X
X
X
X
X
X
Van terrein naar kaart, en terug
o
w
r~
Voorvallen in het hoofd en de computer
VAN TERREIN NAAR KAART, EN TERUG
M
NGT GEO DES IA
1995-10
gis, computer graphics, theory
gis, computer graphics, theorie
KEYWORDS
TREFWOORDEN
„Maar wat ondoelmatig leek het allemaal! Ik had
medelijden met de mensen vroeger die niet wisten hoe
ze informatie als ideoplasten konden coderen om de
verschillende zintuiglijke en kenniscentra van de
hersenen direct te overschrijven. Lezen met de ogen,
't is zo... onhandig". (D. Zindell, Neverness).
Toekomstmuziek, science fiction. Er is gelukkig nog
geen digitale snelweg van de computer naar de hersens.
We moeten nog altijd tekst, plaatjes en kaarten
produceren en bekijken om kennis te nemen van wat
zich elders in de wereld of in de computer afspeelt.
Het kortste traject levert de fotografie: lens of speldeprik
en gevoelige plaat zijn voldoende. In andere gevallen
lopen de trajecten via ander gevoelig materiaal:
menselijke hersens en chips in de computer, afzonderlijk
of met vereende krachten functionerend.
In het schema hiernaast zijn de ver
schillende trajecten tussen terrein en
grafische voorstelling weergegeven. De
wereld (W) wordt via reeksen onzicht
bare mentale (M) en digitale (D) mo
dellen afgebeeld in zichtbare grafische
voorstellingen (G). Terug kan ook,
maar niet via de fotografie of direct van
computer naar hersens. Het schema is
symmetrisch: grafische patronen zijn
gewoon deel van de wereld en dus op
een zelfde manier te maken en te be
kijken. Daarbij voorlopig niet vragen
wat ze betekenen, het zijn maar vlek
ken! In de volgende drie bladzijden wil
ik een aantal trajecten in het schema
met u verkennen, en wel op een wat ik
zou willen noemen historisch-materia-
listische manier:
hoe leren kinderen grafische voor
stellingen met de rest van de wereld
te verbinden?
hoe produceren we grafische voor
stellingen met de computer?
hoe maken en gebruiken we digitale
modellen van het terrein?
ir. R. van der
Schans,
adviseur voor
kaartgebruik en
interactie
bij GIS
te Bennekom.
foto's
V_
wereld, landschap, terrein
t
waarnemingen/
handelings
voorstellingen
mentale 1
landschaps-
modellen (MLM)j
mentale
tussen
modellen
mentale 1
visualisatie
modellen (MVMD
handelings
voorstellingen/
waarnemingen
I
r
3etgege
pstuurcoaes
robot
digitale
►landschaps-
ri modellen (DLM)
digitale
tussen
modellen
Jaigitale
l^visualisatie-
1 modellen (DVM)
stuurcodes
►beeldscherm/
meetgegevens
t
tekst, tekeningen, kaarten
459