Spionnen bespioneerd 466 1995-10 NGT GEODESIA SKS en GeoAssist vonden elkaar en stortten zich op het controleren en opschonen van grote bestanden. Een bestand van een groot nutsbedrijf bevat zo'n 8 miljoen punten. Als er een paar procent fout is, praat je al over tienduizenden foute punten. Dat vraagt om automatisering. Voor het samen werkingsverband GBKN-Brabant was het zaak om te zorgen dat de bestanden zo schoon mogelijk waren, dat wil zeggen geen dubbele of overbodige gegevens en juiste coderingen. Jan durft te beweren dat er legio bestanden zijn van de GBKN, die de opdrachtgever nog nooit digitaal gezien heeft. Soms zie je in één oogopslag dat het niet goed kan zijn. Bijvoorbeeld als er een rode lijn aankomt op een punt en als groene lijn verder gaat, dan klopt er iets niet. De meeste bestaande systemen zijn bladgebonden, ons systeem laat alles tegelijk zien en daardoor zie je veel meer afwijkingen. Je ziet dan soms dat een sloot, die over verschillende bladen heen loopt, in verschillende bladen in verschillende lagen is op geborgen of op het ene blad met een dubbele lijn en op het andere blad als een enkele lijn is afgebeeld. We hebben ook weieens gezien dat een groot stuk van een bestand door twee verschillende bureaus is gedigitaliseerd (en dus ook twee keer is betaald). Dat is tot daaraan toe, maar het zit er dus ook twee keer in en dat is één keer te veel. Als je maar één blad tegelijk oproept, zie je dat niet. Wij dus wel. Hieruit is het „topografie beheersysteem" ontwikkeld, een systeem voor kwaliteitscontrole van de bestandsopbouw. Het is een uniek project dat in opdracht van het facilitair bedrijf van de PNEM werd uitgevoerd en waaraan vier jaar is gewerkt. Het werd speciaal gericht op de bijhouding en daar voor gelden heel andere overwegingen dan voor een opbouw van een GBKN. De ontwikkeling heeft 2 miljoen gulden gekost, de besparing is 6 a 7 honderdduizend gulden per jaar. Het systeem is gericht op toepassing in Unix-omgeving, zo dat het op gemeentelijk niveau inzetbaar is en voor degenen die op flinke schaal GBKN-achtige data inwinnen en be heren. De mutatiepoot van Spy is een waarborg dat je gegevens goed en actueel blijven en is een hulpmiddel voor een goede kostenbewaking. Henk maakt duidelijk dat de geleverde foutenlijsten ook heel veel zeggen over het bureau dat een meetopdracht heeft uit gevoerd, en zelfs over de landmeter die het heeft gemeten. „Hebben jullie een nieuwe meetploeg?", vroegen we laatst aan een ingenieursbureau, en dat bleek juist. Iedere land meter heeft zijn eigen kenmerken bij het meten en laat er zijn vingerafdrukken op na. Onder de noemer Spy zijn al meerdere opties ontwikkeld. De laptop van Henk toont een nieuwe versie. Direct na het aanzetten groeit een figuratie op het scherm die al gauw de vorm van de kaart van Nederland aanneemt. En dat is het ook, heel Nederland in één bestand. Na wat inzoomen is een deel iets anders gekleurd. Dat is het verzorgingsgebied van een groot nutsbedrijf. Daarin verder inzoomend komen steeds meer details voor het voetlicht, tot tenslotte de straten met de leidingen zichtbaar zijn, compleet met tekst. Het is een combinatie van een landelijke wegenkaart met de Topo grafische Kaart van Nederland, een bestand van Tele-atlas, de kadastrale kaart en een leidingenkaart. Op andere plaatsen is daarin de GBKN verwerkt. Vector- en rasterbestanden worden hier gewoon door en over elkaar gebruikt. De op bouw van het bestand loopt van groot naar klein. Een recht- GH-SFV4 Zonder GPS hoek wordt onderverdeeld in een aantal moet je zelf meten kleinere rechthoeken die elk ook weer waar je bent. in nog kleinere rechthoeken worden opgesplitst, het zogenaamde „quad tree" systeem. Door verder in te zoomen, kom je automatisch in vol gende rechthoeken en daardoor groot schaliger kaarten terecht. Spy zoekt dat voor je uit. Beschik je eenmaal over dit door SKS opgezette bestand, dan kun je met behulp van een GPS-ontvanger heel gemakkelijk overgaan op voertuig- navigatie of -controles. |an plaatste ooit een GPS-ontvanger op zijn auto en maakte een rondrit over Alkmaar en Groningen, en via Utrecht terug naar Zaltbommel. De ontvanger kreeg elke vijftien seconden een signaal dat werd geregistreerd in het systeem. Jan roept de rit op en op het beeld scherm zie je de rit versneld herhalen. Thuis kun je dus precies zien hoe er is gereden en ook nog hoe snel, want hoe sneller je rijdt, hoe verder de puntjes uit elkaar staan. Duidelijk zie je ook waar van de route is afgeweken. Jan was ergens over een noodweg gereden in verband met wegwerkzaamheden (zei hij). Een proef bij de Haagse politie op alle patrouillevoertuigen wees onom stotelijk de nachtelijke routes aan, die gereden waren. De hoofdcommissaris was enthousiast, maar de agenten niet. Duidelijk was zichtbaar dat om drie uur alle wagens gestopt waren bij een haringkraam in Scheveningen. (Voor alle duidelijkheid: GeoAssist was niet bij die proef betrokken.) Het is maar een kleine stap naar een navigatiesysteem voor lijnbussen. Henk heeft de mogelijkheden van het volgen van de bussen al zo ver uitgekiend, dat bij elke bushalte een mededelingen bordje zal aangeven met hoeveel minu ten vertraging de bus zal arriveren. Henk laat nog even zien hoe de muta-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1995 | | pagina 22