T
l
■■fé
d
dal
f
M J"
1
J
w
"sBi
BBSS!
NGT GEODESIA
TEKENEN MET DE COMPUTER
non-figuratief ("abstract")
1995-10
TEKENEN MET DE COMPUTER
vanuit de voorstelling ("uit het hoofd")
TEKENEN MET DE COMPUTER
naarde natuur
wereld, landschap, terrein
waarnemingen
M
mentale
landschaps-
I modellen (MLM) J
mentale
tussen
modellen
mentale
landschaps-
I modellen (MLM) I
M
mentale
tussen
modellen
mentale
visualisatie
visualisatie-
modellen (MVM)
modellen (DVM)
stuurcodes
beeldscherm
waarnemingen
r
tekeningen
v
G
§e Ydigitale
satie- ■■■■■^visualisatie-
en (MVM)j ^modellen(DVM) j
waarnemingen
stuurcodes
beeldscherm
(ontwerp)tekeningen, kaarten
f mentale
visualisatie-
I modellen (MVM)"
visualisatie
modellen (DVM)
stuurcodes
beeldscherm
waarnemingen
tekeningen, kaarten
De computer wordt ontdekt. ,,Mijn
eerste Windows-boek, een totaalpakket
voor iedereen vanaf 3 jaar (met Flop-
pie)". Met de Verfdoos van Floppie
kun je prachtig krassen zonder dat het
sporen achterlaat. De sporen ontstaan
pas, wanneer je het digitale bestand van
de tekening in plaats van naar het
scherm naar de printer stuurt. De teke
ning hoeft daarbij niets te betekenen.
Mondriaan had waarschijnlijk een
voorstelling, een mentaal visualisatie
model (MVM), in zijn hoofd van de
schilderijen die hij ging maken, maar
hij dacht daarbij niet aan de werkelijk
heid of aan al die fantasiewerelden waar
de musea mee vol hangen. Hij zocht
hogere geestelijke waarden. Wanneer
hij een computer had kunnen gebrui
ken voor zijn werk (perfecte maat
voering!), zou hij zijn MVM in een in
teractief proces hebben omgezet in een
digitaal visualisatiemodel, een DVM.
Hij zou dat steeds opnieuw zichtbaar
hebben kunnen maken op het scherm,
en de kleuren in het traject van de
stuurcodes nog makkelijk hebben
kunnen aanpassen. Het werk was te
bekijken geweest en te vergelijken met
het gewenste MVM, waarna zonodig
nieuwe interactiecycli konden starten
tot de volmaaktheid bereikt was.
Het werk van Mondriaan stelt niets
voor. Je kunt evenwel ook tekeningen
maken die een uitdrukking zijn van
Constructie van
digitale modellen
van tekeningen
vanuit mentale
voorstellingen
daarvan, voor
verschillende
doeleinden.
terrein
MLM
M D
MVM DVM
i—ma
G
kaart
V
werelden en landschappen die je in je hoofd hebt op
gebouwd, bijvoorbeeld in een ontwerpproces. Wat we be
denken hoeft niet direct aan de wereld buiten gekoppeld te
zijn, we kunnen in onze dromen vluchten. Het proces is nu
wat ingewikkelder: je moet, net als een romanschrijver, eerst
een wereld bedenken (elke overeenkomst met het bestaande
berust op toeval!), en daarna vaststellen in welk perspectief,
met welke compositie en met welke tekens je die wereld wil
laten zien. Uit je MLM moet je, via een aantal onbeschrijf
bare tussenmodellen, een MVM construeren. Dit vertaal je,
interactief, naar een DVM. De computer zet dit op scherm
en je kunt het resultaat vergelijken met je MVM. De terug
koppeling gaat hier ongetwijfeld nog verder, want je zult de
verkregen grafische voorstelling ook, via MVM-en, confron
teren met je gedroomde wereld: geeft het plaatje je ideeën
goed weer? Vandaar de dubbelgepunte pijlen in het schema.
Maar landmeters zijn geen Mondriaans of dromers, ze
brengen meestal de bestaande wereld in kaart, letterlijk. Zij
doen nauwkeurige waarnemingen in het veld en construeren
daaruit in een heel ingewikkeld proces hun onzichtbare
mentale landschapsmodellen. Daar kan het echter niet bij
blijven. Een kaart is een zichtbare grafische voorstelling
(kartografen beweren weieens wat anders, helaas). Dus
coderen de landmeters de waargenomen lijnen in het veld
naar de manier waarop ze op de kaart moeten worden weer
gegeven (doorgetrokken lijn, stippellijn, enz.) en construeren
ze, interactief, een DVM. Het visuele resultaat wordt weer
vergeleken met de mentale voorstelling van het terrein en van
de gewenste kaart en eventueel, via herhaalde waarnemingen,
met het terrein zelf. Zo ging het tot voor kort.
Er is een kaart tot stand gekomen, maar de computer is niet
veel anders gebruikt dan als veredelde tekenmachine. Want
we hebben nu een digitale beschrijving van een plaatje en nog
geen digitale beschrijving van het terrein.
461
