symbool op de monitor geeft aan dat alles in orde is. Starfix, Seastar en Orion hebben elk twee kas ten gekregen, zodat een hele wand van de kamer daarmee is gevuld. Aan de an dere zijde van de kamer is een batterij PC's opgesteld, waarmee de verbinding wordt onderhouden met de rest van de wereld. Dat kan één man aan, als hij tenminste tweemaal per dag wordt af gelost. Aan de buitengevel van het kantoor gebouw doen GPS- en communicatie ontvangers hun onontbeerlijke werk. Fugro Udi Wirnpol is tijdig ingespron gen op de GPS-markt, vertelt algemeen directeur Greame A. Kidd, die tegelij kertijd etaleerde erg gelukkig te zijn met de aansluiting bij Fugro die pas in 1994 tot stand kwam. Het is een besluit waar alle betrokkenen erg happy mee zijn. De stevige positie op de wereld markt bewijst dat. Idoe snel de veranderingen op de plaatsbepalingsmarkt zijn voltrokken, deed Ray Morgan (Survey Positioning manager) uit de doeken. Het is nog maar enkele jaren geleden dat de hele wereld werd omspannen met radio- plaatsbepalingssystemen zoals Argo, Syledes, Microfix en Trisponder. In twee jaar tijd zijn die van de markt ver dwenen en de apparatuur is nu in grote containers opgeborgen. Je kunt ze niet meer kwijt. Het is een geweldig geluk dat Fugro Udi Wimpol tijdig de greep op de GPS-wereldmarkt in handen kreeg en nu kan zeggen dat ze daarin het grootste aandeel hebben. Vanuit Voor elk GPS- systeem zijn twee kasten met apparatuur beschikbaar. Een zware leidinglegger. Aberdeen worden de wereldomspannende referentiesyste men gecontroleerd, het meest in de gebieden waar veel activi teiten plaatsvinden, zoals op de Noordzee. Het water van de Noordzee bedekt een enorme hoeveelheid kostbaar materiaal, dat daar in een steeds toenemende frequentie wordt neergelegd. Kilometers kabels en leidingen liggen naast en over elkaar. Ze zijn allemaal nauwkeurig in kaart gebracht, maar hebben de eigenschap niet altijd netjes te blijven liggen waar ze zijn neergelegd. Ian McKenzie weet daar zoveel van te vertellen, dat hij de geplande lunchtijd er bijna helemaal voor nodig heeft. Hij laat veel voorbeelden zien van kolossale pijpleggende boten en kabelleggers, en schetst de moeilijke omstandigheden waarin zijn bedrijf soms moet werken. Altijd hebben de opdrachtgevers haast, het moet steeds sneller, beter en nauwkeuriger, maar naar mate de techniek dat ook toelaat, wordt men meer onte vreden. De geometrische begeleiding ter zee lijkt al gauw erg simpel en roept de vraag op bij de pijpleggers waarom dat zo duur moet zijn. Het is de verantwoording die wij moeten nemen, zegt Ian, en onze vakkennis die het zo duur maakt. Om te kunnen doen wat we nu doen, hebben we flink moe ten investeren in mensen en materiaal. Daarom kunnen wij het nu goed en snel. Als ik tegen een aannemer zeg: neem dan zelf de verantwoording dat je op de goede plaats zit en laat de kabel maar zakken, geeft hij niet thuis. Toch is het niet ondenkbaar dat de systemen op den duur zo eenvoudig zijn te bedienen, dat specialismen overbodig worden. Boortorens plaatsen is erg moeilijk, vertelt Ian, daar komt veel bij kijken, zeker wat betreft de juiste plaatsbepaling. Het opruimen van oude boortorens is echter nog veel moeilijker. De Greenpeace-actie rondom de dumping van de Brent Spar die op onze bezoekdag in volle gang was, maakt dat duide lijk. Maar de plaatsbepaling van de dumping kan waar schijnlijk met wat minder cijfers achter de komma volstaan. Dave McKay is ROV-manager, dat wil zeggen dat hij alles weet van de zogenaamde „onderwater-taxi" die hier voluit Remotely Operated Vehicle heet, maar gemakshalve robot wordt genoemd. Om de zeebodem op grote diepte te kunnen inspecteren en meten, zijn die robots volgestopt met knappe, op afstand bedienbare meetapparatuur zoals sen soren, sonars, video- en filmcamera's, maar ook met mecha nische apparatuur om leidingen op te graven, kabels door te knippen en dergelijke. De robot is in staat de onderwater- 405

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1995 | | pagina 25