Effecten van generalisatie
Methode
Generalisatie
Toepassings
T oepassingsgerichte
Expert
op basis van
gericht
sturing
kennis
Oppervlaktemethode
geometrie
nee
nee
nee
Attribuut-klasmethode
attributen
ja
belangrijkheidsfactor
ja
Gelijkheidsmethode
geometrie attributen
ja
gelijkheidsfactor
ja
NGT GEODESIA
1995-12
bodemsuperklasseniveau
zand
kleiklasseniveau
grof fijn
licht
zwaarsubklasseniveau
thode is dat hij toepassingsgevoelig is Fig. 2.
en recht doet aan de natuurlijke classifi- Voorbeeld
catiehiërarchie die in attribuutbeschrij- classificatie-
vingen aanwezig is. Een nadeel van de hiërarchie.
methode is dat aan de attributen be
langrijkheidsfactoren dienen te worden
toegekend waarvoor expert-kennis no
dig is. Dit dient per toepassing of per
groep van toepassingen te worden uit
gevoerd, wat in de praktijk een lastig en
tijdrovend karwei kan zijn. De attri
buut-klasmethode kan uiteraard alleen
worden toegepast indien de attributen
volgens een bepaalde classificatiehiërar
chie zijn opgebouwd. Bij de meeste ob
jectbeschrijvingen is dit het geval, maar
er komen ook situaties voor waarbij
geen hiërarchie aanwezig is.
Gelijkheidsmethode
Bij de gelijkheidsmethode wordt gene
ralisatie uitgevoerd op basis van zowel
de attributen als de geometrie van vlak-
objecten. Generalisatie vindt plaats
door evaluatie van de generalisatiefout
die optreedt bij de samenvoeging van
objecten. Vlakken waarbij de kleinste
generalisatiefout optreedt, zullen als
eerste worden samengevoegd. De gene
ralisatiefout tussen vlak-objecten wordt
berekend als:
generalisatiefout,
(1-gelijkheidsfactor,,;,) X oppervlakte,,
waarin de gelijkheidsfactor een factor
tussen 0 en 1 is, die de mate van over
eenkomst tussen de attribuutwaarden
van vlak a en b aangeeft. Indien de fac
tor 1 is, zijn de objecten voor een be
paalde toepassing als niet verschillend
te beschouwen. Bij een waarde van 0 Tabel 1.
zijn de vlak-objecten in hoge mate ver- Kenmerken van
schillend. Toekenning van de gelijk- degeneralisatie-
heidsfactor dient te gebeuren met een methoden.
bepaalde toepassing voor ogen en wordt in de praktijk uitge
voerd door het invullen van een gelijkheidsmatrix waarin de
verschillende combinaties van de attribuutwaarden staan
weergegeven. Bij het bepalen van de generalisatiefout vindt
ook een weging met de oppervlakte van het vlak plaats, waar
door kleine vlakken een grotere kans hebben om met andere
vlakken te worden samengevoegd dan grotere. Een voordeel
van de gelijkheidsmethode is dat hij toepassingsgevoelig is en
direct inzicht geeft in de optredende generalisatiefout. Een
nadeel is dat voor toepassing van de methode expert-kennis
nodig is voor het invullen van de gelijkheidsmatrix.
Bij het uitvoeren van een generalisatie is het belangrijk om
inzicht te hebben in de effecten die als gevolg van het
generalisatieproces optreden. De gebruiker is dan in staat om
voor zijn toepassing een gefundeerde keus te maken ten aan
zien van methode en reductie van vlak-objecten. Voor het
evalueren van het effect van een generalisatie kunnen de zo
genaamde effectmaten worden gebruikt. Deze maten geven
informatie over het effect van de uitgevoerde generalisatie en
kunnen worden gebruikt om alternatieve procedures met
elkaar te vergelijken. Meerdere maten zijn te definiëren. In
het kader van dit onderzoek zijn de volgende gebruikt.
Vlakreductie-index
De vlakreductie-index is een maat voor de afname van de
vlak-objecten door het generalisatieproces en is gedefinieerd
als:
aantal vlak-objecten na generalisatie
vlakreductie-index
aantal vlak-objecten voor generalisatie
De vlakreductie-index is een eenvoudige maat en is bij alle
drie methoden te bepalen.
Oppervlakteveranderingsindex
De oppervlakteveranderingsindex is een maat voor de ver
schuiving die optreedt in de geometrie van de vlak-objecten
door het generalisatieproces en is gedefinieerd als:
som van oppervlakte ver
dwenen vlak-objecten
Oppervlakteveranderingsindex
totale oppervlakte
De oppervlakteveranderingsindex is bij alle drie methoden te
bepalen. Het is één maat voor het gehele bestand. Het is ook
mogelijk om de veranderingen op attribuutniveau te be
palen. Dit kan onder andere door de attribuutveranderings-
tabel.
Attribuutveranderingstabel
De attribuutveranderingstabel geeft per attribuut aan wat de
verschuivingen zijn in de oppervlakteverdeling voor en na
541
