Verklaring inzake het kadaster
Samenvatting van de visie van de FIG op de betekenis van een kadaster
565
NGT GEODESIA
1995-12
De Verklaring inzake bet kadaster" van
de FIG (Fédération Internationale des
Géomètres) belicht het belang van het
kadaster als een vastgoedinformatie-
systeem voor sociale en economische
ontwikkeling vanuit een internationaal
perspectief en benadrukt de centrale rol
die landmeters spelen bij het opzetten
en in stand houden van kadasters. Deze
Verklaring beveelt geen uniform kadas
ter aan voor elk land of elk rechtsge
bied, maar reikt een breed scala van op
ties aan voor het opzetten en beheren
van een kadaster.
Een kadaster is normaliter een op per
celen gebaseerd, actueel vastgoedinfor
matiesysteem en bevat een overzicht
van zakelijke belangen in grond (bij
voorbeeld rechten, beperkingen en ver
antwoordelijkheden). Gewoonlijk om
vat het een geometrische beschrijving
van percelen grond, die gekoppeld is
aan andere bestanden die een beschrij
ving bevatten van de aard van de belan
gen, de eigendom daarvan of het beheer
daarover en vaak ook de waarde van de
percelen en de bouwwerken. Een ka
daster kan worden opgericht voor fis
cale doeleinden (bijvoorbeeld waarde
bepaling en billijke belastingheffing),
voor wettelijke doelen (overdracht van
onroerend goed), als ondersteuning bij
het beheren van grond en het gebruik
van grond (bijvoorbeeld voor planning
of andere bestuurlijke doeleinden) en
opent tevens mogelijkheden voor duur
zame ontwikkeling en bescherming van
het milieu. Kadastrale Vernieuwing
heeft betrekking op het verbeteren van
kadastrale systemen.
Grondbeleid is het proces van het op
duurzame wijze beheren van het ge
bruik en de ontwikkeling van grond.
Effectief grondbeleid is onmogelijk
zonder vastgoedinformatie, zoals ge
gevens over het opbrengend vermogen
van de grond, alsmede pacht, eigendom
en gebruik van de grond. Het kadaster
is het belangrijkste middel om infor
matie over grond te verkrijgen. Het ka
daster verstrekt:
informatie over degenen die belangen
hebben in percelen grond;
informatie over die belangen, bijvoor
beeld de aard en de duur van rechten,
beperkingen en verantwoordelijkheden;
vertaald door
ir. P. van der
Molen.
informatie over het perceel, bijvoorbeeld ligging, afmetin
gen, bouwwerken, waarde.
Het kadaster is een vastgoedinformatiesysteem dat gewoon
lijk wordt beheerd door één of meer overheidsinstanties.
Omdat vaak veel verschillende gebruikers behoefte hebben
aan informatie over percelen grond, voorkomt een uniform
kadaster het ontstaan van dubbele registraties en bevordert
het de effectieve uitwisseling van informatie.
Beschikkingsrecht inzake grond omvat de rechten, beper
kingen en verantwoordelijkheden die mensen hebben met
betrekking tot de grond. Het kadaster kan verschillende
vormen van beschikkingsrecht inzake grond registreren, zo
als eigendom, pacht, servituten, hypotheken en verschillende
vormen van gezamenlijk, publiek of gewoonterechtelijk be
schikkingsrecht.
De rol van de landmeter bij het tot stand brengen en het in
stand houden van het kadaster verschilt van land tot land. De
landmeter kan verantwoordelijk zijn voor:
kadastrale metingen en kaartvervaardiging;
vastleggen van kadastrale informatie;
waardebepaling van grond;
planning van het gebruik van grond;
beheer van zowel de grafische als de administratieve kadas
trale databases;
beslechten van geschillen over grond;
bewaren en verstrekken van kadastrale informatie.
Er zijn enkele wettelijke, technische en operationele kwesties
met betrekking tot het kadaster die al naar gelang de be
hoeften en beperkingen van een bepaald land of rechtsgebied
moeten worden opgelost. Enkele daarvan worden hier be
sproken.
Documentatie van informele of gewoonterechten wordt
soms verbonden aan het opzetten van grondmarkten. In
andere gevallen kan het doel gelegen zijn in het documente
ren van op gewoonte gebaseerde beschikkingssystemen voor
grondbeheer zonder de aard van het systeem of beschikkings
relaties te wijzigen. In beide gevallen is het van het grootste
belang dat dergelijke hervormingen uitsluitend worden op
gestart na uitvoerig onderzoek te hebben verricht naar de
behoefte aan en de gevolgen van de hervormingen.
Landregistratie is het officieel vastleggen van wettelijk
erkende belangen in grond en maakt gewoonlijk deel uit van
een kadastraal systeem. Vanuit wettelijk perspectief kan een
onderscheid worden gemaakt tussen de registratie van akten,
waarbij de in het register opgenomen documenten het bewijs
vormen voor de eigendomstitel en registratie van de titel,
waarbij het register zelf als het primaire bewijs dient. Titelregi-
stratie wordt doorgaans beschouwd als een meer geavanceerd
systeem dat weliswaar meer investering vergt om te kunnen
worden ingevoerd, maar in principe een grotere zekerheid
biedt omtrent beschikkingsrechten en tevens meer betrouw
bare informatie. Titelregistratie resulteert gewoonlijk in lagere
