X X X X X X Van terrein naar kaart, en terug o w r~ Voorvallen in het hoofd en de computer VAN TERREIN NAAR KAART, EN TERUG M NGT GEO DES IA 1995-10 gis, computer graphics, theory gis, computer graphics, theorie KEYWORDS TREFWOORDEN „Maar wat ondoelmatig leek het allemaal! Ik had medelijden met de mensen vroeger die niet wisten hoe ze informatie als ideoplasten konden coderen om de verschillende zintuiglijke en kenniscentra van de hersenen direct te overschrijven. Lezen met de ogen, 't is zo... onhandig". (D. Zindell, Neverness). Toekomstmuziek, science fiction. Er is gelukkig nog geen digitale snelweg van de computer naar de hersens. We moeten nog altijd tekst, plaatjes en kaarten produceren en bekijken om kennis te nemen van wat zich elders in de wereld of in de computer afspeelt. Het kortste traject levert de fotografie: lens of speldeprik en gevoelige plaat zijn voldoende. In andere gevallen lopen de trajecten via ander gevoelig materiaal: menselijke hersens en chips in de computer, afzonderlijk of met vereende krachten functionerend. In het schema hiernaast zijn de ver schillende trajecten tussen terrein en grafische voorstelling weergegeven. De wereld (W) wordt via reeksen onzicht bare mentale (M) en digitale (D) mo dellen afgebeeld in zichtbare grafische voorstellingen (G). Terug kan ook, maar niet via de fotografie of direct van computer naar hersens. Het schema is symmetrisch: grafische patronen zijn gewoon deel van de wereld en dus op een zelfde manier te maken en te be kijken. Daarbij voorlopig niet vragen wat ze betekenen, het zijn maar vlek ken! In de volgende drie bladzijden wil ik een aantal trajecten in het schema met u verkennen, en wel op een wat ik zou willen noemen historisch-materia- listische manier: hoe leren kinderen grafische voor stellingen met de rest van de wereld te verbinden? hoe produceren we grafische voor stellingen met de computer? hoe maken en gebruiken we digitale modellen van het terrein? ir. R. van der Schans, adviseur voor kaartgebruik en interactie bij GIS te Bennekom. foto's V_ wereld, landschap, terrein t waarnemingen/ handelings voorstellingen mentale 1 landschaps- modellen (MLM)j mentale tussen modellen mentale 1 visualisatie modellen (MVMD handelings voorstellingen/ waarnemingen I r 3etgege pstuurcoaes robot digitale ►landschaps- ri modellen (DLM) digitale tussen modellen Jaigitale l^visualisatie- 1 modellen (DVM) stuurcodes ►beeldscherm/ meetgegevens t tekst, tekeningen, kaarten 459

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1995 | | pagina 15