Spionnen bespioneerd
466
1995-10
NGT GEODESIA
SKS en GeoAssist vonden elkaar en stortten zich op het
controleren en opschonen van grote bestanden. Een bestand
van een groot nutsbedrijf bevat zo'n 8 miljoen punten. Als er
een paar procent fout is, praat je al over tienduizenden foute
punten. Dat vraagt om automatisering. Voor het samen
werkingsverband GBKN-Brabant was het zaak om te zorgen
dat de bestanden zo schoon mogelijk waren, dat wil zeggen
geen dubbele of overbodige gegevens en juiste coderingen.
Jan durft te beweren dat er legio bestanden zijn van de
GBKN, die de opdrachtgever nog nooit digitaal gezien heeft.
Soms zie je in één oogopslag dat het niet goed kan zijn.
Bijvoorbeeld als er een rode lijn aankomt op een punt en als
groene lijn verder gaat, dan klopt er iets niet. De meeste
bestaande systemen zijn bladgebonden, ons systeem laat alles
tegelijk zien en daardoor zie je veel meer afwijkingen. Je ziet
dan soms dat een sloot, die over verschillende bladen heen
loopt, in verschillende bladen in verschillende lagen is op
geborgen of op het ene blad met een dubbele lijn en op het
andere blad als een enkele lijn is afgebeeld. We hebben ook
weieens gezien dat een groot stuk van een bestand door twee
verschillende bureaus is gedigitaliseerd (en dus ook twee keer
is betaald). Dat is tot daaraan toe, maar het zit er dus ook
twee keer in en dat is één keer te veel. Als je maar één blad
tegelijk oproept, zie je dat niet. Wij dus wel.
Hieruit is het „topografie beheersysteem" ontwikkeld, een
systeem voor kwaliteitscontrole van de bestandsopbouw. Het
is een uniek project dat in opdracht van het facilitair bedrijf
van de PNEM werd uitgevoerd en waaraan vier jaar is
gewerkt. Het werd speciaal gericht op de bijhouding en daar
voor gelden heel andere overwegingen dan voor een opbouw
van een GBKN. De ontwikkeling heeft 2 miljoen gulden
gekost, de besparing is 6 a 7 honderdduizend gulden per jaar.
Het systeem is gericht op toepassing in Unix-omgeving, zo
dat het op gemeentelijk niveau inzetbaar is en voor degenen
die op flinke schaal GBKN-achtige data inwinnen en be
heren. De mutatiepoot van Spy is een waarborg dat je
gegevens goed en actueel blijven en is een hulpmiddel voor
een goede kostenbewaking.
Henk maakt duidelijk dat de geleverde foutenlijsten ook heel
veel zeggen over het bureau dat een meetopdracht heeft uit
gevoerd, en zelfs over de landmeter die het heeft gemeten.
„Hebben jullie een nieuwe meetploeg?", vroegen we laatst
aan een ingenieursbureau, en dat bleek juist. Iedere land
meter heeft zijn eigen kenmerken bij het meten en laat er zijn
vingerafdrukken op na.
Onder de noemer Spy zijn al meerdere opties ontwikkeld.
De laptop van Henk toont een nieuwe versie. Direct na het
aanzetten groeit een figuratie op het scherm die al gauw de
vorm van de kaart van Nederland aanneemt. En dat is het
ook, heel Nederland in één bestand. Na wat inzoomen is een
deel iets anders gekleurd. Dat is het verzorgingsgebied van
een groot nutsbedrijf. Daarin verder inzoomend komen
steeds meer details voor het voetlicht, tot tenslotte de straten
met de leidingen zichtbaar zijn, compleet met tekst. Het is
een combinatie van een landelijke wegenkaart met de Topo
grafische Kaart van Nederland, een bestand van Tele-atlas,
de kadastrale kaart en een leidingenkaart. Op andere plaatsen
is daarin de GBKN verwerkt. Vector- en rasterbestanden
worden hier gewoon door en over elkaar gebruikt. De op
bouw van het bestand loopt van groot naar klein. Een recht-
GH-SFV4
Zonder GPS hoek wordt onderverdeeld in een aantal
moet je zelf meten kleinere rechthoeken die elk ook weer
waar je bent. in nog kleinere rechthoeken worden
opgesplitst, het zogenaamde „quad
tree" systeem. Door verder in te
zoomen, kom je automatisch in vol
gende rechthoeken en daardoor groot
schaliger kaarten terecht. Spy zoekt dat
voor je uit. Beschik je eenmaal over dit
door SKS opgezette bestand, dan kun je
met behulp van een GPS-ontvanger
heel gemakkelijk overgaan op voertuig-
navigatie of -controles.
|an plaatste ooit een GPS-ontvanger op
zijn auto en maakte een rondrit over
Alkmaar en Groningen, en via Utrecht
terug naar Zaltbommel. De ontvanger
kreeg elke vijftien seconden een signaal
dat werd geregistreerd in het systeem.
Jan roept de rit op en op het beeld
scherm zie je de rit versneld herhalen.
Thuis kun je dus precies zien hoe er is
gereden en ook nog hoe snel, want hoe
sneller je rijdt, hoe verder de puntjes
uit elkaar staan. Duidelijk zie je ook
waar van de route is afgeweken. Jan was
ergens over een noodweg gereden in
verband met wegwerkzaamheden (zei
hij). Een proef bij de Haagse politie op
alle patrouillevoertuigen wees onom
stotelijk de nachtelijke routes aan, die
gereden waren. De hoofdcommissaris
was enthousiast, maar de agenten niet.
Duidelijk was zichtbaar dat om drie
uur alle wagens gestopt waren bij een
haringkraam in Scheveningen. (Voor
alle duidelijkheid: GeoAssist was niet
bij die proef betrokken.)
Het is maar een kleine stap naar een
navigatiesysteem voor lijnbussen. Henk
heeft de mogelijkheden van het volgen
van de bussen al zo ver uitgekiend, dat
bij elke bushalte een mededelingen
bordje zal aangeven met hoeveel minu
ten vertraging de bus zal arriveren.
Henk laat nog even zien hoe de muta-